سه واقعیت تلخ
اما هر روز که میگذرد نادیده گرفتن این هشدارها دشوارتر میشود، زیرا نادیده گرفتن دادهها از اقتصاد سختتر میشود و از آنجا که اعتماد مصرفکنندگان موتور اصلی رشد اقتصاد است، ارائه اطلاعاتی که شاخص اعتماد مصرفکنندگان را پایین میآورد و سبب از میان رفتن رویاهای زیبا درباره بهبود سریع شرایط میشود دشوار است. اما در ادامه به سه واقعیت تلخ وضعیت کنونی بازار کار و اقتصاد اشاره میکنیم.
به رغم سناریوهای زیبا و امیدبخشی که درباره آینده مطرح شده، تحقیقات نشان میدهد که اولا بخش بزرگی از شغلهای از میان رفته هرگز به وجود نخواهند آمد، ثانیا رکود حاصل از همهگیری ویروس کرونا بسیار بیشتر از آنچه تصور میشود ادامه پیدا خواهد کرد ثالثا نرخ بیکاری در واقع بالاتر از ارقامی است که اعلام شده است.
واقعیت این است که ۴۲ درصد شغلهایی که در اثر همهگیری ویروس کرونا از میان رفتهاند، دیگر به وجود نخواهند آمد. به اعداد و ارقام یاد شده بسیار کم اشاره میشود و دولت هر روز تاکید میکند که تمامی شغلهای از میان رفته احیا خواهد شد و افرادی که شغل خود را از دست دادهاند به زودی میتوانند سر کار باز گردند اما تحقیقات، تجربه تاریخی و دادهها، این ادعاها را تایید نمیکنند. با آنکه به نظر میرسد بخش اعظم افراد بیکار شده میتوانند پس از بحرانکنونی به سر کارهای خود بازگردند، اما عده بسیار زیادی متوجه خواهند شد پس از بحران، دیگر شغلی وجود ندارد که آنها بخواهند به آن بازگردند.
یک موسسه تحقیقاتی وابسته به دانشگاه شیکاگو در گزارش خود آورده است، همهگیری ویروس کرونا یک «شوک جابهجایی» در بازار کار پدید آورده است که نه تنها سبب سریعترین جابهجایی نیروی کار از زمان جنگجهانیدوم تاکنون میشود، بلکه میلیونها شغل را از میان خواهد برد. در بخشی از این گزارش آمده است، ۴۲ درصد اخراجها به از میان رفتن همیشگی فرصت شغلی منجر میشود. غیر از یافتههای این موسسه، شواهد بیشتری وجود دارد که پیشبینی از میان رفتن همیشگی میلیونها شغل را تایید میکند. برای مثال، خبرگزاری سیانان گزارش داده که شرکت جنرال الکتریک ۱۳ هزار شغل را برای همیشه در بخش صنایع هوایی خود حذف خواهد کرد. ازسوی دیگر، شرکت ام جی ام که در حوزه تفریح و سرگرمی فعالیت میکند، در ماه مارس ۶۳ هزار نیروی کار خود را اخراج کرد و مدیران آن اعلام کردند تعداد زیادی از این شغلها برای همیشه حذف خواهند شد.
باید به موارد متعدد ورشکستگیها نیز توجه کرد. تاکنون تعداد زیادی از شرکتها در مسیر اعلام ورشکستگی قرار گرفتهاند و در آینده بر تعداد آنها افزوده خواهد شد. اما کسبوکارهای کوچک بیشترین لطمه را از بحرانکنونی تحمل خواهند کرد. طبق برخی تحقیقات تا ۶۰ درصد این کسبوکارها هرگز نخواهند توانست اثرات منفی بحران را جبران کنند. در واقع باید همهگیری ویروس کرونا را یک «فاجعه» دانست. اگر در عمل ۴۲ درصد موارد بیکار شدنها دائمی باشد ضربهای نابودکننده به افراد بیکار شده و اقتصاد وارد خواهد شد. با توجه به اینکه تاکنون ۵/ ۳۳ میلیون نفر متقاضی بیمه بیکاری شدهاند، تقریبا ۱۴ میلیون نفر، دیگر شغلی نخواهد داشت که به آن مشغول شوند.
