مواجهه قانونی یا آتشبهاختیار؟
دعوای اصولگرایان در زمین حجاب
فیلمهای منتشر شده در فضای مجازی که اعتراض برخی از اقشار جامعه نسبت به آنچه کشف حجاب از سوی زنان و ترویج اباحهگری از سوی آنها توصیف میشود و حتی تاکیدشان مبنی بر اینکه اگر مقامات وارد ماجرا نشوند خودشان دست به اقدام خواهند زد و حتی «ماست پاشی» بر سر دو زن بیحجاب در منطقه شاندیز مشهد که البته با انتقادات و واکنشهای زیادی روبهرو شد، گواهی براین ادعاست.
کشور با گذشت ۶ماه از ماجرای مرگ مهسا امینی در جریان بازداشت از سوی گشت ارشاد به دلیل آنچه بدحجابی او در آن زمان بیان شد حالا با ماجرای کشف حجاب از سوی برخی از زنان و دختران روبهرو شده است. تعطیلات نوروزی و مسافرتهای صورت گرفته در این ایام به شهرهای مختلف و تصاویری که در فضای مجازی از حضور زنان بیحجاب در شهرهای مختلف منتشر شده است و در کنار آن انتقاداتی که نسبت به این موضوع صورت گرفته نشان میدهد برخلاف سالهای گذشته دیگر مشکل بدحجابی نیست و اینبار شاید دولت با موضوعی فراتر از بدحجابی یعنی «کشف حجاب» روبهرو شده است که بنا به گفته منتقدان اگر فکری به حال آن نشود باید در تابستان و گرمای هوا شاهد گستردگی بیشتر آن در کشور باشند.
از همینرو از مدتها قبل بخشی از نمایندگان مجلس که اکثر آنها متعلق به جریان پایداری هستند، روی طرحی برای مقابله با کشف حجاب متمرکز شدهاند که انتشار بخشهایی از طرحشان در این حوزه از جمله میزان جرایم تعیین شده برای برخورد با زنان بیحجاب واکنشبرانگیز شده است.
واکنش دولتمردان به مقوله کشف حجاب
در چنین وضعیتی که اتفاقات رخ داده در کشور پس از مرگ مهسا امینی موجب خسارات فراوانی برای کشور در عرصه بینالمللی شد، یک بار دیگر موضوع حجاب در راس مسائل کشور قرار گرفته است. در همین راستا روز گذشته علی بهادریجهرمی، سخنگوی دولت در نخستین نشست خبریاش در سال جدید در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا دولت تصمیمی برای ارائه لایحهای جهت مقابله با رعایتنشدن حجاب در میان بخشی از جامعه دارد یا خیر تصریح کرد: دولتمردان و دستگاههای اجرایی باید در چارچوب قانون عمل کنند و کوتاهی در این زمینه از خود نشان ندهند. پیش از این هم ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری در سخنانی با تاکید بر الزام قانونی حجاب اعلام کرده بود که همه اقشار جامعه با هر نگرش و گرایشی ملزم به رعایت این قانون هستند.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نیز روز گذشته در نطق پیش از دستورش در مجلس با بیان اینکه مساله بسیار مهم ضرورت تفکیک بین افراد ضعیفالحجاب با هنجارشکنان است، تصریح کرد: به نظر میرسد با افرادی که حجاب آنها ضعیف است باید رویکردی ایجابی در پیش گرفت، ولی در مواجهه با افراد هنجارشکن باید با روش سلبی روبهرو شد. وی افزود: مروری بر وضعیت رعایت حجاب در جامعه نشان میدهد که بیشتر افراد جامعه با وجود اینکه با هیچ برخورد سلبی روبهرو نیستند، اما از کشف حجاب و اقدامات هنجارشکنانه استقبال نکردند و به حفظ کیان خانواده و سلامت اخلاقی جامعه باور قلبی دارند.
قالیباف همچنین خواستار مواجهه بازدارنده از سوی متولیان مربوطه اعم از دولت، دستگاه قضایی، فرماندهی کل انتظامی و دیگر دستگاههای مسوول شد و در کنار آن تاکید کرد که باید از بینتیجه بودن و پرهزینه بودن شیوه پیشین گشت ارشاد تجربه لازم گرفته شود و شیوههایی درست را برای رسیدن به نتیجه مطلوب به کار گرفت. او در عین حال از آمادگی مجلس برای تصویب قوانین لازم هم در حوزه ایجابی و هم در حوزه سلبی در اسرع وقت خبر داد. رئیس مجلس این نکته را نیز بیان کرد که پیگیری مساله حجاب و عفاف هیچ منافاتی با اولویت داشتن مسائل اقتصادی ندارد. دوشنبه شب هم محسنیاژهای، رئیس قوهقضائیه با اشاره به برخی مسائل فرهنگی و ناهنجاریهای اجتماعی گفت: مقرر شده نیروهای پلیس ناهنجاریهای اجتماعی را با سیستم هوشمند شناسایی کرده و با ارسال پیامک به افراد تذکر دهند. به گزارش انتخاب، وی افزود: در مرحله بعد هم افرادی که مرتکب ناهنجاری شوند به دستگاه قضا معرفی میشوند.
