رویترز از سفر احتمالی وزرای خارجه فرانسه، انگلیس و آلمان به تهران خبر داد
ماموریت برجامی تروئیکای اروپایی
به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری «رویترز»، انگلیس، فرانسه و آلمان پس از آمادگی ایران برای عبور از محدودیت‌های هسته‌ای‌اش در برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) به‌دنبال طرح جدیدی هستند تا ایران را در این توافق نگه دارند. با این حال، آنها ممکن است درحال نزدیک شدن به پایان مسیر دیپلماتیکی باشند که بیش از ۱۵ سال پیش آن را آغاز کردند.
تروئیکای اروپا از زمان خروج یک‌جانبه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران در مه ۲۰۱۸ (اردیبهشت ۹۷) تلاش کرده است تا این توافق را حفظ کند. ترامپ پس از این اقدام نیز تحریم‌ها علیه ایران را بازگرداند. ایران در هفته جاری اعلام کرد که قصد دارد از سطح تعیین شده برای تولید اورانیوم غنی شده و ذخیره آب سنگین خود ذیل برجام عبور کند. یک دیپلمات اروپایی که نخواست نامش فاش شود در این باره گفت: اگر آنها چنین کاری انجام دهند، قطعا یک باخت برای اتحادیه اروپا خواهد بود. دیپلمات‌ها گفته‌اند، تروئیکای اروپا (انگلیس، فرانسه و آلمان) که رایزنی‌های هسته‌ای با ایران را در سال ۲۰۰۳ آغاز کردند احتمال دارد در روزهای پیش‌رو دیپلماسی خود را برای حفظ برجام شدت بخشند که شامل گفت‌وگوها میان این سه کشور اروپایی و رهبران سیاسی اتحادیه اروپا می‌شود.
به گفته این دیپلمات‌ها، برایان هوک، نماینده ویژه وزارت امورخارجه آمریکا در امور ایران نیز قرار است روز ۱۷ ژوئن (ششم تیرماه) در پاریس با مسوولان سیاسی تروئیکای اروپا دیدار و درباره ایران گفت‌وگو کند. این درست همزمان با ضرب‌الاجلی است که تهران برای عبور از محدودیت‌های هسته‌ای‌اش اعلام کرده است. در همین راستا، وزیران امورخارجه انگلیس، فرانسه و آلمان ممکن است برای رایزنی درباره توافق به تهران سفر کنند. هرچند که این سفر هنوز قطعی نشده است و یک گزینه به شمار می‌آید. سه دیپلمات نیز گفته‌اند که نشست کمیسیون مشترک برجام احتمالا طی دو هفته آینده برگزار خواهد شد. در همین ارتباط سخنگوی وزرات خارجه ایران اعلام کرد نشست کمیسیون مشترک در سطح معاونان وزیر روز جمعه ۷ تیر در وین برگزار می‌شود.
یکی از این دیپلمات‌های اروپایی با تاکید بر اینکه روسیه و چین باید مشارکت بیشتری در این زمینه داشته باشند، اظهار کرد: ما باید آنها (ایران) را از تصمیمشان منصرف کنیم اما اجازه دهید به صراحت بگویم که تحمل ما در موضوع هسته‌ای صفر است. یک منبع اطلاعاتی غربی نیز تاکید کرد: ارزیابی ما این است که ایران هنوز نمی‌خواهد توافق را کنار بگذارد. اما یک منبع ایرانی نیز گفته که تهران تردید دارد کشورهای اروپایی بتوانند برای حفظ توافق کاری انجام دهند. پس از اعلام تصمیم جدید ایران برای عبور از محدودیت‌های هسته‌ای‌اش در برجام، مقامات ارشد اروپا گفته‌اند که آنها تا زمان ارائه گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره ایران منتظر می‌مانند و اقدامی نخواهند کرد.
