ترکیه تجارتش را با اسرائیل تعلیق کرد
پایان دودوزه‌بازی اردوغان؟
رجب‌طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه روز جمعه در یک انجمن تجاری گفت که انتظار واکنش شدید کشورهای غربی را دارد؛ اما ترکیه تصمیم گرفته است «دوشادوش با آزار‌دیدگان بایستد». اسرائیل کاتز، وزیر خارجه اسرائیل با انتقاد از اردوغان به این اقدام واکنش نشان داد. کاتز در پستی در شبکه‌های اجتماعی گفت: «این نشان می‌دهد چگونه یک دیکتاتور رفتار می‌کند، منافع مردم و بازرگانان ترکیه را نادیده می‌گیرد و توافقات تجاری بین‌المللی را زیر پا می‌گذارد.»
بر اساس آخرین آمار سازمان ملل، ترکیه با ۵.۴میلیارد دلار صادرات به اسرائیل در سال گذشته و ۱۶.۴میلیارد دلار واردات، تجارت زیادی با اسرائیل دارد. اردوغان از بمباران غزه توسط اسرائیل انتقاد کرده و از حماس نیز دفاع کرده است. او در ماه آوریل با اسماعیل هنیه، رهبر سیاسی حماس دیدار کرد. او در آن زمان گفت: «اسرائیل مطمئنا روزی بهای جنایاتی را که علیه فلسطینی‌ها انجام داده است، خواهد پرداخت.» انزوای بین‌المللی اسرائیل با آغاز حمله نظامی ویرانگر این رژیم در غزه افزایش یافته است. برخی از کشورها سطح روابط خود را کاهش داده، درحالی‌که برخی دیگر آنها را بطور کامل قطع کرده‌اند. شرکای نزدیک مانند ایالات متحده، بریتانیا و آلمان، درحالی‌که همچنان قویا از اسرائیل حمایت می‌کنند، آشکارا از رفتار آن و سرعت ناکافی در ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه انتقاد می‌کنند.روز چهارشنبه، پس از بولیوی و بلیز، کلمبیا آخرین کشور در آمریکای مرکزی یا جنوبی بود که روابط خود را با اسرائیل قطع کرد. کلمبیا و شیلی و هندوراس سفیر خود را از اسرائیل فراخوانده بودند.
کشورهای عربی مانند اردن و بحرین که اسرائیل با آنها در زمینه امنیت همکاری نزدیک دارد نیز در اوایل جنگ در میان اعتراض عمومی نسبت به افزایش تلفات، سفرای خود را به کشور بازگرداندند. تغییر لحن اسرائیل به سمت جنگ دوباره نشان‌دهنده هزینه‌ای هنگفت برای فلسطینیان است.
دولت بایدن، مهم‌ترین متحد اسرائیل، اگرچه به اسرائیل درباره حمله به رفح هشدار داده اما هیچ نشانه‌ای از عقب‌نشینی از حمایت نظامی نشان نداده است.«ینس لرکه» سخنگوی دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل متحد، روز جمعه در یک نشست خبری در ژنو گفت که تهاجم به رفح «می‌تواند به مثابه کشتار غیرنظامیان باشد» و هشدار داد که حمله زمینی به رفح نیز ممکن است منجر به «ضربه‌ای باورنکردنی به عملیات بشردوستانه در کل نوار باشد.» مقامات سازمان ملل رفح را که در مرز مصر قرار دارد به‌عنوان قلب عملیات امداد بشردوستانه در غزه توصیف می‌کنند.
اسرائیل و ترکیه در سال‌های اخیر از نزدیک شدن به یکدیگر بهره وافر بودند؛ در سال۲۰۲۲، دو طرف اعلام کردند که روابط دیپلماتیک کامل را احیا خواهند کرد؛ اما به نظر می‌رسد که امیدها برای گرم‌تر شدن روابط با جنگ از بین رفته است. اسپانیا و ایرلند، در میان دیگر کشورهای اروپایی، از اقدام نمادین به رسمیت شناختن کشور فلسطین حمایت کرده‌اند که اسرائیل با آن مخالف است.
