17 پرسش کلیدی درباره ایران

رای‌‌‌دهندگان باید از نماینده مورد نظر خود بخواهند که توضیح منطقی (نه ایدئولوژیک) به پرسش‌‌‌های زیر ارائه دهد: چگونه رئیس‌‌‌جمهور جدید می‌‌‌تواند به تفاهمی با نهادهای اصلی نظام و هسته سخت قدرت و مجلس برسد که بتواند مشکل عمیق تحریم‌‌‌های بین‌المللی را حل کند؟ دیگر اینکه چه برنامه عملی و روشنی برای شفاف‌‌‌‌سازی اقتصادی دارد؟ برنامه او برای کاهش کسری بودجه بلندمدت چیست؟ چگونه قرار است سازمان‌های بدون بهره‌‌‌وری دولتی را ببندد؟ چه برنامه‌‌‌ای برای بهبود فضای کسب‌وکار بخش خصوصی دارد؟ چه برنامه‌‌‌ای برای کاهش دخالت دولت در اقتصاد و کاهش نفوذ تفکرات چپ‌گرایانه و افراطی در سیاستگذاری‌‌‌های اقتصادی دارد؟ چه برنامه عملی برای شفاف‌‌‌سازی رویه‌‌‌های واردات و صادرات و انحصارگری در تجارت خارجی دارد؟

آیا دولت و سایر نهادها به استقلال بانک‌مرکزی احترام خواهند گذاشت؟ چه برنامه جدی برای ایجاد سازمان‌های غیردولتی و مستقل محیط‌زیستی و اتحادیه‌‌‌های کارگری دارد؟ آیا وزارت ارشاد اجازه فعالیت آزاد به روزنامه‌‌‌نگاران تحقیقی اقتصادی را می‌دهد؟ چه برنامه‌‌‌ای برای شفاف‌‌‌سازی در مورد نحوه استفاده از منابع طبیعی دارد؟ استراتژی برد-برد دولت ایران از همکاری با چین و روسیه چیست؟ استراتژی دولت برای صنعت نوپای هوش مصنوعی چیست؟ چگونه دولت می‌‌‌تواند جو امنیتی علیه ایرانیان مقیم خارج را از بین ببرد و از دانش و سرمایه‌‌‌های آنان استفاده کند؟ استراتژی همکاری اقتصادی بلندمدت دولت ایران با کشورهای عربی، افغانستان، پاکستان، ترکیه و آسیای میانه چیست؟ چه برنامه‌‌‌ای برای افزایش آزادی‌‌‌های اقتصادی، علاوه بر آزادی‌‌‌های فردی، سیاسی، عقیدتی و اجتماعی شهروندان دارد؟ استراتژی دولت برای جذب سرمایه‌گذاری و گردشگران خارجی چیست؟

به این لیست می‌‌‌توان موارد بیشتری را نیز اضافه کرد. به هر حال، اگر دولت جدید بتواند حداقل نیمی از این برنامه‌‌‌ها را اجرایی کند و در مسیر تنش‌‌‌زدایی با غرب ادامه دهد، می‌‌‌توان انتظار داشت که بهبود وضعیت اقتصادی ظرف دو تا سه‌سال حس شود.