تهران چگونه باکو را حذف میکند؟
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: در صورت تحقق، این کریدور با از بین بردن اتکا به ترانزیت زمینی ایران برای رسیدن به نخجوان، اهرم فشار تهران بر باکو را خنثی خواهد کرد. همچنین آذربایجان را برای اولین بار از طریق مرز نخجوان و ترکیه مستقیما از طریق زمینی به متحد خود ترکیه متصل میکند. تهران این اقدام را تلاش آذربایجان برای داشتن حمایت ترکیه یا حتی اسرائیل، در صورت اتخاذ سیاستهای ضدایرانی تفسیر میکند که یک حالت میتواند مسدود کردن مرز ایران و ارمنستان باشد که در ذیل یا به موازات کریدور زنگزور پیش میرود. یکی از تاکتیکهای ایران برای وادار کردن آذربایجان به جدی گرفتن تصورات تهدیدآمیز خود از کریدور زنگزور، مقابله با ردپای ارتباطی آذربایجان از طریق تبلیغ یک مسیر جایگزین برای اوراسیاست که باکو را حذف میکند.
این کریدور حملونقل بینالمللی خلیج فارس-دریای سیاه (ITC) است که از بنادر خلیجفارس ایران از طریق ارمنستان به گرجستان میرود، سپس از دریای سیاه به بلغارستان میرود و از زمین به یونان میرود تا به اروپا دسترسی پیدا کند. تلاش کنونی غرب برای مجازات روسیه به دلیل حمله به اوکراین ممکن است برای دوام و چشمانداز ITC مفید باشد. علاوه بر این، اگر ایران و غرب بر موانع باقی مانده در مذاکرات خود برای بازگرداندن برجام فائق آیند، تحریمهای آمریکا علیه ایران برداشته میشود و این امر جذابیت ITC را برای غرب در شرایط مقابله با روسیه افزایش میدهد. لغو تحریمها نه تنها سرمایهگذاری موردنیاز برای ساخت ITC را آسانتر میکند، بلکه امکان استفاده اروپا از ITC را برای واردات نفت ایران به جای واردات نفت روسیه خود افزایش میدهد.
اتحادیه اروپا مدتهاست که خواهان ایفای نقش ایران در تامین انرژی خود بوده، اما تحریمها تاکنون مانع شده است. همزمان، علاقه غرب به توسعه ITC میتواند سودمندی این پروژه را برای ایران به عنوان وسیلهای افزایش دهد که از تلاشهای آذربایجان برای تغییر شکل قفقاز جنوبی با هدف به حاشیه راندن ایران جلوگیری کرده و باکو را تشویق کند تا تهران را در طرحهای اتصال خود بگنجاند. ایران روسیه را به عنوان بخشی حیاتی از تعادل اوراسیا به رسمیت میشناسد و میخواهد بر اساس دکترین جدید «نگاه به شرق» بخشی از آن باشد. این امر مستلزم بهبود موقعیت چانه زنی ایران در برابر مسکو است که اغلب از منافع ایران به عنوان وثیقه برای استراتژیهای خود استفاده میکند. با این حال، در اوراسیاست که ایران فرصتهایی برای گسترش نفوذ خود به افقهای جدید دارد و خود را در قلب گذارهای بلندمدت اقتصادی و سیاسی قرار میدهد.