اخبار تحلیل

رکوردشکنی‌های بازارسهام ادامه دارد. شاخص بورس پس از ۱۹ماه از مرز ۲.۴میلیون واحد عبور کرد تا موجی از آدرنالین، تالار شیشه‌ای را فرابگیرد. در جریان معاملات سه‌شنبه، ارزش معاملات خرد درحالی رکورد ۱۸ماهه را زد که خبر تجدید ارزیابی دارایی خودرویی‌ها توجه بازار را جلب کرد.

حقوق دولتی معادن برای سال آینده ۱۵درصد تعیین شده است. این در حالی است که صنایع معدنی کشور با مشکلات بسیاری از جمله فرسودگی ماشین‌آلات، قطعی برق و گاز و از دست رفتن بازارهای صادراتی در سال‌های اخیر به‌دلیل تحریم مواجه هستند.

جزئیات معاملات گواهی شمش نقره در بورس کالا منتشر شد. بورس کالای ایران پس از تجربه موفق معاملات گواهی سپرده طلا، این‌بار به سراغ نقره رفته است و از این رو اطلاعات نحوه سپرده شمش نقره و به زودی قراردادهای آتی این فلز گرانبها نیز رقم خواهد خورد.

در نتیجه عواملی همچون قوانین اتحادیه اروپا برای کیفیت محصولات کشاورزی و لابی تولید‏کنندگان پسته در کشورهای دیگر همچون آمریکا، بازار جهانی پسته ایران در معرض تهدید قرار گرفته است. در ۲سال گذشته شاهد برگشت خوردن محموله‌های متعددی از پسته صادراتی ایران به بازارهای اروپایی بوده‌ایم.

جدیدترین آمار تورم مربوط به آبان‌ماه به تازگی منتشر شده است. براساس این آمار، نرخ تورم نقطه‌ای در آبان‌ماه برابر با ۳۲.۵درصد و تورم ماهانه برابر با ۲.۸درصد بوده است. با توجه به این آمارها رسیدن بانک مرکزی به هدف تورمی خود دشوار به نظر می‌رسد.

با انتخاب ترامپ و تغییرات مورد انتظار در تجارت جهانی احتمال این وجود دارد که تجارت ایران با شرکای خود مانند چین با موانع و محدودیت مواجه شود؛ اما ایران می‌تواند برای صادرات به بازارهای جدیدی همچون افغانستان و سایر کشورها اتکا کند.

متولی فقرزدایی از مسکن در کره‌جنوبی با یک سیاست متفاوت از «مسکن‌سازی» توانسته یک شهر کاملا فرسوده و مملو از محله‌های فقیرنشین در اطراف سئول را برای ساکنانش «احیا و مطلوب سکونت» کند. در این کشور، تامین محیط‌مسکونی به جای تامین مسکن، محور برنامه دولت قرار دارد. این الگو حاوی ۱۰سرمشق است.

قانون‌گذاری رمزارزها در ایران با چالش‌های متعددی مواجه است. واگذاری این مسوولیت به بانک مرکزی، به‌دلیل پیچیدگی و گستردگی این صنعت، ممکن است ناکارآمد باشد. مدل تنظیم‌گری چندنهادی، با تقسیم ریسک‌ها و مسوولیت‌ها میان نهادهای ذی‌ربط، به‌عنوان رویکردی بهینه برای نظارت و توسعه هوشمندانه این حوزه مطرح می‌شود.

سیاست‌های ارزی در حوزه پیمان‌سپاری صنایع معدنی و فولادی در ماه‌های گذشته لطمات جدی را به صادرات، ارزآوری، تولید و درنتیجه اقتصاد کشور تحمیل کرده است. تمهید بانک مرکزی مبنی بر امکان استفاده از ۱۰۰درصد ارز صادراتی صنعت فولاد را می‌توان اقدامی مثبت ارزیابی کرد.

ایران با تولید سالانه ۳۱میلیون تن فولاد در سال در رتبه دهم جهان و بین برزیل و ایتالیا قرار دارد و فاصله ما با آلمان در رتبه هفتم، تنها ۴میلیون تن است. با رفع موانع تولید مانند قطعی برق می‏توان به جایگاه هفتم نیز رسید.

اثرات منفی سیاست قطع دسترسی به سرورهای خارجی اینترنت بر تجارت غیرنفتی غیرقابل انکار است. بررسی‌ها نشان می‌دهد اثر این سیاست بر افت صادرات بیش از واردات خواهد بود. بازاریابی و سرعت انتقال اطلاعات کالا بین صادرکننده و مصرف‌کننده، تحت تاثیر اینترنت، بر تجارت تاثیر مستقیم دارد.