اختلاف اصولگرایانه بر سر حجاب
در این میان در شرایطی که دولتمردان بر مواجهه قانونی از سوی نهادهای مسوول با مقوله بیحجابی تاکید دارند، به نظر میرسد موضوع حجاب و نحوه برخورد با این مقوله منجر به اختلاف میان برخی اصولگرایان شده است. نامه روز دوشنبه مجتبی توانگر، نماینده تهران در مجلس، خطاب به صدیقی، رئیس ستاد امربهمعروف و نهی از منکر و تاکید او در این نامه که در برخورد با حجاب نباید سراغ روشهای شکست خورده رفت، نمونهای از این موارد اختلافی در نوع مواجهه با کشف حجاب این روزهای بخشی از زنان جامعه است. توانگر در بخشی از این نامه حتی تصریح میکند: متاسفانه برخی اظهارات درباره عفاف و حجاب در روزهای اخیر به نحوی است که شائبه سیاسی و انتخاباتی بودن آن را پررنگتر کرده است.
در اقدامی دیگر میتوان به سخنان حاجعلیاکبری، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه در نخستین گردهمایی مجازی ائمه جمعه کشور که با موضوع عفاف و حجاب برگزار شده است، اشاره کرد که وی در آن از نامه محرمانه به رئیسجمهور در موضوع حجاب و عفاف خبر داد و در عین حال ضمن هشدار بر لزوم پرهیز از دو قطبیسازی میان مردم و ایجاد اختلاف در میان نیروهای انقلابی، تاکید کرد باید از اقدامات خلاف قانون و اخلاق به اسم نهی از منکر برائت بجوییم و بر امر تقویت وحدت اجتماعی باید اهتمام داشته باشیم.
پیش از این هم معاون فرهنگی و اجتماعی پلیس از مردمان دیندارِ خواسته بود تا در این موقعیتِ حساس «با دقت و مراقبت» اقدام به فریضه امر به معروف و نهی از منکر کنند. در کنار این سخنان که هرکدام به نوعی بر عدم پرهیز از خشونت نظیر «ماجرای ماستپاشی» تاکید میکند، برخی از روزنامههای وابسته به جریان اصولگرایی نیز این روزها در مقالاتی در خصوص پیامدهای این قبیل رفتارها هشدار دادهاند. در تایید این اختلافات میتوان به بخشی از سخنان علی خانمحمدی، سخنگوی ستاد امربهمعروف و نهی از منکر در گفتوگو با خبرآنلاین نیز اشاره کرد که میگوید: بین بچههای مذهبی و حزباللهی گروهی میگویند نباید الان در مورد حجاب صحبت و پیگیری شود و گروهی میگویند نه، حجاب جزو اصولی از انقلاب است که همواره به آن تاکید شده و باید مورد توجه قرار بگیرد. او همچنین تاکید میکند: ما به جد مخالف هستیم کسی به عنوان امر بهمعروف و نهی از منکر برای انجام معروفی، بخواهد منکری انجام دهد. امر به معروف شرایط دارد و باید در چارچوب قانون شرع آن را انجام داد.
از سوی دیگر محمدحسین کبیریان، مدیر حوزه علمیه خواهران استان تهران در گفتوگو با جماران به همه آنهایی که در مساله حجاب موضعگیری میکنند، توصیه میکند: مراقبت و توجه کنند که خدای نکرده با روشی وارد نشویم که تنش را بیشتر کنیم یا مشکلات دیگری آفریده شود.
البته در این میان نظرات دیگری وجود دارد که در تضاد کامل با این سخنان است. همچنانکه بهرامپور، مدیر سابق حوزه علمیه خوزستان در گفتوگو با ارگان رسانهای نزدیک به حوزههای علمیه، معتقد است تظاهر به بیحجابی امنیتی، سیاسی و براندازانه است که باید از ریشه خشکانده شود نه با بحث و استدلال. همچنین میتوان از سیدمحمد آقامیری، رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران یاد کرد که روز گذشته در جلسه شورای اسلامی شهر تهران با بیان اینکه برخی مسوولان سادهاندیش خیال میکنند باید با هنجارشکنان بیحجاب مماشات کرد که این خود یک متد براندازی است، یادآور شد: اینکه کسانی فکر میکنند با گل دادن به زنان بیحجاب، کاری از پیش میبرند خیالی بیش نیست. به گزارش عصر ایران او حتی خواستار استفاده از نیروهای ارتش و بسیج برای مقابله با فحشا و بیحجابی شد.