آنچه که ترامپ باید درباره مردم ایران بداند
حسین موسویان دیپلمات پیشین کشورمان با انتشار یادداشتی در پایگاه خبری المانیتور نوشت: پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۹۷۹، آمریکا همیشه علاقه مند به تغییر نظام در ایران بوده اما برای اولین بار با روی کار آمدن ترامپ، این موضوع به‌عنوان سیاست رسمی این کشور اعلام و روابط واشنگتن-تهران را با سنگین‌ترین چالش ۴۰ سال گذشته مواجه کرده است. کاخ سفید همچنان آشکار کرده که این سیاست را از دو طریق دنبال می‌کند؛ اول: افزایش فشار و تحریم، مقابله با توان دفاعی و جایگاه منطقه‌ای ایران، دوم: حمایت از مردم ایران برای تغییر نظام از درون.
پس از کودتای ۱۹۵۳ آمریکا و انگلیس در ایران که منجر به سقوط دولت دموکراتیک و مردمی محمد مصدق و روی کار آوردن دولت دیکتاتوری شاه در ایران شد، واشنگتن توانست به مدت حدود ۳۰ سال، قدرتمندترین و گسترده‌ترین حضور نظامی-سیاسی-اقتصادی-فرهنگی خود در ایران را تحقق بخشد. انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ و سقوط شاه در ایران بزرگ‌ترین شکست آمریکا در منطقه را رقم زد، به‌گونه‌ای که ژاندارم و متحد استراتژیک آمریکا به دشمن استراتژیک در منطقه تبدیل شد.
مهم‌ترین عامل این شکست اشتباه آمریکا در شناخت و درک درست مردم و شرایط داخلی ایران بود. کارتر (رئیس جمهور وقت آمریکا) در دسامبر ۱۹۷۷ به تهران سفر کرد، ایران تحت رهبری شاه را "جزیره ثبات" و شاه ایران را به خاطر "عشق و احترام مردم" ایران ستود. تنها چند ماه بعد از اظهارات کارتر، شعار "مرگ بر شاه" و "مرگ بر آمریکا" در تظاهرات میلیونی مردم ایران طنین انداز شد و حدود یک سال بعد هم مردم ایران نظام ۲۵۰۰ ساله شاهنشاهی در کشور را ساقط کردند.
موسویان با اشاره به اینکه ترامپ مردم ایران را به قیام علیه حکومت دعوت کرده است، افزود: تیلرسون (وزیر امورخارجه آمریکا) حمایت واشنگتن از مردم برای تغییر نظام در ایران را علنا اعلام کرده و سناتور تام کاتن هم عملیات پنهان آمریکا از مخالفین داخلی را راهکار تغییر نظام در ایران دانسته است. در شرایطی که آمریکا با سه دهه تسلط بر ایران، در شناخت اوضاع داخلی ایران اشتباه فاحشی کرد، می‌توان توقع داشت که در غیاب ۴۰ سال عدم حضور و روابط دیپلماتیک با ایران، خطاهای دولت ترامپ در شناخت مردم و اوضاع ایران، فاحش‌تر و متعاقبا عواقب آن هم برای آمریکا خطرناک‌تر باشد. لذا درک صحیح آمریکا از مردم ایران کلیدی است.
ایرانی‌ها با تمدن و تاریخ چند هزارساله، صاحب یکی از چهار تمدن بزرگ تاریخ بشر و لذا ملتی مغرور هستند. ترامپ در سخنرانی سپتامبر خود در مجمع عمومی سازمان ملل، ملت ایران را ملتی با تاریخ و تمدنی بزرگ خواند اما یک ماه بعد در اکتبر ۲۰۱۷، او ملت ایران را تروریست عنوان کرد. کاخ سفید باید ابتدا روشن کند که با چه ملتی صحبت می‌کند، ملتی تروریست یا متمدن. علاوه بر آن مشخص کند که آیا می‌خواهد با زبان تحقیر و توهین با مردم ایران صحبت کند یا با زبان احترام.
