در واکنش به ادعاهای مقامات غربی مطرح شد
پاسخ‌های تهران به ابهامات یک سقوط
این هواپیمای مسافربری درشرایطی بامدادروز چهارشنبه دچار سانحه شد که ایران چند ساعت پیش از آن در یک عملیات بزرگ به تلافی ترور سردار سپهبد شهید قاسم سلیمانی و یارانش ازسوی آمریکا ، اقدام به حمله به دوپایگاه نظامی آمریکا از جمله پایگاه «عین‌الاسد» کرده بود.درهمین حال به دنبال سقوط این هواپیمای اوکراینی پنج‌شنبه‌شب برخی از منابع وزارت دفاع آمریکا ادعا کردند که هواپیمای اوکراینی بر اثر شلیک موشک به آن سقوط کرده است.دونالدترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا نیزدراظهاراتی خصمانه ازمشکوک بودن خود به سقوط این هواپیماسخن گفت. ادعایی که ازسوی مقامات ایران دروغ پردازی و یک عملیات روانی از سوی آمریکا توصیف شده است.
درمیان مسافران سانحه سقوط هواپیمای بوئینگ ۱۴۷ ایرانی، ۱۱ اوکراینی، ۱۰ افغان، ۹ کانادایی، ۴ سوئدی و یک انگلیسی حضور داشتند. همچنین براساس گزارش‌ها از ۱۴۷ مسافر ایرانی این پرواز ۶۳ نفر شهروند کانادا بودند و ۱۳۸ نفر از مسافران این پرواز قصد داشتند با پرواز بعدی به کانادا بروند. از همین رو دولت کانادا نیز پنجشنبه شب ادعای آمریکا، مبنی بر احتمال شلیک موشک به هواپیمای اوکراینی را تکرار کرد و «جاستین ترودو» نخست‌وزیر این کشور مدعی شد که عامل سرنگونی این هواپیما، شلیک اشتباهی موشک بوده است.به گزارش «ایرنا» ترودو در ادامه ادعاهای خود گفت:ممکن است شلیک این موشک، به‌صورت اشتباهی رخ داده باشد ولی اطلاعات جدید حکایت از آن دارد که نیازمند تحقیقات دقیق و وسیع در این زمینه هستیم. البته این تنها کاناداو آمریکا نبودند که طی دوروزگذشته ادعاهایی رادراین ارتباط مطرح کردند. بوریس جانسون نخست‌وزیر انگلیس نیز روز گذشته با صدور بیانیه‌ای مدعی این نکته شد که ممکن است این هواپیما به شکل تصادفی مورد هدف قرار گرفته باشد. هایکوماس وزیر خارجه آلمان هم از ایران خواست درباره سقوط هواپیما پنهان‌کاری نکند.بااین حال «ولادیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهوری اوکراین پنجشنبه شب در پیام ویدئویی از مردم کشورش خواست در مورد علت سقوط هواپیمای این کشور در ایران گمانه زنی نکنند. به گزارش شبکه خبری راشا تودی، زلنسکی خواست از طرح تئوری‌های توطئه، نتیجه‌گیری‌های عجولانه و مطالب تایید نشده اجتناب کنند.
واکنش ایران
به هرحال این ادعاها درشرایطی مطرح می‌شود که مقامات ایران و بسیاری از کارشناسان ظرف چند روز گذشته نقص فنی هواپیما را دلیل اصلی سقوط آن اعلام کرده‌اند. درعین حال بررسی جعبه سیاه هواپیما ازروزگذشته در لابراتواری در فرودگاه مهرآباد آغاز شده است.به گفته کارشناسان خواندن جعبه سیاه یک تا دو ماه زمان می‌برد.
