حسین موسویان پاسخ داد
چه کسانی به دنبال براندازی در ایران هستند؟
به گزارش «ایرنا» موسویان که در یک نشست با حضور کورنلیوس آدنبار، نویسنده کتاب «ایران جدید: کشور کهن و قدرت نوظهور» و ناتیلا امیری، نماینده شبکه تلویزیونی آ. آر. د. آلمان در تهران صحبت می‌کرد، تاکید کرد: «توافق هسته‌ای بنا نبود کل اختلافات ایران و غرب را حل کند؛ بلکه توافقی صرفا در مورد موضوع هسته‌ای بود که جامع‌ترین توافق تاریخ هسته‌ای هم هست.»
وی افزود: «در دوره آقای احمدی‌نژاد، مذاکره‌کنندگان هسته‌ای پیشنهاد دادند علاوه بر موضوع هسته‌ای، راجع به سایر مسائل منطقه‌ای و مورد اختلاف نیز گفت‌وگو شود؛ اما آمریکا و اروپا آن را رد کردند.» این پژوهشگر تصریح کرد: «در دوره آقای روحانی هم ایران در عالی‌ترین سطوح اعلام کرد که اگر توافقی حاصل شود و آمریکا به آن متعهد باشد و درست عمل کند، می‌توان در مورد سایر موضوعات هم صحبت کرد. ولی این آمریکا بود که توافق را نقض کرد؛ درحالی‌که ایران به تمام تعهداتش کامل عمل کرد.» عضو سابق گروه مذاکره‌کننده هسته‌ای با اشاره به اینکه در اوایل برجام این امید در جامعه ایران به‌وجود آمده بود که ممکن است این توافق موجب بهبود روابط ایران و غرب شود، افزود: «اما امروز اکثریت مردم در مورد چنین احتمالی ناامید شده‌اند. اما ایران مقصر نیست، زیرا به تمام تعهداتش عمل کرد؛ بنابراین اگر سرزنشی هست، این سرزنش متوجه غرب است.» وی خاطرنشان ساخت که مقام معظم رهبری از ابتدا مرتب هشدار داد که نباید به آمریکا اعتماد کرد و رفتار واشنگتن نیز نشان داد که هشدار تهران مشروعیت داشت. موسویان از سوی دیگر تاکید کرد که حدود نیمی از مشکلات اقتصادی ایران به‌خاطر تحریم‌ها و نیمی هم به‌خاطر ناکارآمدی داخلی خود ایران است.
ظرفیت و اراده مذاکرات جامع
موسویان ادامه داد: «پس از اجرایی شدن برجام، شرکت‌های اروپایی ۵۰ تا ۶۰ میلیارد دلار توافق اقتصادی با ایران امضا کردند، اما عموما منتظر تضمین آمریکا بودند که بعدا مجازات نشوند.» پس از خروج ترامپ از برجام، تقریبا همه این توافقات منتفی شد. اروپا تاکنون از نظر سیاسی اراده قاطعی برای حفظ برجام نشان داده، اما در بعد اقتصادی به تعهداتش عمل نکرده است. به عقیده موسویان، ایران هم ظرفیت و هم اراده مذاکرات جامع با اروپا را دارد، اما اروپا حتی اگر اراده سیاسی داشته باشد، ظرفیت آن را ندارد. وی ادامه داد: «در دوران ماموریتم در آلمان، صدراعظم «کهل» معتقد بود که برای دستیابی به روابط استراتژیک با ایران، باید بتوانیم گفت‌‌وگوی جامع در مورد کلیه مسائل مورد اختلاف اعم از تروریسم و حقوق بشر و... داشته باشیم. من با آقای هاشمی رئیس‌جمهوری وقت صحبت کردم. ایشان طی نامه‌ای به آقای کهل آمادگی ایران را اعلام کرد. صدراعظم کهل بسیار خشنود شد و به آمریکا رفت و با «بیل کلینتون» رئیس‌جمهوری آمریکا مطرح کرد و کلینتون هم محترمانه به ایشان گفت که این امور به شما ربطی ندارد و در این‌گونه امور دخالت نکنید.» مذاکره‌کننده سابق هسته‌ای گفت: «امروز هم اگر اروپا بخواهد در مورد مسائل مهم منطقه مثل یمن و سوریه صحبت کند، ایران قدرت گفت‌وگو دارد، اما اروپا باید از آمریکا اجازه بگیرد و آمریکا هم اجازه نمی‌دهد؛ بنابراین چرا اروپایی‌ها در مورد مسائل منطقه و نقش ایران حرف‌هایی می‌زنند که خارج از توان و اختیار آنهاست؟» وی اشاره کرد که اروپا در مورد بحران‌های منطقه دم از ضرورت گفت‌وگو با ایران می‌زند درحالی‌که اساسا ظرفیت و اختیار آن را ندارد.
کارشکنی‌های عربستان
موسویان در این ارتباط به دو نمونه از گفت‌وگو‌های منطقه‌ای به شرح زیر اشاره کرد:
۱- آمریکا و عربستان پیش از برجام معتقد بودند که ایران نباید در گفت‌وگو‌های جهانی سوریه شرکت کند. پس از برجام نظر اوباما تغییر و جان کری تلاش کرد که عربستان را قانع کند. ایران دعوت شد و روی اصول حل بحران سوریه توافق شد. این نخستین باری بود که قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی در مورد اصول حل بحران سوریه توافق کردند. اما در عمل، عربستان با ادامه حمایت از تروریست‌ها کارشکنی کرد و نگذاشت به نتیجه برسد.
