سفری در میانه تنش‌های عربستان با آمریکا
چند ماه است که گمانه‌زنی‌های رسانه‌ای قابل توجهی درباره سفر شی جین پینگ رئیسجمهور چین به عربستان سعودی مطرح شده است. سفر شی نخستین سفر او به پادشاهی سعودی از سال ۲۰۱۶ است. با وجود چالش‌‌های اقتصادی ناشی از همه‌‌گیری کووید-۱۹ و تشدید رقابت استراتژیک ایالات متحده و چین، روابط چین و اعراب در مسیر مثبت خود ادامه یافت. قابل توجه است - هرچند به دلایل متعددی جای تعجب ندارد - که ریاض میزبانی دیدار شی جین پینگ را انتخاب کرده است و اینکه رهبر چین تصمیم می‌گیرد پادشاهی را مقصد دومین سفر خارج از کشور خود در سه سال اخیر قرار دهد. نخست، نشستهای دوجانبه و نشستهای چین و سران عربی که برای این سفر برنامه‌ریزی شده بود، فرصت‌های منحصر به فردی برای محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی است تا بر رهبری شخصی خود و همچنین رهبری پادشاهی عربستان در امور عربی تاکید کند.
دوم، این عربستان سعودی، امارات متحده عربی، دیگر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و عراق هستند که مرکز ثقل روابط چین و خاورمیانه را تشکیل می‌دهند که در همکاری بر سر انرژی و هم‌افزایی بین کمربند چین لنگر انداخته‌اند. همچنین عربستان سعودی و همسایگان عرب خلیج فارس هستند که به معنای واقعی کلمه در تقاطع تشدید رقابت جهانی بین ایالات متحده و چین قرار دارند - رقابتی که ریاض و دیگر کشورهای عربی به‌طور طبیعی به دنبال آن هستند تا از آن به نفع خود استفاده کنند. نکته مهم این است که سفر شی در زمانی انجام می‌شود که روابط واشنگتن با ریاض به‌شدت تیره شده است. دولت آمریکا در واکنش به تصمیم اوپک پلاس در ماه اکتبر مبنی بر کاهش دو میلیون بشکه‌‌ای تولید نفت، برخلاف درخواست‌‌های دولت بایدن برای به تاخیر انداختن این تصمیم، قول داد که روابط با سعودی‌‌ها را مورد ارزیابی مجدد قرار دهد. عربستان سعودی و امارات همچنین در برابر فشارهای ایالات متحده برای انتخاب طرف در رابطه با چین و سیاست‌هایشان در قبال روسیه مقاومت کرده‌اند.
در این زمینه، عادل الجبیر، وزیر امور خارجه عربستان سعودی اخیرا به رویترز گفته است که تقویت روابط تجاری و امنیت منطقه از اولویت‌های نشستهای آتی خواهد بود. با این حال، نه اسامی آن رهبران عرب که انتظار می‌رود در آن شرکت کنند تایید شده و نه جزئیات دستور کارها فاش شده است. با وجود نادیده گرفتن وسوسه پیش‌بینی اینکه سفر شی جین پینگ چه چیزی را در مسیر دستیابی به نتایج مشخص به همراه خواهد داشت، معقولانه است که بگوییم بخش‌های اقتصادی که احتمالا بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرند، بخش‌هایی هستند که همکاری‌‌های چین و دولت‌های عربی به‌‌ویژه چین و خلیج‌‌فارس بر سر آن متنوع شده است. از جمله در صنایع غیرنفتی مانند گردشگری، مخابرات، انرژی‌‌های تجدیدپذیر، شهرهای هوشمند، هوش مصنوعی و کسب‌‌وکارهای فناوری‌محور.
نشست ماه سپتامبر بین وانگ یی وزیر امور خارجه چین و همتایان خود در شورای همکاری خلیج فارس حاکی از تلاش برای دستیابی به توافق‌نامه تجارت آزاد چین و شورای همکاری خلیج فارس بود که مدت‌ها مذاکره شده بود و احتمالا می‌تواند این هفته اعلام شود. همه نگاه‌ها معطوف دیدار شی از ریاض خواهد بود، جایی که احتمالا رهبر چین دوست دارد آنجا باشد. تنها چند هفته پیش بود که شی نقش خود را به عنوان رهبر اصلی چین برای سومین دوره ریاست‌جمهوری تثبیت کرد. اما دستاوردهای سفر به خارج از کشور هرچه باشد، شی جین پینگ برای مواجهه با مجموعه‌‌ای از چالش‌‌های داخلی دشوار به کشور بازخواهد گشت، از جمله اینکه چگونه سیاست کووید صفر را بازنگری کند و رشد اقتصادی را احیا بخشد.