با تمام اینها روز گذشته ایران آمادگی خودرا برای حضور کارشناسان کشورهایی که اتباع آنها در این سانحه دلخراش جان خود را از دست داده‌اند و همچنین حضور هیاتی از کارشناسان اوکراین، کانادا و شرکت بوئینگ برای بررسی این سانحه اعلام کرد.درهمین راستا سید عباس موسوی سخنگوی وزارت امور خارجه روز گذشته اعلام کرد: طبق هماهنگی انجام شده بین وزارت امور خارجه‌های ایران و کانادا یک هیات ۱۰ نفره کانادایی برای رسیدگی به امور قربانیان این کشور در حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی عازم ایران هستند.به گزارش «ایرنا» وی گفت: جمهوری اسلامی ایران از هیچ کمکی برای تسهیل امور مربوط به کشورهایی که اتباع آنها در این حادثه غم انگیز دچار حادثه شده‌اند دریغ نخواهد کرد و نتایج بررسی‌های فنی هم بر اساس مقررات ایکائو و با مشارکت نمایندگان اوکراین، بوئینگ و با حضور متخصصین ناظر از سایر کشورهای خسارت‌دیده پس از تکمیل به‌طور شفاف به اطلاع عموم خواهد رسید. سخنگوی وزارت خارجه همچنین افزود: جمهوری اسلامی ایران از حضور کارشناسان کشورهایی که اتباع آنها در این سانحه دلخراش جان خود را از دست داده‌اند استقبال کرده و از نخست‌وزیر کانادا و هر دولتی که اطلاعاتی در این خصوص دارد درخواست می‌نماید این اطلاعات را در اختیار کمیته بررسی سانحه مزبور در ایران قرار دهند. ازسوی دیگر روز پنجشنبه حسن روحانی و ولادیمیر زلنسکی روسای جمهور ایران و اوکراین دریک گفت‌وگوی تلفنی بر تعامل وزرای خارجه ایران و اوکراین برای تسریع و تسهیل در همکاری‌های کارشناسان دو کشور در بررسی ابعاد این حادثه و انجام اقدامات لازم توافق کردند.همچنین روزپنج‌شنبه فرانسوا فیلیپ شامپانی وزیر امور خارجه کانادا در تماس تلفنی با محمد جواد ظریف درخصوص سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی گفت‌وگو و تبادل نظر کرد.
پیش ازاین نیز کارشناسانی از اوکراین برای بررسی سانحه وارد ایران شده‌اند.درهمین حال روز گذشته اداره ملی ایمنی حمل و نقل آمریکا با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که در تحقیقات علت سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ خطوط هوایی اوکراین در ایران حضور خواهد یافت. به گزارش «ایرنا» به نقل از شبکه اسکای نیوز، در این بیانیه آمده است که این اداره پیامی از ایران درخصوص سقوط هواپیمای اوکراینی دریافت کرده است. همچنین هیات ایمنی حمل و نقل کانادا اعلام کرد که برای بررسی موضوع در محل سقوط هواپیمای ۷۳۷ اوکراین در جنوب تهران حضور خواهد یافت. این هیات در اطلاعیه‌ای با اشاره به دعوت‌نامه ایران برای حضور در محل حادثه سقوط هواپیمای حادثه دیده اعلام کرد که درخواست تهران را در این خصوص پذیرفته و در حال تدارک این سفر است.
روز پنجشنبه نیز حسن رضائی‌فر، رئیس کمیسیون بررسی سانحه سازمان هواپیمایی از دعوت از آمریکا به‌عنوان کشور طراح بوئینگ بابت حضور در کمیسیون بررسی سانحه خبر داد.
اما درحالی که آمریکا و برخی از کشورها مدعی اصابت موشک از سوی ایران به هواپیمای مسافربری اوکراین هستند سخنگوی دولت دربیانیه‌ای با اشاره به ادعای یک منبع آگاه در پنتاگون که خواسته نامش فاش نشود درمورد سقوط این هواپیمای مسافربری، آن را عملیات روانی و ادعایی دروغ و عاری از حقیقت توصیف کرد که هیچ‌کس مسوولیت آن را برعهده نخواهد گرفت. به گزارش «ایسنا» علی ربیعی دربخش دیگری از این بیانیه آورده است: تاکنون سازمان هواپیمایی کشوری جمهوری اسلامی ایران کمیته بررسی سانحه را بر اساس مقررات ایکائو تشکیل داده است و با شفافیت، دقت و سرعت تمام، با حضور و مشارکت کارشناسان از همه کشورهای مرتبط، این سانحه هوایی را از همه جوانب فنی و اجرایی بررسی و به‌طور کامل