نقشه جو بایدن برای نفت عربستان
رویترز، به اذعان جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، اصلی‌ترین هدف بایدن از سفر به عربستان و بهبود روابط با دولت سعودی به عنوان بزرگ‌ترین کشور تولید کننده نفت عضو اوپک، بالابردن عرضه نفت به بازار جهانی و پایین آوردن قیمت بنزین در آمریکا است. البته سعودی ها تا پیش از این بارها به درخواست دولت آمریکا برای افزایش تولید نفت با هدف کاهش قیمت در بازار جهانی دست رد زده‌اند.
مقامات آمریکایی به دنبال آن هستند که در سایه روی خوش نشان دادن به سعودی‌ها این کشور را به افزایش تولید و صادرات نفت به بازار جهانی سوق داده و نهایتا شرایط بازار نفت را بهبود ببخشند.
*علت مهم بودن قیمت نفت برای بایدن
از این جهت روز به روز اهمیت تعادل در بازار نفت برای آمریکایی‌ها بیشتر می‌شود که به زودی انتخابات کنگره در آمریکا برگزار خواهد شد و دولت دموکرات این کشور به شدت به خاطر دو برابر شدن قیمت بنزین تحت فشار افکار عمومی قرار دارد.
دولت بایدن در ابتدا فکر می‌کرد می‌تواند با استفاده از ذخایر نفت استراتژیک قیمت نفت را کاهش دهد.
کاخ سفید احتمالا در ابتدا فکر می‌کرد می تواند با برداشت سنگین از این ذخایر قیمت نفت را کاهش دهد و دیگر نیازی به سعودی‌ها نخواهد داشت اما با گذشت چند ماه از این تصمیم و برداشت روزانه یک میلیون بشکه نفت از این ذخایر تغییر محسوسی در بازار نفت ایجاد نشده و قیمت طلای سیاه همچنان بالاست در واقع می‌توان ادعا کرد این حربه که اصلی‌ترین اهرم دولت آمریکا برای پایین آوردن قیمت بود به سنگ خورد.
این طرح قرار است تا ماه اکتبر ادامه پیدا کند و استفاده دولت بایدن از این ذخایر به حدی بوده که به گزارش رویترز پیش بینی می‌شود در پایان اجرای این طرح میزان ذخایر نفت راهبردی آمریکا با نزدیک شدن به رقم 350 میلیون بشکه به کمترین میزان در 50 سال گذشته برسد.
به گزارش بلومبرگ، همین حالا هم بر اساس اعلام وزارت انرژی آمریکا سطح ذخایر نفت استراتژیک این کشور به کمترین میزان در 40 سال گذشته رسیده و به زیر 500 میلیون بشکه رسیده است.
سطح برداشت از این ذخایر حتی به بازار داخل آمریکا محدود نشده و به گزارش رویترز چند میلیون بشکه از آن هم با هدف اثر گذاری بر بازار جهانی به بازارهای آسیایی و اروپایی صادر شده است. این اقدام البته باز هم بی نتیجه بوده و نتوانسته قیمکت نفت را بر مبنای خواست آمریکا کاهش دهد.
*گاو شیرده سعودی و خوابی که بایدن برای بازار نفت دیده است
حالا در گام بعدی و پس از بی نتیجه بودن طرح برداشت از ذخایر نفتی استراتژیک و با وجود آنکه دموکرات‌ها از ابتدای رسیدن به قدرت رویکردی نسبتا سرد و بی‌میل را در قبال سعودی‌ها در پیش گرفتند که البته دلایل مختلف از جمله قتل جمال خاشقچی، روزنامه نگار سعودی، در ترکیه را در پس خود داشت و نزدیک شدن به عربستان هنوز هم برای بسیاری از آمریکایی‌ها و مقامات دولتی این کشور ناخوشایند است اما آنگونه که به نظر می‌رسد دولت آمریکا سبک سنگین کرده و منافع کاهش قیمت نفت را بیشتر از خلف وعده در حفظ فاصله با سعودی‌ها دیده‌اند.
حال این سوال مطرح می‌شود که آیا طرح بایدن برای کمک گرفتن از گاو شیرده قدیمی می‌تواند آنها را در رسیدن به هدف کاهش قیمت نفت در بازار جهانی کمک کند یا این طرح هم مانند برداشت از ذخایر نفت استراتژیک به سنگ خواهد خورد.
برای درک بهتر شرایط باید به صورت آماری به ظرفیت تولید نفت عربستان طی سال‌های گذشته بپردازیم.
بر اساس اعلام کاترینا بوچهولز، کارشناس موسسه استاتیستا، بیشترین ظرفیت تولیدنفت عربستان طی سال‌های گذشته در سال 2020 و فقط به مدت یک ماه به ثبت رسید و آن هم رقم 12 میلیون بشکه روزانه بود.
