شاخص سهام بر فراز قله جدید

صعود محتاطانه بزرگان کالایی

اگر چه شرکت‌های بزرگ و مطرح کالایی فهرست نمادهای موثر بر صعود شاخص کل را تحت سیطره خود داشتند با این حال این فرض که بار دیگر شاهد تغییر جبهه در معاملات بورسی بودیم چندان صحیح به نظر نمی‌رسد. در معاملات چهارشنبه ۸۰ درصد نمادهای بورسی شاهد رشد قیمت پایانی سهام بودند و شاخص هم‌وزن نیز هم‌پای شاخص کل صعود ۶/ ۱ درصدی را تجربه کرد. به‌رغم رشد بیش از ۴ درصدی شاخص نفت برنت و صعود ملموس فلزات رنگی در معاملات پایانی روز سه‌شنبه، هیچ‌کدام از نمادهای بزرگ مرتبط حتی در مرحله پیش‌گشایش شاهد صف خرید نبودند و این موضوع از تداوم نگرانی‌های فعالان بازار در رابطه با ادامه روند بازارهای جهانی خبر می‌دهد. بازگشت قیمت‌ کالاهای پایه در معاملات روز گذشته نشان می‌دهد که این دغدغه بازیگران سهام نشانه‌های تاییدکننده فراوانی دارد که در ادامه به آن پرداخته خواهد شد. ضمن آنکه باید روند معاملاتی آخرین روزهای هر هفته را نیز مد نظر داشت. با توجه به تعدد و شدت اخبار آخر هفته‌‌ها که طی ماه‌های اخیر سبب تحول بازارها و بعضا معادلات سیاسی شده است رویکرد معامله‌گران به فاکتورهای کلان با محافظه‌کاری آمیخته شده است.

به این ترتیب می‌توان صعود قیمت در نمادهای بزرگ کالایی را بیش از سایر عوامل به افت‌های ادامه‌دار اخیر و رسیدن به سطوح حساس قیمتی ارزیابی کرد. در این شرایط نشانه‌هایی هر چند کوچک از بهبود چشم‌انداز بازارهای جهانی می‌تواند موجی از تقاضا را در این گروه‌ها رقم بزند. با این حال همان‌گونه که اشاره شد به نظر نمی‌رسد این موج تقاضا، فشار عرضه در سایر گروه‌های کوچک بازار را به‌دنبال داشته است. گروه‌ها و نمادهای کوچک‌تری که همچنان بهانه‌هایی برای صعود دارند این انگیزه‌ها را به چشم‌انداز مبهم بازارهای جهانی ارجح می‌دانند.

چرخش‌های زودهنگام و معادلات پیچیده بازارهای جهانی

بازارهای جهانی در آخرین معاملات روز سه‌شنبه عامل متحول‌کننده دیگری را پشت سر گذاشتند و آن تغییر تصمیم ایالات متحده در رابطه با اعمال تعرفه بر باقی کالا‌های وارداتی از چین بود. این تغییر که تنها به فاصله ۱۲ روز از تصمیم‌ قبلی مقامات آمریکایی منتشر شد، در وهله نخست معافیت تعرفه‌ای برخی اقلام وارداتی چینی را شامل می‌شد و در نوبت بعدی از تعویق اعمال تعرفه‌بندی تا آخرین ماه از سال میلادی خبر می‌داد.  دونالد ترامپ در نخستین روز ماه آگوست اعلام کرد که مذاکرات تجاری کشورش با مقامات چینی بر مدار مطلوب پیش نمی‌رود و بر این اساس بعد از گذشت بیش از یک سال از آغاز جنگ تجاری اعلام کرد که از ابتدای ماه سپتامبر تعرفه ۱۰ درصدی بر باقی کالاهای وارداتی از چین، به ارزش حدود ۳۰۰ میلیارد دلار، اعمال می‌شود. در مقابل چینی‌ها اعلام کردند که خرید محصولات کشاورزی از آمریکا را متوقف خواهند کرد. همزمان نرخ برابری دلار به یوآن از سقف ۱۱ ساله ۷ واحدی عبور کرد؛ مساله‌ای که صادرات چین به باقی کشورها را تسهیل خواهد کرد و در مقابل مانع مهمی در مسیر انجام واردات است.

