وزیر جدید دارایی، با حمایت چه کسی منصوب شد؟
چرخش دوباره اردوغان به سمت داماد
اما کارشناسان معتقدند جایگزینی او با یک فرد وفادار به اردوغان که ارتباط نزدیکی با برات آلبایراک (داماد رئیس جمهور)، وزیر دارایی سابق دارد، نشان میدهد که کنترل اقتصاد ۸۰۰میلیارد دلاری را در دستان یک نفر قرار داده است.
امره پکر، تحلیلگر گروه مشاوره اوراسیا، تاکید دارد که: «رئیسجمهور اردوغان به همراه حلقهای از افراد نزدیک خود افسار اقتصاد را در دست خواهد گرفت و دولت اکنون بدون تردید با سیاستهای اقتصادی رئیسجمهور همسو خواهد شد.»
الوان، بوروکراتی که تبدیل به سیاستمدار شد، هنگامی که در اواخر سال ۲۰۲۰ به عنوان وزیر دارایی جایگزین آلبایراک شد، مورد استقبال جامعه تجاری ترکیه قرار گرفت. اما زمانی که دههامیلیارد دلار از ذخایر ارز خارجی کشور را در تلاشی بیهوده برای دفاع از لیر استفاده کرد، مورد انتقاد شدید احزاب مخالف ترکیه و سرمایهگذاران خارجی قرار گرفت.
اگرچه مخالفان الوان او را به قاطع نبودن متهم کردند، اما مدیران تجاری و مقامات دولتی میگویند او به نظم مالی اعتقاد داشت و از آن دفاع میکرد. علاوه براین، او در شرایطی که اردوغان بهرغم نرخ تورم سالانه ۲۰درصدی، بانک مرکزی را مجبور به کاهش مکرر نرخ بهره کرد، سیاست پولی متعارفی را مطرح کرد. در مقابل، جانشین او، نورالدین نباتی، یک رشته توییت ۱۲ قسمتی منتشر کرد و بهرغم هشدارهایی که میتواند باعث تورم و بیثباتی مالی شود، از عزم اردوغان برای کاهش نرخ بهره دفاع کرد. پس از انتصاب او، لیر در برابر دلار تا ۴درصد کاهش یافت. همچنین، نباتی در حین ادای سوگند، روایت رئیسجمهور را با اعلام اینکه ترکیه ماموریتی برای استقلال اقتصادی را آغاز میکند، تکرار کرد. او گفت: «اولویت ما سرمایهگذاری و اشتغال خواهد بود، نه نرخ سود بالا.»پکر معتقد است که اکنون دولت بهطور واضح پشت سیاست اقتصادی رئیسجمهور قرار خواهد گرفت، سیاستی که بهرغم لیر ضعیف، سرمایهگذاریها و صادرات ناشی از نرخهای پایین را بر ثبات قیمتها اولویت میدهد. نباتی که از یک خانواده زمیندار در استان اورفا در جنوب شرقی است، به همراه برادرانش موسس شرکتی هستند که در زمینه واردات و تولید پوشاک فعالیت میکند و محصولات خود را برای صادرات آماده میکند. این مرد ۵۷ ساله که به عنوان یک محافظهکار شناخته میشود، یکی از اعضای چند بنیاد مذهبی مرتبط با حزب عدالت و توسعه اردوغان (AKP) است. یکی از تاجران ترک که او را به خوبی میشناسد، او را بهعنوان «خوش قلب» و «متعهد» به حزب عدالت و توسعه و اردوغان توصیف کرد. پیوندهای احتمالی نباتی با آلبایراک، که با اسرا، دختر اردوغان ازدواج کرده و زمانی به عنوان جانشین احتمالی رئیسجمهور تلقی میشد، گمانهزنیهایی را در مورد ادامه نفوذ داماد اردوغان در پشت صحنه را ایجاد کرده است. از سوی دیگر، چند نفر از افرادی که با آلبایراک ارتباط دارند، امسال به سمتهای ارشد اقتصادی ارتقا یافتهاند. این افراد شامل اریسا آریکان رئیس صندوق ثروت ملی، ساهاپ کاوچی اوغلو رئیس بانک مرکزی و مهمت موش، وزیر بازرگانی است. یکی از بانکداران ارشد ترکیه گفت انتصاب نباتی که تنها چند ساعت پس از ازسرگیری سیاست بحثبرانگیز آلبایراک برای مداخله ارزی توسط بانک مرکزی صورت گرفت، ممکن است منجر به بازگشت به «دفاع سختگیرانه تر» از لیر شود. برخی دیگر پیشنهاد کردند که نباتی با افزایش وامهای ارزان به خانوارها و مشاغل از بانکهای دولتی کشور، به عنوان ابزاری برای کاهش تورم صعودی و کاهش استانداردهای زندگی استفاده کند. برخی دیگر گفتند زمانی که تنها صدایی که اهمیت دارد صدای خود اردوغان است، اینکه چه کسی سکاندار وزارت دارایی باشد تا حد زیادی بیمعنی است. مایا سنوسی، اقتصاددان ارشد در موسسه مشاوره آکسفورد اکونومیکس، میگوید: «اهمیتی ندارد که چه کسی این پست را برعهده خواهد داشت. آنها تاثیرگذاری اندکی بر سیاستها خواهند داشت.»