روابط کامل دیپلماتیک ایران و پاکستان دوباره برقرار شد
تنش‌زدایی در ۷۲ ساعت
پس از تنشی 72ساعته میان ایران و پاکستان، عصر روز گذشته دو کشور مجددا روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفتند. تنش‌های اخیر مرزی میان ایران و پاکستان، طی روزهای گذشته به احضار سفیر و کاردارهای دو کشور و ابلاغ مراتب اعتراض تهران و اسلام‌آباد به یکدیگر منجر شده بود. همچنان‌که روز پنج‌شنبه درپی حمله موشکی پاکستان به بخش‌هایی از خاک ایران کاردار این کشور در تهران به وزارت خارجه احضار و مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ایران به وی ابلاغ شد. پیش از این نیز در پی حمله ایران به دو مقر گروهک جیش‌العدل(جیش‌الظلم) در ایالت بلوچستان پاکستان، این کشور سفیر خود را از تهران فراخواند و از سفیر جمهوری اسلامی ایران در پاکستان خواست از بازگشت به محل ماموریت خود خودداری ورزد.با این حال با مجموع واکنش‌های ایران و پاکستان به نظر می‌رسید دو کشور در ریل مدیریت تنش رخ داده در روابط خود هستند.
درهمین راستا عصر روز گذشته وزرای خارجه دو کشور در یک گفت‌وگوی تلفنی با یکدیگر برحل بحران ایجاد شده تاکید کردند و با دعوت جلیل عباس جیلانی، وزیر امور خارجه پاکستان از حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران برای دیدار رسمی از اسلام‌آباد زمینه برای حل کدورت ایجاد شده در روابط دو کشور مهیا شد. در همین راستا شبکه خبری الجزیره عصر دیروز در خبری پایان بحران میان ایران و پاکستان و بازگشت روابط دیپلماتیک را اعلام کرد. ماجرا سه‌شنبه شب با حمله موشکی ایران به دو مقر گروهک تروریستی موسوم به جیش‌العدل در منطقه‌ای در پاکستان به نام «کوه سبز» آغاز شد. حمله‌ای که ادامه عملیات ترکیبی سپاه پاسداران علیه صهیونیست‌ها و مواضع داعش در دو منطقه اربیل عراق و ادلب سوریه بود.
به دنبال حمله ایران به مواضع جیش‌العدل(جیش‌الظلم) پاکستان با اعتراض به ایران، حق پاسخگویی را برای خود محفوظ دانست و اعلام کرد در زمان و مکان مورد نظر خود به اقدام تهران پاسخ خواهد داد. در این میان هرچند برخی از کشورها از جمله چین خواستار رفع تنش موجود میان دو کشور شده بودند، اما اسلام‌آباد بامداد روز پنج‌شنبه به مناطقی از شمسر سراوان واقع در سیستان و بلوچستان حمله کرد. در این حمله که حوالی ساعت چهار و نیم صبح صورت گرفت یکی از روستاهای نزدیک مرز با پاکستان هدف موشک‌های پاکستان قرار گرفت که منجر به کشته شدن 9نفر از جمله سه زن و چهار کودک و دو مرد تبعه غیر‌ایرانی شد. به دنبال این حمله که از سوی مقامات ایران در ساعات اولیه روز پنج‌شنبه تایید شد، برخی از کانال‌های خبری متعلق به پاکستان اعلام کردند که این کشور اهدافی متعلق به جدایی‌طلبان بلوچستان در خاک ایران را هدف قرار داده است.
به گزارش خبرآنلاین بنا بر آنچه در صفحه توییتری اخبار نیروهای مسلح پاکستان نیز اعلام شد، این کشور ۷ هدف در ۳ نقطه در خاک ایران (سراوان، شمسر و حنق) که به ادعای آنها مقر تروریست‌ها بوده را مورد حمله قرار داده‌اند. این خبرها در ادامه از سوی وزارت خارجه این کشور نیز تایید شد و بنا بر گزارش تسنیم، وزارت امور خارجه پاکستان در بیانیه‌ای در خصوص این حملات اعلام کرد: پاکستان بامداد روز پنج‌شنبه مجموعه‌ای از حملات نظامی هماهنگ و به‌طور خاص هدفمند را علیه مخفیگاه‌های تروریستی در استان سیستان-بلوچستان ایران انجام داده است. به گزارش «ایرنا»، در بیانیه رسمی اسلام‌آباد نام این گروه تروریستی «سرماچار» اعلام شده است و به گفته وزارت خارجه این کشور طی چند سال گذشته پاکستان به‌طور مداوم نگرانی‌های جدی خود را در مورد مقرهای تروریست‌ها که منشأ پاکستانی دارند با ایران به اشتراک گذاشته است.
