شمخانی با بیان اینکه واقعیت میدانی افغانستان بعد از ۲۰ سال اشغال به دست آمریکا تصویری کاملا تلخ و سیاه است و مصائب مردم افغانستان، اوضاع منطقه را پیچیده کرده، بر لزوم حل و فصل این مساله در چارچوب نشست امنیت منطقه‌‌‌ای تاکید کرد.

مودی نخست‌‌‌وزیر هند نیز در این دیدار، ضمن تشکر از حضور هیات‌‌‌ها در شرایط کرونایی، با ابراز نگرانی از اوضاع افغانستان بر کار دسته‌‌‌جمعی و هم‌‌‌فکری در این رابطه تاکید کرد. او تروریسم را درد مشترک همه منطقه دانست و ابراز امیدواری کرد تا هرچه زودتر با آقای رئیسی دیدار کند.  سومین نشست گفت‌‌‌وگوی امنیت منطقه‌‌‌ای با حضور دبیران و مشاوران امنیت ملی ایران، روسیه، هندوستان، تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و ترکمنستان و قزاقستان در دهلی نو دیروز چهارشنبه آغاز به کار کرد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران در این نشست شرکت و به ایراد سخنرانی پرداخت. به گزارش خبرگزاری فارس، علی شمخانی صبح دیروز (چهارشنبه) طی سخنانی در این نشست با اشاره به دو نشست قبلی در تهران اظهار کرد: ما در نشست‌‌‌های تهران موضوعات متعددی را در رابطه با افغانستان مورد بحث و بررسی قرار دادیم. از مقابله با خطر تروریسم گرفته تا کمک به توسعه این کشور و زیان‌‌‌هایی که کشورهای غربی و در رأس همه‌‌‌ آنها آمریکا به افغانستان وارد کردند. همگان توافق داشتیم که صلح، امنیت و رفاه در این کشور به سود مشترک کشورهای منطقه و حاضران در این نشست است.

شمخانی تاکید کرد: برگزاری سه نشست توسط دبیران شورای امنیت کشورهای همسایه افغانستان قبل از پذیرش رسمی شکست و فرار آمریکا از افغانستان نشان‌دهنده درک درست ما بود، ولی آمریکایی‌‌‌ها مثل همیشه دچار خطای محاسباتی بودند و با فرار خویش رسوایی برای خود به‌‌‌بار آوردند و برای مردم افغانستان مشکل‌‌‌آفرین شدند.

او به آثار و تبعات اشغال افغانستان توسط آمریکا اشاره کرد و گفت: ۲۰ سال پیش آمریکا افغانستان را به بهانه مقابله با طالبان و القاعده و با ادعای مبارزه با تروریسم اشغال کرد و گفت  می‌‌‌خواهم از افغانستان کشوری الگو و الهام‌‌‌بخش درست کنم، اما به جای ارائه‌‌‌ الگوی موفق و الهام‌‌‌بخش، تمام مولفه‌‌‌ها در این کشور بحران‌زده منفی‌‌‌تر از گذشته شد. تروریسم افزایش یافت، فقر و فلاکت رو به فزونی گذاشت، کشت و قاچاق مواد مخدر و مهاجرت مردم بیش از گذشته شد، تعداد بسیار زیادی از مردم بی‌‌‌گناه افغانستان، به‌‌‌دلایل مبهم و حتی در مراسم‌‌‌های عروسی و عزا توسط جنگنده‌‌‌های آمریکایی قتل عام شدند.

این مقام ایرانی یادآورشد: ما همواره تاکید کرده و می‌‌‌کنیم که صلح خواست همگانی مردم و اقوام افغانستان است، ولی نکته‌‌‌ مهمی که باید توجه همگی را به آن جلب کرد، آن است که آمریکا حتی در موضوع صلح در افغانستان نیز فریبکارانه رفتار کرد و با وجود تظاهر به ایجاد صلح در افغانستان، هیچ برنامه‌‌‌ای برای این کار نداشت و تنها هدف این کشور رهایی از مهلکه‌‌‌ای بود که خود ساخته بود و به دلیل خوی استکباری وخود برتر بینی، افغانستان، منطقه و جهان را دچار مشکل کرد.

