صنایع برنده در فضای تورمی
هفته گذشته نشست کمیته سیاستگذاری بانکمرکزی آمریکا برگزار شد و این کمیته پیشبینی خود را از نرخ تورم در سالجاری به میزان چشمگیری بالا برد. ماه مارس این نهاد نرخ یادشده را ۴/ ۲ درصد پیشبینی کرده بود. درحالیکه اکنون این رقم ۴/ ۳درصد پیشبینی شده است. در نشست هفته گذشته تغییری در میزان خرید ماهانه اوراق قرضه ایجاد نشد و نرخهای بهره نزدیک صفر باقی خواهد ماند البته اکثر اعضای کمیته سیاستگذاری پیشبینی کردند اواخر سال ۲۰۲۳ دو بار نرخهای بهره بالا برده خواهد شد. سخنان رئیس بانکمرکزی پس از نشست یادشده و محتوای بیانیه پایانی نشست سبب سقوط شاخصهای مالی در بورس آمریکا و چند بورس بزرگ دیگر شد. زیرا سرمایهگذاران از یکسو شاهد رشد نرخ تورم به ارقام بسیار بالاتر از نرخ هدف بانکمرکزی هستند و از سوی دیگر بهنظر میرسد بانکمرکزی برای تغییر برنامههای انبساطی پولی آماده میشود.
رشد نرخ تورم و افزایش نرخهای بهره در آینده تغییراتی در عملکرد بخشهای مختلف اقتصاد و شرکتهای فعال در این بخشها بهوجود میآورد. پرسش اصلی سرمایهگذاران این است که تغییر شرایط تورمی و آمادگی بانکمرکزی برای کاهش برنامههای حمایتی چه تاثیری بر عملکرد بخشها و شرکتهای بورس خواهد داشت؟ بخشهای بانکداری، بیمه، کالاهای مصرفی و انرژی از رشد نرخ تورم سود میبرند. در سالجاری میلادی تاکنون عملکرد آنها مثبت بوده و بازده این بخشها حدود ۱۷درصد است درحالیکه بازده شاخص استاندارداندپورز ۱۳ درصد بوده است. البته بخشهای یادشده نسبت به پایان سال ۲۰۱۹ بازدهی تقریبا صفر داشتند درحالیکه شاخص استاندارداندپورز ۳۱درصد رشد کرده است. ارزش شرکت اکسونموبیل با ۵۶ درصد افزایش بیشترین رشد را در سالجاری داشته، درحالیکه قیمت سهام پراکتراندگمبل ۵ درصد کاهش یافته است.
در اکثر اقتصادهای بزرگ بهدلیل همان سه عاملی که بیان شد یعنی برنامههای عظیم حمایتی بانکهای مرکزی، تقاضای انباشته برای کالاها پس از بازگشایی اقتصادها و اختلال در عرضه، نرخ تورم درحال افزایش است و بهنظر میرسد نرخ بالای تورم- در مقایسه با یک دهه قبل- فعلا ادامه پیدا خواهد کرد. نرخ مورد انتظار تورم طی ۱۰سال آینده ۴/ ۲ درصد، یعنی بالاترین میزان از سال ۲۰۱۳ است. همانطور که بیان شد بخشهای بانکداری، بیمه، انرژی و کالاهای مصرفی معمولا در بلندمدت از رشد نرخ تورم سود میبرند. در ۶ ماه اخیر یعنی از زمان بازگشایی اقتصادها، بخشهایی نظیر فلزات، مصالح ساختمانی و تولید نیمههادیها عملکرد بسیار خوبی داشتند. اما بهنظر میرسد قیمت سهام این شرکتها به اوج رسیده است. در ادامه توضیحاتی درباره چند بخش با افق مثبت ارائه میشود. شرکتهای بانکی یکی از این بخشهاست. بانکها از تفاوت بین نرخهای بهره سپردهها و نرخ بهره وامهایی که پرداخت میکنند سود کسب میکنند. رشد نرخ تورم معمولا به معنای افزایش نرخهای بهره است، در نتیجه بانکها شاهد افزایش درآمد حاصل از این تغییر خواهند بود و بازده آنها افزایش مییابد. از سوی دیگر همزمان با رشد مصرف، بانکها از رشد هزینهها با کارتهای اعتباری سود کسب میکنند. بانکهایی نظیر سیتیگروپ و یواسبانک از فضای بانکداری خرد تاثیرات بیشتری میپذیرند. قیمت سهام این دو بانک در سالجاری میلادی تاکنون به ترتیب ۲۶ درصد و ۲۸ درصد افزایش یافته است. میزان وامدهیها و استفاده مصرفکنندگان از کارتهای اعتباری بر سود بانکها اثر مستقیم دارد. درحالحاضر پیشبینیها حاکی است هر دو عامل یاد شده، رشد خواهند کرد.
دومین بخش، بیمه است. شرکتهای بیمه معمولا درآمد اضافه خود را سرمایهگذاری میکنند و رشد نرخ تورم که معمولا به افزایش نرخهای بهره منجر میشود، بر سود آنها میافزاید. آن دسته از این شرکتها که سرمایهگذاریهای بیشتری نسبت به شرکتهای همکار خود دارند، طبیعتا سود بالاتری در فضای جدید یعنی دوران طولانی نرخهای بالای تورم کسب خواهند کرد. قیمت سهام این شرکتها در سالجاری میلادی تاکنون بین ۸ تا ۱۲ درصد افزایش یافته است.
سومین گروه، شرکتهای تولیدکننده کالاهای مصرفی هستند. رشد نرخ تورم همزمان با افزایش تقاضا سبب رشد سود آنها میشود. زیرا آنها هزینه بالاتر تولید را به مصرفکنندگان منتقل میکنند. در بدترین حالت قیمت سهام این شرکتها ثابت میماند. میزان افزایش مصرف تحتتاثیر رشد دستمزدها و رفتار مصرفکنندگان قرار دارد. همچنین خانوارها به میزان بالایی نقدینگی در اختیار دارند که بخشی از آن صرف کالاهای مصرفی خواهد شد. البته پیشبینی دقیق میزان افزایش مصرف دشوار است. چهارمین گروه شرکتها، شرکتهای فعال در حوزه نفت و گاز هستند. بهطور تاریخی افزایش نرخ تورم برای این گروه از شرکتها بسیار سودآور است. افزایش مصرف و فعالیتهای اقتصادی بر تقاضا و قیمت محصولات این شرکتها میافزاید و شرکتهای بزرگ نفتی معمولا اهرم عملیاتی بالا دارند که به آنها کمک میکند همزمان با رشد درآمد، سود بالاتری کسب کنند. دو شرکت شورون و اکسونموبیل سالجاری میلادی عملکرد بسیار خوبی داشتهاند. قیمت نفت درحال افزایش است و اقتصادها بهزودی بهطور کامل بازگشایی میشوند در نتیجه در نیمه دوم سالجاری میلادی مصرف فرآوردههای نفتی رشد قابلملاحظهای خواهد داشت. شرکتهایی با رشد مناسب درآمد، سود بالا، میزان بالای نقدینگی و ریسک پایین بهترین گزینهها برای قرار گرفتن در سبد داراییها هستند.