اعلام اعتراض شدید ایران
اما اقدام پاکستان در نقض حریم ایران، توسط ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه محکوم شد. ظهر پنج‌شنبه نیز کاردار پاکستان در تهران به وزارت خارجه احضار شد و مراتب اعتراض جمهوری اسلامی ایران به وی ابلاغ شد. سید‌رسول موسوی، مدیرکل آسیای جنوبی با محکوم کردن اقدام نظامی انجام شده علیه مناطق مسکونی مرزی گفت: آنچه در عملیات ضدتروریستی قرارگاه مرزی استان سیستان و بلوچستان انجام شد، دقیقا علیه تروریست‌های مسلحی بود که آماده عبور از مرز برای انجام اقدامات جنایتکارانه خود علیه شهروندان بودند.
وزارت خارجه نیز در بیانیه‌ای اقدام پاکستان را غیر متوازن و غیرقابل پذیرش توصیف کرد و با محکوم کردن حمله پهپادی به شهروندان غیر‌ایرانی روستایی در جدار مرزی دو کشور اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران در عین حال که به سیاست حسن همجواری و برادری بین دو ملت و دو دولت ایران و پاکستان پایبند است و اجازه نمی‌دهد، دشمنان روابط خوب و برادرانه دو کشور را تیره کنند؛ امنیت مردم و تمامیت ارضی کشور را خط قرمز خود برمی‌شمرد و از دولت دوست و برادر پاکستان قویا انتظار دارد که به تعهدات خود در ممانعت از استقرار پایگاه‌ها و گروه‌های مسلح تروریستی در خاک پاکستان پایبند باشد.
به گزارش «ایرنا»، وزارت خارجه ایران در این بیانیه با اشاره به حمله خودبه مقرهای تروریست‌ها در خاک پاکستان تصریح کرد: در حادثه سه‌شنبه 26دی‌ماه، قرارگاه مرزی نیروی زمینی سپاه مستقر در استان سیستان و بلوچستان، با مشاهده آمادگی یک گروه تروریستی برای عزیمت به سمت خاک جمهوری اسلامی ایران جهت انجام عملیات تروریستی دیگری مانند اقدام جنایتکارانه راسک، اقدام به عملیات پیشگیرانه علیه این گروه تروریستی در پادگان و مقر استقراری آنان در ارتفاعات منطقه و کیلومترها دورتر از مناطق مسکونی کرد که این رویه بخشی از وظایف ذاتی نیروهای مرزی ایران برای مقابله متناسب با هرگونه تهدید تروریستی قریب‌الوقوع علیه مردم و شهروندان کشور است.
تاکید بر حل بحران
اما ظهر روز گذشته یک روز پس از حملات موشکی دو کشور علیه یکدیگر، جلیل عباس جیلانی، وزیر امور خارجه پاکستان در گفت‌وگوی تلفنی با حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران از وی برای دیدار رسمی از اسلام‌آباد دعوت کرد.
تاکید پاکستان بریافتن راه‌حل مشترک
سخنگوی وزارت خارجه پاکستان نیز روز پنج‌شنبه پس از حمله موشکی به خاک ایران در یک نشست خبری گفت: اسلام‌آباد گفت‌وگو و همکاری برای رویارویی با چالش‌های مشترک شامل تهدید تروریسم را ضروری می‌داند و مایل به تعامل با همسایگان از جمله ایران است. ممتاز زهرا بلوچ در این کنفرانس خبری تاکید کرد که پاکستان مردم ایران را دوست و برادر خود می‌داند و علاقه‌ای به تشدید اوضاع نداریم. به گزارش فارس، وزارت خارجه پاکستان نیز پس از حمله به خاک ایران در بیانیه‌ای با تاکید بر اینکه «احترام و علاقه زیادی برای ایران قائل است» تصریح کرد: «ما همواره بر گفت‌وگو و همکاری برای مقابله با چالش‌های مشترک از جمله تهدید تروریسم تاکید داریم و به تلاش برای یافتن راه‌حل‌های مشترک ادامه می‌دهیم.»
همچنین عارف علوی، رئیس‌جمهور پاکستان پنج‌شنبه در بیانیه‌ای ایران و پاکستان را کشورهای برادر خواند و گفت که دو کشور باید مسائلشان را از طریق گفت‌وگو و رایزنی حل و فصل کنند. به گزارش خبرگزاری فارس، علوی در این بیانیه تاکید کرد: پاکستان به حاکمیت و تمامیت ارضی همه کشورها احترام می‌گذارد و همین رفتار را از سایر کشورها انتظار دارد. همچنین سفارت پاکستان در تهران با تاکید بر ایستادگی آن کشور در کنار جمهوری اسلامی ایران، اعلام کرد پاکستان در همه شرایط سخت در کنار ایران می‌ایستد.
چین میانجی می‌شود؟
در این میان واکنش‌های داخلی و خارجی به تنش مرزی میان تهران و اسلام‌آباد ادامه دارد. در خارج از مرزهای ایران مقامات کشورهای مختلف خواستار خویشتن‌داری دو کشور شده‌اند. در این میان چین که از روز اول این درگیری مرزی تلاش کرده به عنوان میانجی وارد عمل شود، روز پنج‌شنبه نیز از طریق سرکنسول خود در کراچی پیشنهاد میانجی‌گری کشورش برای حل مسائل پیش آمده بین ایران و پاکستان را مطرح کرد.به گزارش خبرگزاری فارس، یانگ یوندونگ، سرکنسول چین در کراچی با بیان اینکه پکن مایل است نقش سازنده در حل و فصل اختلافات بین اسلام‌آباد و تهران ایفا کند، از دو کشور خواست با رعایت اصول و منشور سازمان ملل و هنجارهای روابط بین‌الملل خویشتن‌داری کنند و بتوانند برای حل مشکلات خود به گفت‌وگو بنشینند.
