الجزیره: ذخایر تسلیحاتی اسرائیل رو به پایان است
آتشبس تمدید شد
پیش از تمدید آتشبس«تد رجنسیا»، «لیندال رولاندز» و «عصید صدیقی» در گزارش ۲۷نوامبر در الجزیره نوشتند که کشورهای مصر، قطر و ایالات متحده برای تمدید آتشبس چهار روزه در تلاش هستند. اگرچه نتانیاهو در سخنانی خطاب به سربازان اسرائیلی در غزه گفت: «هیچ چیز ما را متوقف نمیسازد» اما به نظر میرسد آتشبس به مذاق طرف اسرائیلی هم خوش آمده است. در همین راستا، الجزیره به نقل از اسرائیل اعلام کرد که مقامهای اسرائیلی میگویند منتظر پاسخ حماس برای آتشبس هستند.در همین راستا، وزیر خارجه اردن اعلام کرد که راهحل دو دولتی تنها راه برای پایان دادن به مناقشه اسرائیل و فلسطین و تجاوز خشونتبار اسرائیلیها به سرزمینهای فلسطینی است.
درخواستها برای آتشبس در حالی است که به نوشته الجزیره، نیروهای اسرائیلی به یورشی شبانه دست زدند و مانع از اعزام آمبولانسها به اردوگاه آوارگان در کرانه باختری برای کمک به مجروحان فلسطینی شدند. الجزیره همچنین نوشت که در ۲۹نوامبر چین به ریاست دورهای شورای امنیت میرسد و مساله فلسطین را در نشستهایی سطح بالا بررسی خواهد کرد.المانیتور هم در گزارش زنده ۲۷نوامبر نوشت که رئیسجمهور آمریکا اعلام کرد که انتظار تمدید آتشبس و آزاد شدن زندانیان بیشتری را دارد. بایدن همچنین اعلام کرد در صورت تمدید آتشبس، کمکهای بشردوستانه بیشتری به غزه خواهد رسید. بایدن در اظهارات روز یکشنبه همچنین بیان کرد که با نتانیاهو در تماس است تا ببیند آیا معامله چهارروزه آتشبس «بهطور کامل اجرایی شده است یا خیر.»
او گفت که برای «تمدید آتشبس» تلاش میکند. هدف این تمدید در بیان بایدن یکی «افزایش کمکهای بشردوستانه به غیرنظامیان غزه است که به کمک نیاز دارند» و دیگر «ایجاد شرایطی برای تسهیل آزادی گروگانها» است. به نوشته المانیتور، حماس روز یکشنبه اعلام کرد که «احمد القندور»، فرمانده این گروه در شمال غزه، از سوی نیروهای اسرائیلی به شهادت رسید. او یکی از ارشدترین فرماندهان نظامی حماس است که از ۷اکتبر به این سو به شهادت میرسد. این خبر پس از آن اعلام شد که فاز دوم تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل انجام گرفته بود. آتشبس چهار روزه از اول صبح جمعه ۳آذرماه تا اول صبح سهشنبه ۷آذرماه بود.
«مارتین بلام» و «آدام فولتون» هم در گزارش ۲۷نوامبر برای گاردین نوشتند، یک منبع به AFP گفت که حماس به میانجیگران اعلام کرده که برای آتشبسی دو تا چهار روزه «تمایل دارد». از سوی دیگر، اسرائیل هم زیر فشار خانوادهها قرار دارد تا به تمدید آتشبس برای آزادی گروگانهای بیشتر تن دهد. «جیسون برک» هم در گزارش دیگری در همان تاریخ برای گاردین به نقل از یک منبع مطلع نوشت: «مقاومت باور دارد که تضمین آزادی ۲۰ تا ۴۰زندانی اسرائیلی دیگر در این بازه دو تا چهار روزه محتمل است.» با این حال، به نظر میرسد نتانیاهو بازی تایید و تکذیب را در پیش گرفته است.