اروپا خواستار خویشتن‌داری ایران است
همزمان با این تحولات، یک مقام ارشد اتحادیه اروپا روز سه‌شنبه ۲۸ خرداد در گفت‌وگو با خبرنگاران در بروکسل گفت: «تحولات اخیر، خطر جدی یک اشتباه محاسبه را به همراه دارد و خطر افزایش تنش بسیار جدی است. این کاملا روشن است که هیچ‌کس خواهان این موضوع نیست.» او اضافه کرده است: «اما از آنجا که یک گفت‌وگوی معنادار در جریان نیست، هیچ کانالی بین کشورهای منطقه وجود ندارد، برای همین همه نگران هستند. از همین روست که اتحادیه اروپا خواستار خویشتن‌داری حداکثری است.»
به دنبال حمله به نفتکش‌ها در خلیج‌فارس و در دریای عمان تنش در منطقه تشدید شده است. آمریکا از افزایش دوباره نیروها در خاورمیانه پس از حملات اخیر خبر داده است. ایالات‌متحده و برخی از متحدانش، مانند اسرائیل، بریتانیا و عربستان، ایران را مسوول این حملات معرفی کرده‌اند. پنتاگون در این زمینه مدعی شده و تصاویری را هم منتشر کرده که نیروهای ایرانی در یک قایق گشتی را نشان می‌دهد که درحال «جدا کردن یک مین عمل‌نکرده از بدنه» نفتکش ژاپنی هستند. این مقام اتحادیه اروپا که نامش فاش نشده درباره لزوم برقراری گفت‌وگو میان کشورهای منطقه گفت: «به کانالی برای تسهیل ارتباطات نیاز فوری داریم. تمرکز باید بر گفت‌وگو و کاهش تنش باشد.»
ادعاهای جدید پمپئو
این تحولات در شرایطی است که به گفته مایک پمپئو، ایالات‌متحده باید آمادگی مقابله با حمله‌ای احتمالی به منافع آمریکا را داشته باشد. وزیرخارجه آمریکا تاکید کرده که افزایش فشار بر جمهوری‌اسلامی استراتژی کارآمدی بوده است. مایک پمپئو، وزیرخارجه ایالات‌متحده روز سه‌شنبه ۲۸ خرداد (۱۸ ژوئن) در جریان دیدار خود با مقام‌های مرکز فرماندهی ایالات‌متحده (سنتکام) در فلوریدا در ارتباط با اعزام هزار نظامی آمریکایی دیگر به خاورمیانه مدعی شد این اقدام برای آن است که جلوی «تهدیدهای تازه ایران در منطقه گرفته شود.»
وزیرخارجه آمریکا در دیدار خود با مقام‌های سنتکام همچنین متذکر شد: «ما باید ظرفیت لازم را داشته باشیم تا درصورتی که ایران تصمیمی بد بگیرد، واکنش نشان بدهیم.» پمپئو در دیدار با مقام‌های سنتکام بار دیگر ادعا کرد که «دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا در پی جنگ نیست.» وزیر امورخارجه ایالات‌متحده روز یکشنبه ۲۶ خرداد (۱۶ ژوئن) نیز در گفت‌وگو با برنامه تلویزیونی «فاکس‌نیوز ساندی» بر خواست آمریکا مبنی بر پرهیز از جنگ علیه ایران تاکید کرده و گفته بود: «آمریکا به دنبال جنگ با ایران نیست و دیپلماسی ادامه می‌یابد.»
خبرنگاری از پمپئو پرسید: «آیا هیچ مذاکره‌ای چه مستقیم چه غیرمستقیم از طریق طرف‌های ثالث با ایران به منظور تلاش جهت کاستن از تنش در خلیج‌فارس وجود دارد؟» وزیرخارجه آمریکا مدعی شد: «بله ما مشغول (ارسال) پیام‌های زیادی بوده‌ایم و حتی همین حالا در همین لحظه، با ایران در ارتباط هستیم تا به آنها بگوییم که ما مشغول بازدارندگی در برابر تجاوزگری آنها هستیم. رئیس‌جمهور ترامپ خواهان جنگ نیست و ما به ارسال این پیام ادامه خواهیم داد و همزمان کارهایی را که برای حفاظت از منافع آمریکا در منطقه ضروری است انجام می‌دهیم.»