واکنش‌ها از چهارگوشه جهان
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در پی درگیری‌ها و حوادث مرزی میان ایران و پاکستان از دو کشور خواست حداکثر خویشتن‌داری را برای جلوگیری از تشدید بیشتر تنش‌ها به‌کار گیرند. وزارت خارجه روسیه هم در بیانیه‌ای خواستار حل مسائل بین ایران و پاکستان از طریق دیپلماتیک شد. هاکان فیدان، وزیر خارجه ترکیه نیز روز پنج‌شنبه در کنفرانس خبری مشترک با «ایمن الصفدی» وزیر خارجه اردن در «امان» در بخشی از سخنان خود، خواستار خویشتن‌داری ایران و پاکستان شد. وزیر خارجه ترکیه گفت که این کشور آماده نقش‌آفرینی برای کاهش تنش میان ایران و پاکستان است. او گفت که پس از تماس با ایران و پاکستان به این نتیجه رسیده است که دو طرف خواهان افزایش تنش نیستند. جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا نیز روز پنج‌شنبه با اعلام اینکه نمی‌داند وضعیت تنش‌ها میان تهران و اسلام‌آباد به کجا می‌رود، گفت: آمریکا در حال بررسی و کار کردن روی این موضوع است. اتحادیه اروپا هم در واکنش به حملات پاکستان و ایران به خاک یکدیگر اعلام کرد که «عمیقا نگران چرخه خشونت در خاورمیانه و فراتر از آن» است.
پاکستان مستندات خود را ارائه دهد
تنش میان تهران و اسلام‌آباد واکنش چهره‌های سیاسی کشور را نیز درپی داشته است. از جمله علی‌اکبر صالحی، وزیر اسبق امور خارجه، در مورد مسائل پیش آمده با پاکستان گفت: از زمان تشکیل کشور پاکستان ایران همواره یک همسایه دوست و در بزنگاه‌های خطرناک برای پاکستان یک حامی و پشتیبان واقعی بوده است و ملت شریف پاکستان این موضوع را خوب می‌دانند. ایران بدون چشم‌داشتی همواره یک حامی و پشتیبان صادق و با حسن‌نیت برای پاکستان در عرصه‌های بین‌المللی و نیز در زمان‌هایی که پاکستان با بحران‌هایی روبه‌رو می‌شده است، بوده و هست و ان‌شاءالله خواهد بود.
باید سعی شود که این بحران اخیر بین دو کشور دوست و برادر هر‌چه زودتر فیصله یابد. به گزارش انتخاب، وی افزود: ای کاش عزیزان در پاکستان غیرت خود را در حمله‌های استکبار جهانی به خاک آن کشور که عروسی‌ها را به عزا تبدیل می‌کرد نشان می‌دادند. در شأن دولت محترم پاکستان نیست که با دو معیار مختلف اقدامات خود را توجیه کند. از سوی دیگر به گزارش خبرآنلاین، فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی با اشاره به ادعای پاکستان درباره گروهک سرماچار گفت: من این قضیه را قبول نمی‌کنم، چرا که ما هیچ‌گاه مرکز تروریسم نبودیم. آن‌قدر روابط ما با پاکستانی‌ها عمیق است که هر مشکلی تا به الان داشتند؛ در مذاکرات مقامات این کشور با ما در مجلس ایران یا در اسلام‌آباد، در فضای بسیار مناسب مطرح شده است. اگر پاکستانی‌ها ادعا می‌کنند مستندات خود را تحویل مقامات امنیتی ما بدهند.
جلسه فوق‌العاده شورای عالی امنیت ملی
یک مقام آگاه از برگزاری دو جلسه شورای عالی امنیت ملی در صبح و بعد‌از‌ظهر روز پنج‌شنبه به ریاست رئیس‌جمهور خبر داد و با اشاره به عملیات ضدتروریستی سپاه پاسداران علیه مواضعی از گروهک موسوم به جیش العدل گفت: این گروه تروریستی در مناطق غیرمسکونی کوه‌های عمق پاکستان اقدام به تاسیس پادگان نظامی و آموزشی کرده که اطلاعات دریافتی حاکی از طراحی یک عملیات بزرگ تروریستی قریب‌الوقوع توسط این گروه در مناطق شرقی ایران بود. این مقام مسوول افزود: سطح اشراف بر این گروه تروریستی و قدرت عملیاتی نیروهای مسوول به میزانی بود که به محض آغاز حرکت تروریستی خود، زیر ضربه عملیاتی رفته و بخش قابل توجهی از تاسیسات، تجهیزات و نیروهای این گروه نابود شد.