اطلاع‌رسانی خواهد کرد. در ادامه این بیانیه آمده است: طبق قواعد بین‌المللی، سازمان هواپیمایی کشوری از کشوری که سانحه در آن رخ داده است (ایران)، سازمان هواپیمایی کشوری از کشوری که صادر‌کننده گواهینامه صلاحیت پرواز است (اوکراین)، مالک هواپیما (اوکراین) کارخانه سازنده هواپیما (بوئینگ) و کارخانه سازنده موتور هواپیما (فرانسه) می‌توانند در فرآیند تحقیق شرکت کنند. هم اکنون نماینده کشور اوکراین در ایران حضور دارد. ما از شرکت بوئینگ نیز می‌خواهیم نماینده خود را برای مشارکت در فرآیند بررسی جعبه سیاه اعزام کند. البته ادعای سقوط هواپیمای بوئینگ ۸۰۰-۷۳۷ تنها ازسوی مقامات بلندپایه کشور رد نشده است. علی عابدزاده، رئیس سازمان هواپیمایی کشوری نیز روز گذشته در نشست خبری «بررسی علت سقوط هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ اوکراین اینترنشنال» گفت: هر گونه اظهارنظری درخصوص علت سانحه هواپیمای اوکراینی قبل از بازشدن جعبه سیاه کارشناسی نبوده و آنچه محرز است و با اطمینان می‌توانیم اعلام کنیم این است که موشکی به این هواپیما اصابت نکرده است.به گزارش میزان، عابدزاده گفت: رسیدگی به این سانحه براساس مقررات ایکائو (سازمان جهانی هواپیمایی) در ایران انجام می‌شود؛ همچنین طبق قوانین بین‌المللی، کشور بهره‌بردار هواپیما که در این سانحه اوکراین بوده موظف به همکاری با ایران است.
وی افزود: از فرانسه به‌عنوان کشور سازنده موتور هواپیمای سقوط کرده و آمریکا به‌عنوان کشور طراح هواپیما نیز دعوت کرده‌ایم تا در نشست‌های بررسی سانحه حضور داشته باشند. رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اظهار کرد: اوکراین و فرانسه نمایندگان خود را معرفی کرده‌اند، تیم اوکراینی صبح دیروز به تهران آمد و روزگذشته جلساتی داشتیم. همچنین عابدزاده پنجشنبه شب در یک گفت‌وگوی تلویزیونی درپاسخ به ادعای سقوط هواپیما با اصابت موشک تاکید کرد: شاهدان قبل از سقوط هواپیما به مدت یک دقیقه شاهد آتش‌سوزی در قسمت موتور هواپیما بودند و اگر مورد هدف قرار می‌گرفت به‌طور طبیعی باید در آسمان منفجر می‌شد. وی پیدا شدن بقایای موشک روسی در اطراف هواپیما رانیز نادرست دانست.
ادعایی برای نجات بوئینگ
در همین حال یکی از مواردی که پس از ادعای سقوط هواپیمای اوکراینی با موشک مطرح شده است افت شدید سهام بوئینگ است. گفته می‌شود ادعاهای مقامات کاخ سفید مبنی بر احتمال اصابت موشک به هواپیمای سقوط کرده، برای حمایت از بوئینگ بوده است. برخی از رسانه‌های آمریکایی نیز از ارتباط رئیس‌جمهور آمریکا با این شرکت هواپیماسازی خبر می‌دهند. از سوی دیگر شرکت هواپیماسازی بوئینگ اعلام کرده است که دنیس میولنبرگ، مدیر‌عامل این شرکت کناره‌گیری می‌کند. بوئینگ این استعفا را اقدامی «لازم برای بازگرداندن اعتماد» توصیف کرده است. همزمان به گزارش خبرگزاری تسنیم به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس دست‌کم سه مقام ارشد دولت آمریکا در جلسه‌ای غیرعلنی با اعضای کنگره این کشور اعتراف کرده‌اند شواهدی که نشان‌دهنده اصابت موشک به بوئینگ ۷۳۷-۸۰۰ خطوط هوایی اوکراین باشد در دست نیست.
شناسایی قربانیان
ازسوی دیگر اقدامات کارشناسان پزشکی قانونی استان تهران برای شناسایی هویت قربانیان سقوط هواپیمای اوکراینی ادامه دارد. به گفته حامد نائیجی، مدیرکل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پزشکی قانونی کشور از ۱۱۵ نفر از بستگان جانباختگان سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی در تهران اخذ نمونه شده است. به گزارش «ایسنا» وی افزود: تا کنون هویت هیچ یک از اجساد شناسایی نشده است، چرا که آزمایش‌هایی که باید انجام شود، زمان‌بر است و باید مراحل مختلفی را طی کند.
