اخبار باشگاه اقتصاددانان - روزنامه شماره ۶۰۹۵

• آزادسازی تمام‌عیار انرژی

  ناترازی‌‌‌های اقتصادی در ایران به یکی از موضوعات حیاتی اقتصاد ما تبدیل شده است. یکی از ناترازی‌‌‌های مهمی که اقتصاد ایران امروزه با آن مواجه است، در حوزه انرژی، از برق گرفته تا بنزین است. نکته مهمی که در خصوص این ناترازی‌‌‌ها وجود دارد، از این قرار است که دیگر نمی‌‌‌توان با تغییر سیاستی مساله را حل کرد. در شرایط کنونی رفع ناترازی‌های موجود نیازمند یک طرح جامع اصلاحات اقتصادی است.
• 

  تحلیلی فشرده پیرامون منطقی کردن قیمت بنزین

  دکتر بیژن صفوی/اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه

  ضرورت توجه به ارزش ذاتی حامل‌های انرژی و موضوع بنزین که این روزها بحث آن داغ است، صددرصد صحیح است. محصولی که ارزش ذاتی آن بیشتر از ارزش عرضه جاری آن بوده و به‌طور خاص در خصوص بنزین که محصولی با پیامدهای تخصیصی وسیع است، مستلزم قیمت‌گذاری با درجه‌ای بهینه از بازار آزاد است. تجربه کشورهای موفق در رشد اقتصادی و موهبت‌هایی که سازوکار بازار از مسیر عقلانیت ایجاد می‌کند، پشتوانه محکم این مدعاست.
• 

  راه‏‏‌حل چندوجهی برای یک چالش قدیمی

  دکتر مجيد رئوفي/تحليلگر ارشد انرژي

  «ناترازی» به یکی از واژگان عمومی‌‌‌ ساحت عمومی کشور تبدیل شده است و همه درباره ناترازی صحبت می‌‌‌کنند. پیش‌‌‌تر تراز بخش‌های مختلف، مثبت بوده و به دلیل سیاست‌های اشتباه دولت‌ها، روند مصرف یا قاچاق به‌‌‌گونه‌‌‌ای پیش رفته که تقاضا از عرضه پیشی گرفته و ترازها منفی شده است. کشور در ماه‌هایی از سال در بخش‌های برق و گاز و اخیرا در تمام روزهای سال در تولید بنزین دچار کمبود شده است. مساله کلیدی هم این است که این بخش‌ها به هم مرتبطند و تلاش برای حل مجزای هریک از این بخش‌ها بدون درنظر گرفتن سایر بخش‌ها مقطعی و ناپایدار است و سیاستگذاری انرژی کشور برای حامل‌‌‌های انرژی ازجمله گاز، برق و سوخت وسایل نقلیه کاملا به هم وابسته است.
• 

  آزموده را آزمودن خطاست

  دکتر محمدرضا يوسفي شيخ‌رباط/استاد دانشگاه مفید

  جناب پزشکیان در اظهارنظری بیان کرده است «هیچ منطقی وجود ندارد که بنزین را با دلار آزاد بخریم و با سوبسید به مردم بفروشیم» (تابناک، ۶شهریور۱۴۰۳). ایران بنزین را به قیمت فوب خلیج‌فارس با نرخ بازار بین‌المللی خریداری می‌کند. در شرایط کنونی متوسط قیمت جهانی یک لیتر بنزین ۱.۳ دلار است (رسانه خبری تحلیلی بازار نفت و گاز، ۱۰شهریور ۱۴۰۳)، این در حالی است که قیمت آزاد بنزین در ایران، حدود ۵ سنت است. بنابراین روشن است که دولت با خرید ۳ میلیارد دلار بنزین و فروش آن به ارزش ۱۵۰ میلیون دلار در شرایط کمبود شدید منابع، زیان مهمی کرده و اقتصاد نیز دچار سوء تخصیص خواهد شد. از سوی دیگر بنزین تولیدشده داخلی را نیز با قیمتی بسیار پایین‌تر از قیمت‌های جهانی فروخته و هزینه فرصت بسیار بیشتری از دست می‌رود.
• 

  معضل لیبرالیسم یک‌سویه

  امیر قاسمی/ پژوهشگر اقتصاد

  چندی پیش، رئیس‌جمهور در یک سخنرانی عمومی، به مساله یارانه بنزین اشاره کرد و خرید سوخت به قیمت جهانی و فروش آن به قیمتی بسیار پایین‌تر را غیرمنطقی دانست. در نگاه اول به نظر می‌رسد که این جمله رئیس‌جمهور کاملا درست است. با این حال، چرا بخش قابل توجهی از مردم، در شبکه‌های اجتماعی به سخنان پزشکیان واکنش نشان داده و آن را مورد انتقاد قرار دادند؟