حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس روز گذشته در گفت‌و‌گویی تاکید کرد که نباید خیلی روی کانال مالی اینستکس مانور دهیم؛ زیرا سبب می‌شود تا این کانال مالی هم مورد تحریم آمریکا قرار بگیرد و این اقدام باز اثر منفی روی اقتصاد ایران می‌گذارد. فلاحت‌پیشه که تا هفته گذشته ریاست کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی را بر عهده داشت، در گفت‌و‌گو با خبرگزاری خانه‌ملت گفت: اروپایی‌ها برای راه‌اندازی اینستکس با وزارت خزانه‌داری آمریکا همساز شدند و قبل از اینکه با ایران برای راه‌اندازی این کانال مالی هماهنگی کنند، هماهنگی‌های لازم را با وزارت خزانه‌داری آمریکا انجام دادند، بنابراین ما نباید انتظار زیادی از آنها داشته باشیم. این عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس همچنین تصریح کرد: یکی از دلایل طولانی شدن راه‌اندازی اینستکس و توان اثرگذاری مالی کم آن همساز کردن آن با وزارت خزانه‌داری آمریکا بود، متاسفانه در نهایت هم خروجی آن در مجموع کانال بی‌خاصیتی شد. او همچنین گفت: رایزنی با اروپایی‌ها با این دید که آنها بدون هماهنگی آمریکا تصمیم نمی‌گیرند، نشان از درک روابط بین‌الملل دارد؛ زیرا این موضوع یک واقعیت است. اما در حقیقت آنچه در شرایط کنونی باقی مانده بین ایران و آمریکا است، تنش یا فضای دیپلماتیک یا فضای رفع تنش تنها دو سر طیف دارد که ایران در یکسو و آمریکا در آن سوی آن قرار گرفته است.

به گفته این عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در این شرایط ایران از آمدوشدهای دیپلماتیک و تماس‌های تلفنی به‌عنوان ابزار دیپلماسی عمومی استفاده می‌کند تا از این طریق حقانیت‌های خود را اعلام کند؛ اما ما نباید انتظار زیادی از اروپایی‌ها داشته باشیم. از سوی دیگر، احمد توکلی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز دیروز در گفت‌وگو با «اعتمادآنلاین» تاکید کرد که اینستکس ما را از حقوقمان محروم خواهد کرد. این عضو مجمع تشخیص مصلحت، با بیان اینکه اینستکس از نفت در برابر غذا و داروی صدام هم بدتر است، گفت: اروپایی‌ها چطور به خودشان اجازه می‌دهند از ما بخواهند پول صادرات خود را به حساب شرکت وابسته به اینستکس بریزیم؟

به گفته توکلی، با اجرایی شدن اینستکس،‌ اروپایی‌ها هیچ الزامی ندارند که به تعهداتی که در برجام امضا کرده‌اند، عمل کنند. آنچه در برجام آمده بود کشورهای اروپایی را متعهد کرده بود تا همه محدودیت‌های بانکی با ایران را بردارند؛ به‌طوری‌که ایرانی‌ها بتوانند دارایی‌های خود را جابه‌جا کنند و همچنین حوائج بانکی‌شان برطرف شود.

البته روز جمعه عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه ضمن «رو به جلو» خواندن عملیاتی شدن اینستکس، این موضوع را اضافه کرد که بدون خرید نفت ایران، یا اختصاص اعتباراتی ویژه برای آن، «اینستکس» نمی‌تواند انتظارات تهران را به‌طور کامل برآورده کند. دیروز هم فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با بیان اینکه اینستکس در حال پردازش اولین تراکنش است، در پایگاه اینترنتی شخصی خود گفت که هفت کشور اروپایی دیگر به اینستکس می‌پیوندند.