وزارت امورخارجه ایران تکذیب کرد
مذاکرات ایران- چین متوقف نشده است
در همین ارتباط، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت امورخارجه در پاسخ به سوال توقف مذاکرات ایران و چین از طرف چینی‌ها تا اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا گفت: این موضوع را تکذیب می‌کنم، چنین موضوعاتی از سوی رسانه‌های معاند مطرح شده است و واقعیت ندارد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، خطیب زاده تاکید کرد: مذاکرات جمهوری اسلامی ایران و چین ذیل قرارداد ۲۵ساله با جدیت درحال انجام است و هیچ ارتباطی به انتخابات هیچ کشوری به‌ویژه ایالات‌متحده آمریکا ندارد. سخنگوی وزارت امورخارجه یادآور شد: گفت‌وگو بین طرفین درباره جزئیات قرارداد درحال انجام است و ان‌شاءالله به نتیجه برسد، اعلام خواهیم کرد.
برنامه جامع همکاری راهبردی ۲۵ ساله ایران و چین یکی از تحولات بسیار مهم در منطقه خاورمیانه است که ضمن تعمیق مناسبات دو کشور، می‌تواند تاثیر زیادی بر کمیت و کیفیت همکاری‌های اقتصادی دو کشور و همچنین بر ارتباطات تجاری کل منطقه خاورمیانه داشته باشد. از طرفی انتشار اخبار مربوط به این برنامه راهبردی موجب بروز نگرانی‌های فزاینده‌ای در میان برخی از سیاستمداران آمریکایی شد که مدت هاست تلاش می‌کنند تا با به اصطلاح اعمال فشار حداکثری و تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران مانع گسترش روابط ایران با چین شوند.
این در شرایطی است که رسانه‌ها و اتاق‌های فکر اصلی در آمریکا به‌شدت تحت تاثیر این تحول مهم در خاورمیانه قرار گرفته و اعتراف کرده‌اند که توافق بین ایران و چین و توسعه روابط تجاری و اقتصادی دو کشور به مذاق آمریکا خوش نمی‌آید. «یوشیونگ» تحلیلگر مسائل خاورمیانه در پکن بر این باور است که استمرار همکاری‌های ایران و چین در چارچوب این برنامه راهبردی می‌تواند موجب گسترش قلمروهای ارتباطی میان دو کشور شود و از همه مهم‌تر اینکه جایگاه ایران را در طرح «یک کمربند- یک جاده» (راه ابریشم نوین) چین مستحکم تر خواهد کرد.
این تحولات در شرایطی است که ظریف به تازگی گفته ایران به توافق جامع با چین «بسیار نزدیک» است اما معاون او می‌گوید این کار زمان زیادی می‌برد. ظریف اول مرداد درحاشیه نشست هیات دولت به خبرگزاری صداوسیما گفت طرف چینی بر مبنای پیش‌نویس پیشنهادی تهران سندی را ارائه داده و ایران آمادگی دارد برای نهایی کردن آن مذاکرات را آغاز کند. معاون اقتصادی وزیرخارجه اما گفته هم اکنون اصلا سفرهای رسمی بین ایران و چین متوقف است و باید «صبر کرد».
«ایسنا» جمعه سوم مرداد (۲۴ ژوئیه) به نقل از معاون وزیرخارجه جمهوری اسلامی در امور اقتصادی گزارش داد برای اینکه چنین سندی نهایی شود «مدت طولانی» زمان لازم است و تا آن زمان ممکن است سند «چندین بار» کم و زیاد شود. غلامرضا انصاری با بیان اینکه الان تنها کاری که می‌شود کرد «صبرکردن» است گفت: «باید صبر کنیم مذاکرات آغاز شود، محتوای مذاکرات مشخص و توافقات روشن شود، آن وقت می‌توانیم بگوییم که این سندها به چه صورت باید منتشر شود.» معاون اقتصادی وزیر خارجه می‌گوید آغاز بحث درباره توافق بلندمدت با چین به سفر رئیس‌جمهوری این کشور به تهران در سال ۹۴ برمی‌گردد.
او افزود: «امروز بعد از پنج سال به اینجا رسیده‌ایم که در مرحله آماده‌سازی اسناد و انجام مذاکرات هستیم.» مطابق گزارش‌های رسمی پیش‌نویس پیشنهادی ایران برای سند همکاری بلندمدت ایران و چین در روزهای ابتدایی تیرماه در هیات دولت تصویب و برای پیگیری و فراهم کردن زمینه مذاکرات درباره آن به وزارت‌خارجه ارجاع داده شد.
