مصوباتی برخلاف حمایت از سهامداران
در شرایط فعلی عواملی مانند شرایط سیاسی خاورمیانه، مصوبات دولتی، نبود نقدینگی، قیمتگذاری دستوری تولیدات و محصولات شرکتها، مشکلات تامین مواد اولیه برخی صنایع و مباحث انرژی آنها، نرخ بهره بینبانکی، کسری بودجه دولت و فروش اوراق بدهی و... بازار سرمایه را دچار چالش کرده و موجب شدهاند تا سرمایهگذاران نتوانند ارزیابی قابلاطمینانی از سرمایهگذاری خود داشته باشند و این موضوع هراس سرمایهگذاران را به دنبال دارد و با وجود ارزندگی سهام بسیاری از شرکتهای بورسی، سرمایهگذاران ترجیح میدهند تا برطرف شدن برخی موارد، سرمایه خود را از بازار سرمایه خارج کرده و در بازارهای دیگر سرمایهگذاری کنند.
در تاریخ ۳۰دیماه سالجاری مصوبه وزارت نفت مبنی بر تعیین نرخ خوراک تحویلی و فرآوردههای نفتی دریافتی در تعاملات فیزیکی و مالی مابین شرکتهای تابعه وزارت نفت با شرکتهای پالایش نفت داخلی و مجتمعهای پتروشیمی منتشر شد که البته تاریخ آن برای ۱۴۰۲.۱۰.۲۳ بود و موجب هراس سرمایهگذاران و تصمیمات هیجانی آنها و نوسان در شاخصهای بورس شد. با توجه به اینکه صنایع پالایشی و پتروشیمی جزو صنایع بسیار مهم برای کشور محسوب میشود، هرگونه تغییر و تحول در این صنعت بر سایر صنایع نیز تاثیرگذار است. مصوبه فوق سودآوری برخی از شرکتهای پالایشی و پتروشیمی را بهطور مستقیم تحتتاثیر قرار میدهد، به طوری که کاهش شاخص بورس اوراق بهادار اجتنابناپذیر است.
تاثیر این مصوبه ممکن است بر سودآوری سایر صنایع و شرکتهای بورسی تاثیری نداشته باشد، اما تاثیر روانی این اقدام قطعا بر قیمت سهام سایر شرکتها و کلیت بازار سرمایه تاثیرگذار خواهد بود. صنعت پالایش و پخش فرآوردههای نفتی در ایران یکی از صنایع مهم و استراتژیک کشور بوده و از صنایع مادر و اشتغالزاست و به عنوان تغذیهکننده سایر بخشهای صنعت میتواند بهعنوان موتور حرکت اقتصاد کشورهای درحالتوسعه نقش اساسی ایفا کند.
ایران به دلیل برخورداری از منابع و ذخایر فراوان، مزیت رقابتی بسیار مناسبی در این صنعت دارد که با سرمایهگذاری مناسب، توسعه طرحهای پالایشی و پتروشیمی و تکمیل زنجیره ارزش، میتواند ارزشافزوده بالایی ایجاد کرده و وابستگی کشور به خامفروشی نفت را کاهش دهد؛ این در حالی است که افزایش قیمت مواد اولیه باعث افزایش بهای تمامشده محصولات این شرکتهاست. در سالجاری بیاعتمادی در بازارسرمایه به دلیل اینگونه اقدامات و مصوبات و دستورات و اخبار و شایعات موج میزند و این اقدامات برخلاف وعدهها در خصوص حمایت سهامداران و بازارسرمایه است و باید منتظر خروج اندک سرمایهگذاران باقیمانده از بازارسرمایه و ورود آنها به بازارهای موازی و حتی خروج پول از کشور باشیم.