در سال‌های گذشته سیاست‌های مربوط به اشتغال‌زایی و تسهیلات ازدواج و فرزندآوری به‌دلیل ناهماهنگی‌ها، نظارت ضعیف و کمبود منابع، ناکارآمد بوده‌اند. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود که سقف تسهیلات مذکور براساس رشد نقدینگی تنظیم شود. همچنین می‌توان از روش‌هایی مانند ایجاد صندوق‌های تضمین اعتبار برای بهبود سیاست‌های اشتغال‌زایی بهره برد.

نیویورک‌تایمز به اهداف عربستان از برگزاری اجلاس سران عربی و اسلامی اشاره می‌کند و می‌نویسد: این نشست نشان‌دهنده نزدیکی به ایران پس از یک دهه رقابت تنش‌زا و همزمان ارسال این پیام به ترامپ است که عربستان می‌تواند میانجی تلاش‌های دیپلماتیک باشد.

بررسی «شامخ» وسایل نقلیه و قطعات وابسته‌‌‌ در هفت‌ماه گذشته از اتمام روند رکودی این صنعت که از ابتدای سال جاری شکل گرفته بود، حکایت دارد. با این حال اما دست‌اندرکاران و فعالان خودرویی در شامخ هفت‌ماهه، انتظارات خود را از تولید آینده کاهش داده‌اند.

بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی به مقایسه تطبیقی برخی تبصره‌های خودرویی قانون بودجه سال۱۴۰۳ پرداخته است. در این گزارش هزینه‌کرد درآمد دولت از ورود خودروهای برقی بررسی و تاکید شده که دولت اقدام موثری در هدایت منابع حاصل از واردات برقی‌ها در راستای سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌ها انجام نداده است.

یک اقتصاددان آمریکایی در یادداشتی نظر طرفداران سیاست‌های تعرفه‌ای مبنی بر غیرواقعی و انتزاعی بودن مدل‌های مبانی اقتصاد را تایید کرد و گفت که برخلاف نظر آنها، آثار زیان‌بار تعرفه در این مدل‌ها به درستی نشان داده نمی‌شود و خسارت‌های آن در واقعیت بسیار بیشتر از انتظار است.

تجربیات توسعه صنعتی آسیای شرقی اگرچه قاعده نیست و یک استثنا است، با این حال می‌توان از آن درس‌هایی برای تدوین سیاست‌های صنعتی بومی گرفت. بدون شک اگرچه سیاست‌های صنعتی برای تحولات ساختاری ‌مهم هستند، اما هنوز چالش‌های بسیاری برسر راه اجرای آنها وجود دارد.

کمیسیون تعرفه گمرکی شورای دولتی چین اعلام کرد، این کشور سیاست تعرفه صفر را بر ۱۰۰درصد محصولات تولیدشده در ۴۳کشور کمتر توسعه‌یافته که با آنها روابط دیپلماتیک دارد، اجرا خواهد کرد. توسعه اقتصادی چین فشارهای رقابتی زیادی در سراسر جهان ایجاد کرده است.

یکی از مهم‌ترین ابعاد امنیت انرژی، تنوع در سبد تولید برق است. فقدان برنامه‌ای جامع در تخصیص سهم بهینه هر یک از حامل‌های انرژی در سبد تولید برق کشور منجر به تکیه و تمرکز بیش از حد بر گاز طبیعی برای تولید برق شده است.

موسسه خاورمیانه سیاست‌های خاورمیانه‌ای ترامپ و هریس نامزدهای انتخابات آمریکا را بررسی کرده است. این گزارش بر دو موضوع اصلی متمرکز است که احتمالا بر دستور کار منطقه‌ای دولت بعدی ایالات متحده تسلط پیدا می‌کند؛ دو مساله ایران و مناقشه اسرائیل و فلسطین.

اقتصاد ایران بر اساس دسته‌بندی سطح فناوری به‌کاررفته در محصولات تولیدی بالغ بر ۵۴درصد منبع محور است که عمدتا به منابع زیرزمینی اعم از معادن و نفت و گاز وابسته است. ۴۶درصد از محصولات نیز دارای سطوح فناوری پایین، متوسط و پیشرفته هستند که در بخش پیشرفته سهمی در حدود ۰.۵درصد را به خود اختصاص داده‌اند. در این شرایط، توسعه امر اکتشاف و شناسایی ذخایر جدید همزمان با توسعه فناوری پیشرفته در بلندمدت می‌تواند شرایط توسعه پایداری را در کشور فراهم کند. از سوی دیگر معادن و صنایع وابسته به‌دلیل برخورداری از قابلیت تولید محصولات صادراتی در ارزش افزوده صادراتی کشور سهیم بوده (صادرات در سال۱۴۰۲ بر اساس آمار با رشد وزنی ۳۰درصدی نسبت به سال قبل به میزان ۶۴میلیون تن به ارزش بیش از ۱۳.۷میلیارد دلاررسیده است؛ این اعداد بدون لحاظ کردن سهم نیاز داخل و فروش محصولات در بازار داخلی است) و به‌دلیل تنوع و پراکندگی ذخایر معدنی می‌تواند به برنامه‌های توسعه در اغلب مناطق غیربرخوردار و دورافتاده کشور کمک کند. در کشور با توجه به وجود ۳۵محیط مستعد برای شکل‌گیری ذخایر معدنی که شرایط پیدایش ۸۱نوع ماده معدنی قابل کار را به‌نحوی که بتوان به آنها ذخایر معدنی اطلاق کرد، فراهم است.