نکته مهم دوم درک درست از خواست مردم ایران است. در دسامبر گذشته تظاهراتی در شهرهای ایران برگزار شد که ریشه آن نارضایتی اقتصادی بود. در برخی از شهرها تظاهرات به خشونت کشیده شد. کاخ سفید از تظاهرات اعتراضی و خشونت‌ها حمایت کرد و ترامپ هم گفت که مردم ایران در مسیر درست افتاده‌اند. انعکاس اعتراضات در سطح رسانه‌های غربی بسیار وسیع و همراه با بزرگنمایی و اغراق زیادی بود. با این وجود، هنگامی که مردم شاهد خشونت و نقض امنیت ملی خود شدند، تظاهرات متقابلی در شهرهای بیشتری به راه افتاد که تعداد شرکت کننده‌ها ده‌ها هزار نفری بود اما رسانه‌های غربی تظاهرات دوم را ابدا پوشش ندادند. مهم‌تر اینکه، در ۱۰ فوریه ۲۰۱۸ تظاهرات مردمی بزرگداشت انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ در ایران با حضور میلیون‌ها نفر در ایران اما رسانه‌های آمریکا از پوشش آن خودداری کردند. عدم انعکاس حقایق درباره مردم ایران توسط رسانه‌ها موجب انحراف از واقعیت‌ها و زمینه ساز ارزیابی‌ها و تصمیم گیری‌های غلط می‌شود.
دانشگاه مریلند آمریکا به تازگی یک افکار سنجی از مردم ایران انجام داد که خلاصه نتیجه آن این است که اکثریت مردم ایران ضمن نارضایتی از وضع اقتصادی و معیشتی، با تغییر نظام و خشونت مخالف هستند. برخلاف سیاست ترامپ، اکثریت مردم ایران از برجام و توان دفاعی و موشکی کشورشان و سیاست‌های منطقه‌ای ایران حمایت می‌کنند و لذا در این سه موضوع، دولت ترامپ در مقابل خواست اکثریت مردم ایران قرار دارد. این نظر سنجی نشان می‌دهد که سردار سلیمانی که فرماندهی نیروهای ایران در منطقه را به عهده دارد با ۸۳% محبوب‌ترین شخصیت ایران است، درحالیکه آمریکا او را تروریست خوانده و در لیست تحریم قرار داده است. همچنین اکثریت مردم ایران ضمن نارضایتی از ناکارآمدی‌های حکومت در اداره مناسب اوضاع اقتصادی، دولت ترامپ را نیز به خاطر عدم اجرای درست برجام در ایجاد مشکلات اقتصادی‌شان مسئول می‌دانند.
وی همچنین نوشت: آمریکا در ایران و جهان اسلام تصویری منفی دارد. افکار عمومی ایران نسبت به عربستان و اسراییل بسیار منفی است. ترامپ با تشکیل اتحاد علنی با اسراییل و عربستان علیه ایران، به مشکلات آمریکا با مردم ایران افزوده است. افکارسنجی دانشگاه مریلند نشان می‌دهد درحالیکه بیش از ۸۰% مردم ایران مخالف دولت آمریکا هستند درحالیکه روسیه و چین در نزد اکثریت افکار عمومی ایران از مقبولیت برخوردار شده‌اند.
ایران در ۲۰۰ سال گذشته بارها مورد تجاوز قرار گرفته است. ایران قبل از انقلاب از سوی روسیه و انگلیس مورد تجاوز قرار گرفته و بخش‌هایی از سرزمین خود را از دست داد. پس از انقلاب اسلامی نیز توسط عراق با حمایت آمریکا و متحدین عربش مورد تجاوز نظامی قرار گرفت و صدها هزار شهروندش قربانی شد و صدها میلیارد دلار خسارت دید. این درحالی است که ایران در ۲۵۰ سال گذشته به هیچ کشوری تجاوز نکرده است. لذا طبیعی است که ملت ایران از مداخله و تهدید خارجی متنفر باشند و در مقابله با آن متحد شوند.
چنانچه ترامپ روزی بخواهد روابط با ایران را بهبود بخشد باید اعتماد مردم ایران را جلب و براساس خواست افکار عمومی و واقعیت‌ها سیاست‌های جاری خود درخصوص ایران را مورد تجدید نظر اساسی قرار دهد، در غیر این‌صورت احیاء سیاست‌های خصمانه آمریکا علیه ایران، عواقب منفی زیانبار و غیرقابل پیش بینی خواهد داشت.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر