مجلس احتمالا در لایحه دولت دست میبرد
رای مثبت مجلس به کلیات بودجه
رای شکننده به کلیات بودجه۱۴۰۳
نمایندگان مجلس روز گذشته در جریان بررسی کلیات لایحه بودجه سال۱۴۰۳ بعد از استماع سخنان موافقان و مخالفان کلیات لایحه بودجه و دفاعیات داوود منظور، رئیس سازمان برنامه بودجه با کلیات این لایحه موافقت کردند. لایحهای که بار پیشین نتوانسته بود نمایندگان مجلس را قانع کند و درنتیجه به آن رای منفی داده بودند.
دو روز پیش دولت لایحه بودجه۱۴۰۳ کل کشور را با اصلاحاتی مجددا به مجلس تقدیم کرد. با این حال همچنان برخی از نمایندگان اصلاحات انجامشده در این لایحه را کافی نمیدانستند. دلیل انتقاد نمایندگان بیشتربه منبع تعیینشده برای متناسبسازی حقوق بازنشستگان برمیگشت که آن را از محل افزایش یکدرصد مالیات ارزش افزوده در نظر گرفته بود. از همین رو بسیاری احتمال میدادند اصلاحیه بودجه نیز مجدد روز گذشته در صحن مجلس رای نیاورد. با این حال روزگذشته نمایندگان با ۱۵۴رای موافق در مقابل ۶۰رای مخالف از مجموع ۲۱۹رای اخذشده با کلیات بودجه موافقت کردند. رایی که بهدلیل تعداد مخالفان لایحه بسیاری ازآن بهعنوان رای شکننده یاد میکنند.
مخالفان لایحه، عدم اعتبار کافی برای خرید تضمینی گندم، برطرف نشدن ابهامات لایحه و بالارفتن تورم به دنبال افزایش مالیات ارزش افزوده را از جمله دلایل در مخالفت با کلیات لایحه بودجه۱۴۰۳ اعلام کردند. دلایلی که نمایندگان مجلس در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» نیز آنها را مطرح کرده بودند. در مقابل اما موافقان لایحه کاهش وابستگی به نفت، توجه به توسعه زیرساختهای کشور، افزایش تولید و اشتغال و تلاش برای جلوگیری از فرار مالیاتی را ازجمله دلایل خود برای موافقت با کلیات لایحه۱۴۰۳ بیان کردند.
مهدی اسماعیلی نماینده میانه، حسین علی حاجی دلیگانی نماینده شاهینشهر، مهرداد گودرزوند چگینی نماینده رودبار، البرز حسینی نماینده خدابنده، حسین محمدصالحیدارانی نماینده فریدن، سیدناصر موسویلارگانی نماینده فلاورجان، ابراهیم نجفی نماینده آستانهاشرفیه، سیدغنی نظری نماینده خلخال، یوسف داوودی نماینده سراب، محمدحسین فرهنگی نماینده تبریز نمایندگان مخالف لایحه بودند که معتقد بودند افزایش مالیات ارزش افزوده در جامعه تورم ایجاد میکند و ابهامات لایحه بودجه بهطور کامل برطرف نشده است. در نظر نگرفتن اعتبار کافی برای خرید تضمینی گندم و دیده نشدن منابع ارزی کافی برای تامین کالاهای اساسی ازدیگر دلایل مخالفت با لایحه بود.
اما درواقع بخش مهمی از دلایل مخالفت نمایندگان با لایحه همچنان به منبع متناسبسازی حقوق بازنشستگان بازمیگشت. نمایندگان مخالف بر این نظر بودند که همسانسازی حقوق بازنشستگان از محل افزایش مالیات ارزش افزوده در واقع دست کردن در جیب مردم و قرار دادن آن پول در جیب دیگر مردم است و اینکه ما برای همسانسازی حقوق بازنشستگان با افزایش مالیات ارزش افزوده بار دیگر سراغ آنها برویم، درست نیست.
همچنین فتحالله توسلی نماینده مردم کبودرآهنگ، احمد امیرآبادی فراهانی نماینده قم، رحمتالله نوروزی نماینده علیآباد، جعفر قادری نماینده مردم شیراز و زرقان، محمدرضا میرتاجالدینی عضو کمیسیون برنامه و بودجه، سیدسلمان ذاکر نماینده ارومیه، روحالله عباسپور نماینده بوئینزهرا و آوج، سیدمحمد پاکمهر نماینده بجنورد، مهدی طغیانی نماینده اصفهان، سیدشمسالدین حسینی نماینده تنکابن نمایندگانی بودند که روز گذشته درموافقت با لایحه سخن گفتند. آنها رشد ۳.۱درصدی اقتصادی در بودجه۱۴۰۳ را معقول دانسته و معتقد بودند منابع در بودجه۱۴۰۳، واقعی، دقیق و پایدار پیشبینی شده است. اما شاید مهمترین نکته درسخنان این نمایندگان به موضوع منبع تامین همسانسازی حقوق بازنشستگان مربوط میشد.
ازجمله جعفر قادری که درخصوص برخی نگرانیها درباره افزایش ۱۸درصدی حقوق بازنشستگان گفت: به نظر میرسد این ۱۸درصد مازاد بر منابع پیشبینیشده در همسانسازی است و بازنشستگان از این بخش نگران نباشند. همچنین سلمان ذاکر که در پاسخ برخی منتقدان مبنی بر اینکه همسانسازی حقوق بازنشستگان موجب تورم میشود، گفت: آیا بودجه قبلی که افزایش ۴۹ درصد تورم در آن پیشبینی شده بود تورمزا نبود، چرا وقتی نوبت به بازنشستگان میرسد باید به چنین مواردی بپردازیم. تورم باید با کنترل نرخ دلار، طلا و سکه کنترل شود. حمیدرضا حاجیبابایی، رئیس کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی نیز گفت: واقعیت این است که در بودجه۱۴۰۳ اصلاحات بیشتری نسبت به لوایح بودجه سالهای قبل ایجاد شده است و مجلس نیز در بررسی جزئیات لایحه، مواردی را اصلاح خواهد کرد. به هرحال کلیات لایحه بودجه در کنار مخالفتها و دفاعیات نمایندگان مجلس روز گذشته رای آورد تا اشکالات آن در جریان بررسی جزئیات اصلاح شود.
پس از تصویب کلیات محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس اعلام کرد که طبق ماده۱۸۲ آییننامه داخلی مجلس از امروز نمایندگان به مدت ۵روز فرصت دارند پیشنهادهای خود را در سیستم ثبت کنند و کمیسیونهای تخصصی نیز ۵روز فرصت بررسی و ارجاع این پیشنهادها را به کمیسیون تلفیق دارند. کمیسیون تلفیق نیز ۱۰روز فرصت بارگذاری گزارش خود را دارد و بعد از آن نیز نمایندگان ۳روز فرصت دارند تا نظر خود را درباره این گزارش ثبت کنند. بر این اساس، اعضای کمیسیون تلفیق لایحه بودجه سال۱۴۰۳ از هفته آینده بررسی جزئیات این لایحه را آغاز خواهند کرد.