هشدار روسیه
باوجود اینکه آمریکا می‌گوید قصد جنگ با ایران را ندارد، دیگر دولت‌های غربی و نیز چین نگرانی آن را دارند که تنش‌های کنونی میان تهران و واشنگتن به درگیری نظامی بینجامد. در همین خصوص معاون وزیرخارجه روسیه از آمریکا به دلیل «تحریک» ایران و سوق دادن این کشور به سوی جنگ انتقاد کرد. همزمان صدراعظم آلمان از ایران خواست، به برجام پایبند باشد. چین نیز نسبت به ایجاد «بحرانی بزرگ‌تر» هشدار داد. روز سه‌شنبه، ۲۸ خرداد (۱۸ ژوئن) سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امورخارجه روسیه در جمع خبرنگاران ایالات‌متحده را به باد انتقاد گرفت. ریابکوف گفت: «آنچه ما شاهد هستیم، تلاش‌های مستمر و بی‌پایان ایالات‌متحده برای افزایش فشارهای سیاسی، روانی، اقتصادی و نظامی بر ایران است، آن هم به شیوه‌ای تحریک‌آمیز.» به اعتقاد معاون وزیر امورخارجه روسیه، رفتار ایالات‌متحده را باید در راستای تحریک برای بروز جنگی تازه ارزیابی کرد.
روز سه‌شنبه همچنین صدراعظم آلمان که خواهان حفظ برجام است در رابطه با تشدید بحران میان ایران و آمریکا اظهاراتی ایراد کرد. آنگلا مرکل با آگاهی کامل از اینکه «شرایط بسیار جدی است» گفت، نقض برجام از سوی ایران «بدون عواقب» نخواهد بود. او در این رابطه توضیحات بیشتری نداد اما ابراز امیدواری کرد که ایران به تعهدات خود پایبند بماند.
مهلت دوماهه ایران قابل تمدید نیست
تهدیدات طرف‌های غربی درحالی است که سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفت: مهلت دوماهه ایران به طرف‌های باقی‌مانده در برجام قابل تمدید نیست و براساس برنامه زمان‌بندی‌شده، گام دوم برداشته شد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، بهروز کمالوندی در گفت‌و‌گویی تصریح کرد: مهلت دوماهه ایران به طرف‌های باقی‌مانده در برجام قابل تمدید نیست و براساس برنامه زمان‌بندی شده، گام دوم برداشته شد و در ادامه نیز زمان‌بندی‌ها به‌شکل دقیق دنبال می‌شود. او افزود: براساس قانون اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام، اقدام ما وابسته به نحوه اجرای تعهدات سایر اعضای برجام است و نمی‌شود که ما تعهدات خود را انجام دهیم و آنها در عمل کاری نکنند. سخنگوی سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: پیام ما روشن است و در عمل مفهوم رفتار آنها این است که نمی‌خواهند به تعهدات پایبند باشند، یا توانایی آن را ندارند، که در این صورت، حجت برای ما تمام شده است، بر همین اساس ما طبق فرمایشات رهبری و قانون مجلس عمل خواهیم کرد.
جنگ نظامی رخ نخواهد داد
از سوی دیگر نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای‌عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که جنگ نظامی میان ایران و آمریکا رخ نخواهد داد و واشنگتن جنگ اقتصادی را با هدف ضربه زدن به ملت ایران به راه انداخته است. دریابان علی شمخانی در حاشیه دهمین اجلاس بین‌المللی مقامات امنیتی جهان اظهار کرد: برخلاف جو‌سازی‌ها علیه ایران از سوی برخی، جنگی رخ نخواهد داد، چرا که دلیلی ندارد جنگی رخ دهد ضمن اینکه تهمت زدن به دیگر کشورها به شیوه رایج مقامات آمریکا تبدیل شده است و آنها تلاش می‌کنند از این طریق به کشورهای دیگر فشار وارد کنند. شمخانی اظهار کرد: امروز شاهد جنگ اقتصادی از سوی آمریکا هستیم که آن را مقامات واشنگتن علیه ملت ایران به راه انداخته‌اند و فکر می‌کردند با چنین اقداماتی ملت ایران را به زانو در خواهند آورد اما دیدیم که مردم ایران در مقابل آنان ایستادند.
ارسال نظر