برک در بخش دیگری از گزارش خود در همین رابطه نوشت: «نخستوزیر اسرائیل در تماس تلفنی با بایدن گفت که به محض پایان آتشبس، عملیات را با تمام قوا از سر خواهد گرفت.» اما نتانیاهو در عین حال توپ را به زمین حماس انداخت و افزود تمدید آتشبس در صورتی محتمل است که حماس تمایل به آزادی گروگانهای اسرائیلی داشته باشد. شیخمحمد بنعبدالرحمان آلثانی، نخستوزیر قطر گفت که حداقل ۴۰زندانی دیگر در غزه باشند که لزوما در دست حماس نیستند.
در همین راستا، جوزپ بورل، دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا هم خواستار تداوم آتشبس در روز سهشنبه شد. او گفت: «این توقف باید تمدید شود تا آتشبس طولانیتر و پایدارتر شود و در عین حال روی یک راهحل سیاسی کار کنیم.» «آژانس سازمان ملل در امور فلسطینیان» (آنروا) هم اعلام کرد که شاهد افزایش ورود کامیونها و کمکهای امدادی به غزه هستیم. این نهاد هم ابراز امیدواری کرد که آتشبس تمدید شود تا فضای تنفسی برای مردم باز شود و کمکرسانی هم سریعتر انجام گیرد. این نهاد با اشاره به شرایط بحرانی در غزه افزود: «همه چیز در اینجا بسته است...مغازهها، فروشگاهها، داروخانهها و غیره. درحالیکه کمکهای بشردوستانه بسیار حیاتی است، اما این زمان کوتاه برای تداوم کمکرسانی کافی نیست و به زمان بیشتری نیاز است.»
«تامر قرموت» استادیار سیاست عمومی در موسسه مطالعات تحصیلات تکمیلی دوحه هم به الجزیره میگوید که بحثهای پیرامون تمدید آتشبس فاقد مسیر سیاسی موازی درباره آینده درگیری است. او گفت: «زمانی که میگوییم اسرائیلیها میخواهند آتشبس را تمدید کنند، در عین حال هدف متضاد سرنگونی حکومت حماس را دارند، حماس عصبی میشود. بنابراین سعی میکند موضع خود را حفظ کند.» قرموت به الجزیره گفت: «بنابراین، بحث همانا گم کردن فیل در اتاق است که همان چیزی است که در ادامه میآید؛ زیرا مسیر سیاسی درگیری فلسطین و اسرائیل این است که اکنون باید درباره آن بحث شود.» تشکیلات خودگردان هم در رامالله «بسیار عصبی» است و نمیخواهد غزه را تا زمانی که حماس در آنجا است، تصرف کند.
او گفت: «هیچکس نمیخواهد شاهد جنگ داخلی در غزه باشد.» به گفته او، پرسش اصلی که نادیده گرفته میشود این است که پس از آتشبس چه؟ آیا نیروهای فلسطینی، طرفهای منطقهای و بینالمللی طرحی برای روزهای پس از آتشبس دارند؟«زوران کوسوواچ» در گزارش ۲۷نوامبر برای الجزیره نوشت، حتی قبل از شروع آتشبس در روز جمعه، روشن بود که طرفین نزاع و قدرتهای منطقهای تمایل دارند که فرصتی دیگر به صلح کوتاهمدت داده شود. او نوشت، با پایان یافتن آتشبس هر دو طرف «با احتمال تمدید آن بازی میکنند.» این گزارشگر به نقل از نتانیاهو نوشت که نخستوزیر اسرائیل در سخنانی خاطرنشان کرد درصورتیکه حماس گروگانهای بیشتری را آزاد کند، میتوان به احتمال تمدید آتش بس امیدوار بود. گفته شده است به ازای هر روز آتشبس، ۱۰ اسیر آزاد میشوند. کوسوواچ در گزارش دیگری برای الجزیره نوشت، هر جا دود هست، آتش هم هست.