یک مطالعه جدید از شهرهای آلمانی بین قرن ۱۶ تا ۱۹میلادی نشان می‌دهد که نظام‌های سیاسی بسته به تقویت نابرابری در این شهرها منجر شده است. این پژوهش نتیجه می‌گیرد که نظام سیاسی بسته و نابرابری اقتصادی ضمن تقویت یکدیگر، مانع توسعه اقتصادی می‌شوند.

بررسی روند تاریخی شاخص S&P۵۰۰ یکی از روش‌های پیشگویی انتخابات آمریکا به حساب می‌آید. سقوط این شاخص بیانگر این است که سرمایه‌گذاران درحال آماده شدن برای عدم قطعیت ناشی از روی کار آمدن یک حزب جدید هستند.

یکی از متغیرهای مهمی که می‌تواند بازارهای مالی را در سال آتی تحت تاثیر قرار دهد، سند بودجه۱۴۰۴ است. بسیاری از سرمایه‌گذاران، با توجه به این سند استراتژی خود را در نحوه چینش و مدیریت سبد سرمایه‌گذاری تعیین می‌کنند و قصد دارند یک پرتفوی بهینه انتخاب کنند.

درآمد مهرماه ۳۸۲نماد تولیدکننده بورسی با رشد ۲۷درصدی نسبت به مهرماه سال قبل، به۳۱۱همت رسید. این میزان نسبت به شهریورماه افزایش ۱۲درصدی را تجربه کرده است. صنایع بورسی طی ۷ماه، بیش از هزار و ۹۰۰همت درآمد داشتند که در مقایسه با سال قبل، ۲۰درصد افزایش را نشان می‌دهد.

خودروسازی ایران بیش از پنج‌سال است که از لیست سرمایه‌گذاران خارجی، کنار گذاشته شده است. با این حال حضور در کشورهای همسایه به‌عنوان مقصد جدید سرمایه‌گذاران، قابل تامل است. باند خالی سرمایه‌گذاری خارجی خودرویی به‌دلیل تحریم‌های داخلی و خارجی در کشورمان رخ داده است.

بعد از حمله‏‏‌ نظامی اسرائیل به برخی مراکز نظامی در ایران در بامداد شنبه ۵آبان ماه ۱۴۰۳، این پرسش در میان افکار عمومی مطرح است که چرا روسیه گامی در حمایت از ایران برنداشت؟ مگر نه این است که گفته می‌شود ایران در جنگ اوکراین در حمایت از روسیه درآمده است؟ مگر نه این است که قرار است «موافقت‏‏‌نامه جامع همکاری‏‏‌های ۲۰‏‏‌ساله بین ایران و روسیه» امضا شود؟ پس چرا روس‏‏‌ها نه‏‏‌تنها اقدام نظامی اسرائیل علیه ایران را محکوم نکردند بلکه از حمایت تسلیحاتی از ایران هم دریغ کردند؟ در اینجا می‌خواهیم بر اساس یک رویکرد تاریخی، گریزی به تاریخ بزنیم و ببینیم «دکترین»های روسیه در رابطه با «منافع روسیه» و «همسایگان» چه می‌گویند.در این میان مختصات دو دکترین «پریماکوف» و «کاراگانوف» و تاثیر آن بر سیاست خارجی روسیه بررسی می‌شود. بر اساس این دو دکترین، خواننده درخواهد یافت که نگاه روسیه به «منافع» خود و «همسایگان» دور و نزدیکش چیست.

در لایحه بودجه ۱۴۰۴، حجم صادرات نفت‌خام و میعانات گازی ۱.۳ میلیون بشکه در روز با قیمت هر بشکه ۶۳ دلار است و سهم دولت از محل صادرات نفت ۵۰۹هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. اما چه سناریوهای جایگزین و محتملی، امکان دارد که در بودجه سال آینده رخ دهد؟

براساس آمارهای منتشرشده تعداد میلیاردرهای چینی در سه سال گذشته ۳۶درصد کاهش یافته است. در این میان، افول صنعت مسکن و مستغلات و سختگیری چین در قبال برخی کسب‌وکارهای های‌تک، مهم‌ترین عوامل کاهش تعداد میلیاردرهای چینی محسوب می‌شوند.