شرط از سرگیری مذاکرات برجام بعد از توافق ایران و عربستان /پرونده برجام جدید باز می شود؟

یوسف مولایی استاد حقوق بین‌الملل در یادداشت خود در آرمان ملی رویکرد جدید ایران در حوزه دیپلماسی را مورد توجه قرار داده و نوشته است؛

در داخل حاکمیت گروهی که نسبت به مسائل کارشناسانه‌تر و اندیشمندانه‌تر نگاه می‌کنند به این نتیجه رسیدند که باید مسیر حرکت خودشان را در رابطه با همسویی با جامعه جهانی و همگرایی تغییر دهند و گام بزرگی بردارند که تفاهم یا توافق با عربستان است.

موضع جدید آمریکا درباره برجام/ هیچگاه بر مبنای اعتماد نبود

 توافق با عربستان دربرگیرنده مسائلی است که بخشی مطالبات و دغدغه جامعه جهانی را دربرمی‌گیرد مثل مسئله یمن، عراق، سوریه و لبنان و ایران در توافق با عربستان در مسیری می‌افتد که از نظر کشورهای غربی با نظم جهانی سازگار است.

از طرفی آزادی یا مبادله زندانیان ایرانی و آمریکایی خیلی وقت است که مطرح است و یکی، دو سال این بحث ادامه داشت ولی به نتیجه رسیدن آن در این مقطع نشان می‌دهد که ایران یک برنامه و سیاست تعریف شده‌ای را دارد به اجرا می‌گذارد که در آنجا تنش‌زدایی و همسویی با جامعه جهانی گنجانده شده و ایران گام به گام می‌خواهد در آن مسیر حرکت کند.

اگر این حرکت‌ها اعتماد جامعه جهانی را به ایران جلب کند، آنوقت مذاکرات برای برجام جدید شکل خواهد گرفت. چون برجام 2015 دیگر وجود ندارد و اگر منجر به برجام شود، برجام جدیدی خواهد بود که شرایط خودش را خواهد داشت و باید با شرایط جدید سازگار باشد. هم ایران و هم آمریکا به نوعی آن برجام را کنار گذاشتند.

ایران در مورد میزان غنی‌سازی و جمع آوری و استفاده از سانتریفیوژهای جدید از حد و حدود آن برجام فراتر رفته و دیگر آن برجام محدودیتی برای ایران به نوعی ایجاد نمی‌کند و آمریکا هم تحریم‌هایی که قبلا در برجام معلق شد را دوباره فعال کرده و این دو آثاری در اقتصاد و حوزه سیاست دارد که اگر بخواهد دوباره بحث برجام برای اعتمادسازی مطرح شود، طرفین خواسته‌های جدیدی را مطرح خواهند کرد.

آمریکا فعالیت موشکی و فعالیت برون مرزی سپاه را مطرح خواهد کرد و نحوه سازگاری ایران با نظم جهانی از جمله مسئله اوکراین مطرح خواهد شد که این بحث‌ها در مدل برجام جدید تاثیرگذار است.

ایران رویکرد خودش را در نگاه به مسائل بین‌المللی و جامعه بین‌المللی دارد. اگر این حرکت را ادامه دهد و اگر در داخل موج مخالفت از طرف جریان تندرو شروع نشود و باعث آرامش اقتصادی در کشور می‌شود. در اینصورت آثار اینها در حوزه اقتصادی سرریز می‌شود و اولین تاثیرش در نرخ برابری ریال و دلار است و بعد فضا برای اشتغال و کارآفرینی بازتر می‌شود و می‌تواند امید بیشتری برای زندگی فراهم کند ولی راه درازی در پیش است.

گامی که ایران در رابطه با عربستان برداشته گام مثبت و درستی است به شرطی که بتواند تا آخر ادامه دهد ولی این موضوع به اینجا ختم نمی‌شود. چون الان مسائل جهانی همه به هم گره خورده و حل مشکل با عربستان فقط به خود عربستان تمام نمی‌شود و مسائل مختلفی که ایران با عربستان و جامعه جهانی دارد نیز مطرح خواهد شد.

ایران باید خودش را برای همگرایی یا واگرایی آماده کند اگر بخواهد مسائل اقتصادی و داخلی‌اش حل شود بیشتر به سوی همگرایی با جامعه جهانی باشد. ما حتی نمی‌دانیم که توافق با عربستان در جزئیات شامل چه مواردی است و در چه ظرفیتی برای دوام بیشتر برخوردار است. ولی ایران نشان داده که می‌خواهد با همسایگانش به تنش‌زدایی بپردازد.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.