به عقیده بسیاری از کارشناسان اقتصادی، اقدام چین در رابطه با تضعیف بیش از پیش ارزش پول آن کشور، از جمله آخرین سلاح‌هایی است که در این جنگ تجاری انتظار آن کشیده می‌شد. بر این مبنا نیز می‌توان نتیجه گرفت که تنش‌های تجاری بین دو اقتصاد بزرگ دنیا به بالاترین سطوح مورد انتظار خود نزدیک شده است. با این حال از جمله سناریوهایی‌ که در رابطه با روند مذاکرات تجاری در هفته‌های جاری به آن اشاره می‌شد احتمال عقب‌نشینی هر دو سویه جنگ بود. ترامپ در فاصله باقی‌مانده تا انتخابات سال ۲۰۲۰ نیاز دارد تا از وخامت بیش از پیش متغیرهای اقتصادی جلوگیری کند و دست‌کم زنگ‌های هشدار در رابطه با رکود اقتصادی را برای مدتی به تعویق بیندازد. از سوی دیگر تمرکز چین بر برنامه‌های توسعه‌ای خود سبب می‌شود تا بهبود آمار اقتصادی نسبت به ضربه زدن به حریف در اولویت بالاتری قرار گیرد. با این حال باید توجه داشت که مسیر مذاکرات تجاری به هزارتویی رسیده است که دستیابی به این اولویت‌ها چندان سهل و ممکن به نظر نمی‌رسد. اهداف متناقض ترامپ و تلاش او برای تحقق وعده‌های انتخاباتی سال ۲۰۱۶ سبب می‌شود تا مسیر دستیابی به این اولویت‌ها بیش از پیش پیچیده باشد. در این شرایط پیش‌بینی حرکت‌های بعدی طرفین جنگ تجاری دشوار به نظر می‌رسد و اعتمادها به روند صعودی بازارهای جهانی را تضعیف می‌کند. در مقطع فعلی به نظر می‌رسد این بازارها آمادگی بیشتری برای حرکت در مسیر نزولی دارند تا آنکه به چشم‌اندازهای خوش‌بینانه مجال بیشتری بدهند.

سد واقعیت‌های اقتصادی پیش روی کالاهای پایه مصرفی

روند مثبت بازارهای جهانی طی روز سه‌شنبه بلافاصله به مانع مهم داده‌های ضعیف‌تر از انتظار اقتصاد چین برخورد. آمارهای مرتبط با تولیدات صنعتی، سرمایه‌گذاری و اشتغال این کشور نسبت به انتظارات و همچنین نسبت به آمارهای پیشین از ضعف محسوس خبر می‌دهد. این مساله نگرانی از قدرت تقاضا برای کالاهای مصرفی پایه را تشدید می‌کند و همچنین نشانگر آن است که روند اقتصادی دنیا با ثبات متغیرهای فعلی نیز مسیر چندان مطلوبی را طی نمی‌کند. در پی انتشار این آمارها، فلزات مصرفی رنگی همچون مس و روی به فاصله زمانی کمتر از ۲۴ ساعت، تمام صعود ناشی از خبر تعویق تعرفه‌ها را از دست دادند و نفت برنت نیز با افت محسوس قیمت همراه شد. همچنین قیمت هر اونس طلا که با این خبر به سطوح پایین‌تر از ۱۵۰۰ دلار رسیده بود بار دیگر مسیر صعود را در پیش گرفت. آنچه در بالا ذکر شد مثال بارزی از نااطمینانی‌ها در بازارهای جهانی است؛ مساله‌ای که جهش حداکثری قیمت در نمادهای کالایی بورسی را دشوار ساخته است. در عین حال سطوح فعلی قیمت‌ها نیز انتظار برای اصلاح شدید قیمت‌ها را کمرنگ می‌کند. در این شرایط رصد تغییرات بازارهای جهانی تا تعیین روند قطعی‌تر ضروری به نظر می‌رسد؛ ضمن آنکه  گزارش‌های عملکرد ماهانه شرکت‌های بزرگ می‌تواند نکات فراوان و جالب‌توجهی در بر داشته باشد.

 

فرود دلا‌ر، صعود بورس