۲- در مورد یمن هم اروپایی‌ها خواستند با ایران گفت‌وگو کنند. تهران هم با چهار کشور آلمان، انگلیس، فرانسه و ایتالیا گفت‌وگو کرد و گفت‌وگو‌های سازنده‌ای انجام شد. اروپایی‌ها نتایج مثبت گفت‌وگو با ایران را با آمریکا و عربستان مطرح کردند، اما باز هم آمریکای ترامپ به اروپا گفت که این مسائل به شما ربطی ندارد.
اروپا فاقد ظرفیت حل بحران
موسویان در ادامه به بررسی رفتار اروپا در قبال ایران پرداخت و گفت: «من نمی‌دانم اروپا در مورد چه صحبت می‌کند؟ اروپا ظرفیت و توان گفت‌وگو و حل بحران‌های منطقه را ندارد، اما ایران را سرزنش می‌کند. من متاسفم که ناچارم این‌گونه صریح صحبت کنم.» وی ابراز کرد: «هرگاه اسرائیلی‌ها شعار‌های تند علیه ایران می‌دهند، آمریکا و اروپا سکوت می‌کنند. اما وقتی ایران جواب اسرائیل را می‌دهد، در غرب زلزله می‌شود. اکنون هم آمریکا، اسرائیل، عربستان و امارات، جبهه رسمی برای تقابل گسترده با ایران تشکیل داده‌اند. اسرائیل و عربستان در دوره اوباما موفق نشدند چنین جبهه‌ای تشکیل دهند، اما با آمدن ترامپ و جان بولتون موفق شدند.
ترامپ به‌دنبال حمله نیست
موسویان با بیان این مساله که معتقد است ترامپ شخصا به‌دنبال حمله به ایران نیست، تاکید کرد: «اما بولتون و پمپئو به‌دنبال براندازی حکومت در ایران هستند. ترامپ می‌خواهد از موضوع ایران برای دوشیدن چند تریلیون دلار از کشور‌های نفتی ثروتمند عرب استفاده کند؛ ضمن آنکه برای معامله با ایران هم آماده است.» ترامپ علنا گفت که «ما هفت تریلیون دلار در منطقه هزینه کرده‌ایم و حالا کشور‌های پولدار عرب باید به ما پس دهند، چون آنها چیزی به‌جز پول ندارند و بدون حمایت ما هم دو هفته بیشتر دوام نمی‌آورند.» موسویان با اشاره به اینکه سرویس‌های اطلاعاتی و امنیتی غربی به‌خوبی منبع و منشا حمایت‌های مالی و ایدئولوژیک تروریست‌های تکفیری را می‌دانند، ادامه داد: «جو بایدن، معاون اوباما صریحا گفت که متحدان آمریکا منشا پول و اسلحه برای تروریست‌ها هستند. نخست‌وزیر سابق قطر هم گفت که دو پایگاه در اردن و ترکیه بود که آمریکا، عربستان و اسرائیل و ترکیه از این دو پایگاه نیاز‌های تروریست‌ها در سوریه را تامین می‌کردند.
در برابر این، به‌نظر مقامات عراق توجه کنید که رسما گفتند بدون کمک ایران، بغداد و اربیل به‌دست تروریست‌ها سقوط کرده بود.»
پژوهشگر دانشگاه پرینستون تصریح کرد: «همه چیز روشن است. غرب در مورد اصول شایسته مثل دموکراسی و حقوق بشر خیلی حرف می‌زند. برای اجرای این اصول در کشور‌های خودشان هم واقعا تلاش می‌کنند، اما برای اجرای این اصول در خاورمیانه هیچ اهمیتی قائل نیست. آمریکا و اروپا به‌دنبال فروش صد‌ها میلیارد دلار سلاح به کشور‌های منطقه هستند و برای آنها مهم نیست که این سلاح‌ها بر سر مردم بیگناه یمن فرو می‌ریزد، هزاران نفر را به خاک و خون می‌کشد، بزرگ‌ترین فاجعه انسانی را ایجاد می‌کند یا عربستان جمال خاشقی را تکه‌تکه می‌کند.»
واقعیت‌های بحران سوریه
این دیپلمات پیشین ایرانی با اشاره به مساله سوریه ادامه داد: «در مورد فاجعه سوریه ما هیچ‌گاه نمی‌توانیم ادعا کنیم که حکومت اسد بیگناه است و اشتباه نکرده؛ اما واقعیت بزرگ‌تر این است که برای نخستین‌بار در تاریخ منطقه حدود ۸۰ هزار تروریست از حدود ۱۰۰کشور دنیا سازماندهی و به سوریه اعزام شدند تا حکومتی را ساقط کنند. اگر این پدیده نبود، در سوریه فاجعه انسانی در این حد به‌وجود نمی‌آمد.»
به عقیده موسویان، واقعیت این است که منهای دوران تجاوز صدام به خاک ایران، روسیه و چین در مقایسه با غرب رفتار بهتری با ایران داشته‌اند و سعی کرده‌اند به ایران کمک کنند؛ بنابراین با نحوه رفتاری که غرب با ایران داشته و دارد، طبیعی است که ایران روابط خود را با بلوک شرق توسعه دهد.
ارسال نظر