بازنده جنگ روسیه- اوکراین کیست؟

نشنال اینترست در گزارشی تحلیلی نوشت: روسیه روابط نزدیک‌تری را با چین و سایر کشورهای منطقه اورآسیا از جمله هند، ایران، عربستان سعودی و کشورهای حاشیه خلیج فارس برقرار کرده و به شکلی غیرقابل بازگشت، از اروپا و واشنگتن فاصله خواهد گرفت.

در ادامه این گزارش آمده است: همانطور که ریچارد نیکسون رئیس جمهور اسبق آمریکا و هنری کیسینجر وزیر وقت امور خارجه این کشور، در جنگ سرد با هدف منزوی کردن شوروی سابق، با «ورق چین» بازی کردند، «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه و «شیء جین پینگ» همتای چینی وی، برای تحدید هژمونی آمریکا، از فرصت‌های خود استفاده خواهند کرد.

مسکو با آگاهی از اینکه دیگر نمی‌تواند اروپا را به عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده انرژی خود حفظ کند، به طور منطقی به سمت افزایش فروش سوخت‌های فسیلی به آسیا به ویژه چین و هند حرکت کرده است. روسیه از آغاز جنگ اوکراین، جایگزین عربستان شده و به فراهم‌کننده اصلی نفت چین بدل شده است.

بی‌شک در سال‌های پیش رو، چین و روسیه سرمایه‌گذاری‌های چشمگیری را در حوزه انتقال نفت و گاز بین دو کشور انجام خواهند داد و روابط نزدیک‌تر این دو کشور در حوزه انرژی، آنها را به متحدان استراتژیکی بدل خواهد کرد که در منطقه اوراسیا هیچ محدودیتی نخواهند داشت. در سوی دیگر، چین به پشتوانه روسیه به عنوان تأمین‌کننده متعهد انرژی خود، به طور اجتناب‌ناپذیر انعطاف راهبردی بیشتری در قبال آمریکا خواهد داشت؛ موضوعی که از هر دو طرف به ضرر کشورهای غربی تمام خواهد شد.

روسیه همچنین از ابتدای جنگ اوکراین، تجارت انرژی خود با هند را به طور گسترده افزایش داده و بر اساس مرکز تحقیقات انرژی و هوای پاک هند که پیش از این تقریباً از مسکو نفت خریداری نمی‌کرد، حالا روزانه بیش از ۷۶۰ هزار بشکه نفت از این کشور وارد می‌کند. افزایش فروش سوخت مسکو به هند، به تلاش‌های آمریکا، استرالیا و ژاپن برای نزدیک‌تر کردن دهلی‌نو به دایره کشورهای دموکراتیک منطقه اقیانوس هند و اقیانوس آرام لطمه زیادی وارد خواهد کرد.

داستان به همین جا ختم نمی‌شود؛ پس از حمله روسیه به اوکراین، کشورهای غربی بلافاصله با تشکیل ائتلاف، تحریم‌های گسترده‌ای را علیه مسکو وضع کردند؛ تحریم‌هایی که البته به نظر نتیجه عکس داشته و به تورم و اختلال در زنجیره عرضه در اروپا منجر شده و این معضلات به حدی بوده که بروکسل در حال حاضر برای مواجهه با عواقب اقتصادی آن، به شدت در تقلا است. اتحادیه اروپا حتی به طور چراغ خاموش و در راستای ثبات‌بخشی به بازار انرژی، از گام‌هایی در راستای تعدیل تحریم‌های روسیه پرده برداشت.

در حالی‌که غرب روسیه را به سوءاستفاده از صادرات نفت و گازش به عنوان یک سلاح متهم کرده، حقیقت این است که این بروکسل و واشنگتن بودند که بلافاصله پس از حمله مسکو به اوکراین، با اعلام تمایل برای قطع خرید سوخت از روسیه، شمشیر انرژی را از رو بستند.

و حالا گرچه یکی از رهاوردهای مثبت جنگ روسیه-اوکراین، جاری شدن خون تازه در رگ‌های ناتو و اتحاد این ائتلاف در حمایت از کی‌یِف بوده و با پیوستن سوئد و فنلاند، بیش از پیش قدرت خواهد گرفت اما آمریکا در مقایسه با سایر متحدانش (البته به غیر از کشورهای حوزه بالتیک و لهستان)، بیشتر از سهم خودش، بار جنگ و حمایت از اوکراین را بر دوش کشیده است؛ به طوری که این کشور تا ۲۰ ماه مه ۲۰۲۲، در مجموع ۵۴ میلیارد دلار به اوکراین کمک نظامی کرده و این در حالی است که انگلیس با تنها ۲.۵۰ میلیارد دلار کمک، در رده دوم قرار دارد.