مطابق برخی گمانه‌زنی‌ها تعلل چین در نهایی کردن سند همکاری‌های راهبردی با ایران می‌تواند با تحریم‌های شدید آمریکا علیه جمهوری اسلامی و ملاحظات این کشور بی‌ارتباط نباشد. بنابر گزارش‌ها استیفان بیگان، معاون وزیر خارجه آمریکا به تازگی در نشست کمیته روابط خارجی مجلس سنا گفته است همکاری اقتصادی احتمالی پکن با تهران نقض قوانین ایالات متحده خواهد بود و می‌تواند به اعمال تحریم‌هایی علیه چین منجر شود. در همین زمینه گفته می‌شود جلوگیری از فعالیت و حرکت شش شناور شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی که از ۲ ماه پیش در آب‌های ساحلی چین متوقف شده و اجازه حرکت ندارند بی‌ارتباط با تبعیت پکن از تحریم‌های آمریکا نیست. چین علت توقف این کشتی‌ها را مسائل زیست محیطی عنوان می‌کند. اگر این ادعاها درست باشد تعلل در پیشبرد مذاکرات با ایران درباره همکاری‌های بلندمدت نیز می‌تواند متاثر از ملاحظات و نگرانی‌های چین از تعارض آنها با تحریم‌های آمریکا باشد. در این میان یکی از موضوعات مهم برای دولت جدید واشنگتن مساله ایران و برجام خواهد بود؛ مساله‌ای که همچنان محل بحث سیاستمداران ایرانی نیز هست و اخیرا محمدجواد ظریف، وزیرخارجه ضمن ابراز امیدواری نسبت به الحاق مجدد آمریکا به توافق هسته‌ای گفت: «ما به شکل واضح راهی برای تعامل دوباره پیدا خواهیم کرد اما تعامل مجدد به معنای مذاکره مجدد نیست. به معنای آن است که آمریکا به پای میز مذاکره بازگردد.» پیش‌تر نیز مقامات کشورمان بارها تاکید کرده بودند که اگر آمریکا می‌خواهد با ایران تعامل داشته باشد باید از همان مجرای برجام و بازگشت به این توافق باشد. ظریف همچنین تاکید کرد که اگر آمریکا تصمیم بگیرد به رفتار ستیزه‌جویانه خود علیه ایران پایان دهد، بدون توجه به آنکه چه کسی در کاخ‌سفید نشسته است با داستان متفاوتی مواجه خواهیم شد.
به گزارش «ایسنا» محمدجواد ظریف، روز دوشنبه در گفت‌وگویی با سی‌بی‌اس‌نیوز تاکید کرد که ایران نه ترامپ و نه بایدن را ترجیح نمی‌دهد، اما در پاسخ مجری برنامه هم گفت که «بیانیه‌های کمپین بایدن نویددهنده بوده‌اند اما همچنان باید صبر کنیم و نظاره‌گر باشیم.» ظریف همچنین تاکید کرد، آنچه دولت جدید در کمپین انتخاباتی خود می‌گوید مهم نیست بلکه آنچه در دفتر انجام می‌دهد مهم است. وی تصریح کرد: «آنچه برایمان مهم است این است که کاخ‌سفید پس از انتخابات چگونه رفتار می‌کند نه اینکه چه شعار یا وعده‌ای داده‌اند. رفتار آمریکا مهم است.» بایدن اعلام کرده بود که در صورت پیروزی دولتش به مذاکره مجدد بر سر توافقی خواهد پرداخت که در زمان باراک اوباما و معاونت ریاست‌جمهوری وی پس از مدت طولانی حاصل شده بود اما ظریف تاکید کرد که چنین چیزی «امید» تهران نیست. ظریف با تاکید بر این موضع که «تحت هیچ شرایطی» تهران به مذاکره مجدد بر سر مفاد توافقی که به‌عنوان قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل درآمده بود، فکر نخواهد کرد، گفت: «اگر ما می‌خواستیم دوباره مذاکره کنیم، این کار را چهار سال پیش با ترامپ انجام می‌دادیم.»
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ایران نیز روز دوشنبه ۱۲ آبان در نشست هفتگی با خبرنگاران در پاسخ به سوالی درباره احتمال پیروزی بایدن در انتخابات آتی آمریکا و اینکه آیا پیام دیپلماتیک بین مقامات ایران و بایدن رد و بدل خواهد شد، عنوان کرد: «چارچوب گفت‌وگو روشن و همان برجام است و در این چارچوب هر کسی جبران خسارت کند و برگردد و این جنگ تروریستی علیه ملت ایران را متوقف کند، همراه با بقیه می‌تواند حضور داشته باشد.»