این رقم در زمان جنگ عربستان و روسیه بر سر قیمت نفت به ثبت رسید و در آن زمان باعث سقوط سنگین قیمت نفت شد. البته بلافاصله دو کشور توافق کردند و عربستان فتیله تولید نفت را پایین کشید.
ممکن است در آن زمان عربستان به جای بالابردن واقعی تولید نفت از ذخایر خود برای بالابردن عرضه و صادرات استفاده کرده باشد و به طور واقعی ظرفیتی برای بالابردن تولید نفت نداشته باشد. اما حتی اگر ظرفیت تولید 12 میلیون بشکه‌ای روزانه عربستان در آن بازه کوتاه را مبنا قرار دهیم و با در نظر گرفتن اینکه تولید کنونی این کشور 11 میلیون بشکه در روز است باید گفت عربستان فقط یک میلیون بشکه ظرفیت تولید نفت بیشتر برای دوشیده شدن توسط آمریکایی‌ها دارد.
*چرا دوشیدن عربستان مشکل بایدن را حل نمی‌کند؟
در شرایط عادی این رقم می‌توانست تا حدودی بر بازار نفت اثر گذار باشد اما بحران کنونی در بازار نفت به گونه ای نیست که اضافه شدن یک میلیون بشکه ای عرضه به بازار بتواند سرنوشت و مسیر بازار را تغییر دهد.
بازار نفت در شرایط کنونی از چند جهت در حال فشار افزایشی بر قیمت نفت است. نخست آنکه در پس بحران‌های پی در پی کاهش قیمت نفت نظیر آنچه در سال‌های 2014 به بعد شاهد بودیم و در سال 2020 و در سایه گسترش شیوع ویروس کرونا به اوج خود رسید، بسیاری از کشورهای تولید کننده نفت سرمایه گذاری بر پروژه‌های بالا دستی نفت از اکتشاف گرفته تا استخراج و تولید را به میزان قابل توجهی کاهش دادند.
در این بین اراده کشورهای غربی به خصوص اروپایی در رفتن به سمت انرژی‌های پاک هم بی تأثیر نبود. کار به جایی رسید که بسیاری از شرکت‌های خودروسازی اعلام کردند که می‌خواهند از چند سال دیگر تولید خودروهای بنزینی یا دیزلی را کاهش داده یا به صورت کامل متوقف کنند.
سقوط قیمت نفت در سال 2020 در کنار رویکردهای ضد نفتی از سوی کشورهای غربی باعث کاهش شدید سرمایه‌گذاری در بالابردن ظرفیت تولید از سوی کشورهای تولید کننده عمده نفت شد.
فضای تقاضا برای نفت در شرایط کنونی قابل مقایسه با اوضاع عادی سال‌های پیش از شیوع کرونا نیست. امروز جهان درگیر افزایش شدید تقاضا در پس فروکش کردن بحران کرونا و افزایش تقاضا برای حامل‌های انرژی است. در کنار این مسئله باید بحران تلاش غرب برای تحریم نفت و گاز روسیه را هم اضافه کرد که به تنش برای تأمین نفت در بازار جهانی دامن زده است.
به گزارش بلومبرگ و بر اساس ارزیابی بانک جی پی مورگان آمریکا که بزرگ‌ترین بانک آمریکا به شمار می‌رود روس‌ها ممکن است تصمیم بگیرند بدون آنگه آسیب اقتصادی زیادی ببینند حتی تا 5 میلیون بشکه از صادرات نفت خود به بازار جهانی را کم کنند و این مسئله پتانسیل آن را دارد که قیمت نفت را تا 380 دلار در هر بشکه افزایش دهد.
*اوضاع بازار نفت و بهترین گزینه بایدن برای کاهش قیمت
در چنین شرایطی فشار به سعودی‌ها حتی اگر مثمر ثمر باشد و به افزایش کامل یک میلیون بشکه‌ای حداکثر ظرفیت عرضه نفت آنها به بازار جهانی منجر شود نمی تواند از شدت بحران احتمالی اوج گرفتن قیمت کم کند.
به گزارش بیزینس اینسایدر، بهترین گزینه بایدن برای آرام کردن نسبی بازار به جای رفتن به سمت سعودی‌ها، لغو تحریم‌های نفتی علیه ایران ونزوئلا به عنوان دو قدرت نفتی عضو اوپک است.
در صورت لغو تحریم علیه این دو کشور در یک بازه زمانی کوتاه چند میلیون بشکه به ظرفیت عرضه نفت به بازار جهانی اضافه خواهد شد و می‌تواند بخش قابل توجهی از بار افزایش تقاضا را به دوش بکشد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