با این حال، بسیاری از طرفهای منطقهای در تلاشند تا از شدت دود بکاهند تا به این ترتیب، از شعلههای آتش هم کاسته شود. به باور این گزارشگر، درحالیکه آتش بس به لحاظ سیاسی به نفع حماس است اما به لحاظ نظامی برای این گروه نامطلوب است. در مقابل، آتشبس برای اسرائیل به لحاظ نظامی مطلوب است؛ درحالیکه مطلوبیتی به لحاظ سیاسی ندارد. به هر حال، این آتشبس هر چه باشد برای هر دو طرف نفع دارد و نفع آن هم در توقف بمباران و تنفس طرفین است.به نوشته کوسوواچ، «عمر بردلی»، ژنرال ارتش ایالات متحده در طول جنگ جهانی دوم، زمانی میگفت: «آماتورها درباره استراتژی صحبت میکنند و حرفهایها درباره تدارکات.» فرماندهان خط مقدم اسرائیل ممکن است مشتاق باشند که به کوبیدن غزه ادامه دهند. اما گزارشهای موثقی وجود دارد که نشان میدهد بمبهای هوشمند نیروی هوایی اسرائیل در حال اتمام است. قضاوت درباره اعتبار ادعاها در مسائل نظامی همیشه دشوار است.
گاهی اوقات افسری که از نیروهای خودی سرخورده است – بهویژه زمانی که در خارج از مرزهای خود میجنگد یا خسارات سنگینی به غیرنظامیان وارد میکند - بطور ناشناس جزئیات مهم را افشا میکند.چندین مجمع تخصصی آنلاین ادعا میکنند که نیروی هوایی ارتش با صرف بیش از ۲۵۰۰کیت بمب هوشمند «مهمات تهاجم مستقیم مشترک» یا JDAM بر فراز غزه، تنها ۱۰روز ذخیره در انبارش دارد. [JDAM ابزار هدایتگری است که بمب گرانشی غیر هدایتشونده را به بمب هوشمند تبدیل میکند که قابلیت عملکرد در همه شرایط آب و هوایی را دارد.] هر ارتشی تنظیم میکند که چه مقدار مهمات باید برای مواقع اضطراری ذخیره شود. ارقام دقیق یک راز محفوظ است؛ اما همه چیز نشان میدهد که فرماندهان اسرائیلی زنگ خطر را به صدا درآوردهاند و درخواست تجدید فوری آنها را دارند. به همین جهت، شاید فرماندهان ارشد نظامی و سیاسی بدشان نیاید که آتشبس ادامه یابد تا بتوانند انبارهای ذخیره خود را پر کنند.
کوسوواچ در بخش دیگری از گزارش خود افزود: در سال۱۹۷۳، زمانی که اسرائیل در آستانه تمام شدن ذخایر جنگیاش در برابر سوریه، مصر و متحدان عرب آنها بود، ایالات متحده «عملیات نیکل گراس» را آغاز کرد که بزرگترین حملونقل هوایی نظامی در تاریخ بود. نیروی هوایی ایالات متحده تقریبا ۱۰۰۰تن سلاح و مهمات در روز به اسرائیل میفرستاد که در مجموع بیش از ۲۲۰۰۰تن میشد. این مساله هم اکنون در حال تکرار است؛ البته در مقیاس کوچکتر. در دو هفته گذشته، ترابری C-۱۷ ایالات متحده بهطور منظم در فرودگاه بنگوریون در تلآویو و در پایگاه هوایی نواتیم در صحرای نقب فرود آمده است.
توسعه شهرکهای اسرائیلی
«باشگاه زندانیان فلسطینی» اعلام کرد که اگرچه در آتشبس چهار روز در غزه، این منطقه آرام به نظر میرسید، اما در کرانه باختری اوضاع تعریفی ندارد. بیش از ۶۰فلسطینی در حمله شبانه نیروهای اسرائیلی دستگیر شدند. از ۷اکتبر به اینسو بیش از ۳هزار فلسطینی ساکن کرانه باختری روانه زندانهای اسرائیل شدند. این در حالی است که «بزالل اسموتریچ»، وزیر دارایی اسرائیل اعلام کرد که «بودجه بزرگی» را برای ساخت و توسعه شهرکها در کرانه باختری اختصاص خواهد داد. او گفت که «میلیونها شِکِل برای ساخت شهرکها در منطقهC کرانه باختری صرف خواهد شد تا مانع ساختوساز فلسطینیان در آن مناطق شود.» وزارت خارجه فلسطین هم نسبت به اقداماتی از این دست به اسرائیل هشدار داد و افزود که این امر در تضاد با قطعنامه دو دولتی سازمان ملل است.