دبیر شورای عالی امنیت ملی بیان کرد: به همین خاطر، هر روند و فرمتی را که آمریکا به نام صلح و گفت‌‌‌وگو درباره‌‌‌ افغانستان ایجاد کرد، جمهوری اسلامی ایران در آن شرکت نکرد، زیرا می‌‌‌دانستیم تظاهر و جار و جنجال صلح‌‌‌خواهی آمریکا فقط پوششی برای رهایی از باتلاق خود ساخته است.

  تنها راه نجات افغانستان

وی اضافه کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره در توصیه‌‌‌های مشفقانه و دوستانه‌‌‌ خود به همه‌‌‌ طرف‌‌‌ها در افغانستان، چنین امر مهمی را مورد اشاره قرار داده و باز هم در این اجتماع مهم تاکید می‌‌‌کنیم که تنها راه نجات افغانستان تشکیل یک دولت فراگیر ملی و با مشارکت همه‌‌‌ اقوام است و در این راه از هیچ کوششی به نفع دولت و ملت افغانستان دریغ نخواهیم کرد.

شمخانی با ذکر این نکته که ما اکنون در افغانستان با تهدید مواجه هستیم که می‌تواند بخشی از طرح و برنامه‌‌‌ اشغالگران برای منطقه و پیشبرد اهدافشان باشد، اظهار کرد: این تهدید ناشی از حضور، رشد و توسعه‌‌‌ داعش و گروه‌‌‌های تروریستی تکفیری از یکسو و خطر بروز جنگ فرقه‌‌‌ای در افغانستان از سوی دیگر است. این موضوع، همه‌‌‌ ما را چه همسایه و چه غیرهمسایه در منطقه دچار مشکل خواهد کرد.

وی با بیان اینکه در این چارچوب ما سه نگرانی مهم داریم که نیاز است با همکاری یکدیگر برای آن تدبیری بیندیشیم، گفت: نخست دخالت برخی کشورها در انتقال عناصر تکفیری تروریستی به داخل افغانستان است که از گذشته شواهدی برای آن وجود داشته و اکنون نیز اطلاعات سرویس‌‌‌های اطلاعاتی حاکی از تداوم آن است و بر دامنه‎ نگرانی می‌‌‌افزاید.

دبیر شورای عالی امنیت ملی گسترش فقر و بحران انسانی را دومین موضوع نگرانی جمهوری اسلامی ایران برشمرد و افزود: برنامه‌‌‌ریزی برای معالجه این معضل از یک طرف وظیفه انسانی همه‌‌‌ ماست تا آلام مردم مقداری التیام یابد و از سوی دیگر، بی‌توجهی به آن زمینه‌‌‌ مناسبی برای سربازگیری گروه‌‌‌های تروریستی فراهم می‌کند و زمینه‌‌‌ساز بسیاری از اقدامات ضد امنیتی خواهد بود.

شمخانی نگرانی سوم را بحران مهاجرت و ضرورت کمک برای اسکان امن همراه با رفاه مردم در داخل کشورشان عنوان کرد و یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران سال‌هاست میزبان بیش از سه‌میلیون مهاجر از افغانستان است و این میزبانی به نحوی است که ۹۴‌درصد آنها مانند سایر شهروندان ایرانی در اقصی نقاط ایران زندگی و کار می‌کنند و فقط ۶‌درصد آنها در اردوگاه به سر می‌‌‌برند و متاسفانه تاکنون، بیش از ۹۶‌درصد هزینه‌‌‌ آنان از منابع کشورمان تامین شده و صرفا حدود ۴‌درصد از کمک نهادهای بین‌المللی مسوول برخوردار بوده‌‌‌ایم.

این مقام ایرانی افزود: از این رو اگر خدای ناکرده با موج جدیدی از مهاجرت روبه‌رو شویم، به دلیل تحریم‌های ناعادلانه‌‌‌ تحمیل شده بر مردم ما، برخلاف میل باطنی خود، ممکن است نتوانیم پذیرای موج جدید باشیم. بنابراین اگر سایر کشورها و نهادهای مسوول بین‌المللی در این جهت کمک نکنند، نمی‌توانیم از عهده‌‌‌ آن بربیاییم و خواه ناخواه همه‌‌‌ کشورها به‌ویژه کشورهای غربی، از آن متاثر خواهند شد.