حقیقت تلخ بعدی این است که رکود حاصل از همهگیری ویروس کرونا برای مدتی بسیار طولانیتر از آنچه اکنون تصور میشود طول خواهد کشید. پیشبینی شده در سه ماهه سوم سالجاری میلادی نرخ بیکاری به ۱۶ درصد خواهد رسید، اما بیکاری «واقعی» از پیش به بالای ۹/ ۲۴ درصد، یعنی نرخ بیکاری در دوره رکود بزرگ رسیده است. در سه ماه چهارم و بخش بزرگی از سال آینده میلادی نیز نرخ بیکاری بالای ۱۰ درصد باقی خواهد ماند. در دوره رکود بزرگ زندگی آمریکاییها بسیار بد میگذشت. نکته نگرانکننده این است که اگر پیشبینیهای یاد شده تحقق یابد میلیونها نفر دیگر نیز شغلی نخواهند داشت؛ یعنی کسانی که اکنون حتی احتمال نمیدهند دچار چنین وضعیتی شوند. اگر شما اکنون بیکار هستید، نگران بیکار شدن خود هستید یا کاملا مطمئن هستید شغل خود را از دست نخواهید داد، توصیه میکنم به این واقعیتهای تلخ توجه کنید و اقداماتی برای دوران طولانی ضعف در اقتصاد انجام دهید.
حقیقت تلخ بعدی این است که اکنون نرخ بیکاری به ۲۵ درصد نزدیکتر است تا ۷/ ۱۴ درصد. وزارت کار نرخ بیکاری ماه گذشته را ۷/ ۱۴ درصد اعلام کرده است. رشد نرخ بیکاری حاصل اثرات مخرب همهگیری ویروس کرونا بر اقتصاد آمریکا و جهان است. با آنکه نرخ بیکاری اعلام شده برای ماه گذشته بزرگ است، اما تعجبآور نیست. در واقع بسیاری از متخصصان و محققان پیشبینی کرده بودند که نرخ واقعی در واقع بالاتر از این رقم است. برخی تحلیلگران معتقدند نرخ غیررسمی بیکاری در خوشبینانهترین حالت ۲۰ درصد و احتمالا ۲۵ درصد است. وزیر دارایی نیز در مصاحبه اخیر خود با فاکس نیوز به این موضوع اشاره کرد که رقم واقعی نرخ بیکاری احتمالا از پیش به ۲۵ درصد رسیده و در آینده بالاتر خواهد رفت.
اینها واقعیتهای تلخ درباره وضعیت بازار کار، اقتصاد و نرخ بیکاری هستند. آیا اگر به مردم گفته شود میلیونها نفر از افراد بیکار شده هیچگاه نمیتوانند به شغلهای قبلی بازگردند، اقتصاد برای مدتی طولانی در وضعیت بسیار بد باقی خواهد ماند و نرخ بیکاری از پیش بسیار بالاتر از رقم اعلامشده است، خود را بهتر برای آینده آماده خواهند کرد؟ آیا بر یافتن شغلهای جدید تمرکز میکنند؟ آیا کنگره و دولت برنامههای موثرتر و گستردهتری برای حل این مشکلات عمیق تدوین خواهند کرد؟
دولت و بانک مرکزی برای حمایت از اقتصاد و جبران زیانهای حاصل از بحرانکنونی هزاران میلیارد دلار در نظر گرفتهاند و قرار است که هزاران میلیارد دلار دیگر برای این موضوع در نظر گرفته شود. نهادهای مختلف مدتهاست در حال ارزیابی وضعیت اقتصاد و پیشبینی تحولاتی هستند که در ماههای پیشرو و سال آینده در اقتصاد رخ خواهد داد. پیشبینی دقیق در این زمینه دشوار است، زیرا شرایط بهطور کامل مشخص نیست و عوامل بسیار متعددی بر وضعیت اقتصاد آمریکا و جهان تاثیر میگذارند. دفتر بودجه کنگره به تازگی پیشبینیهای خود را درباره وضعیت اقتصاد در سالجاری و سال آینده بهروزرسانی کرد. ارقامی که درباره وضعیت بازار کار در ماههای آینده ارائه شده بسیار نگرانکننده هستند. سه ماه پیش وضعیت بازار کار بسیار عالی بود و نرخ بیکاری در سطح ۵/ ۳ درصد قرار داشت. رشد قابلملاحظه نرخ بیکاری و باقی ماندن آن در سطوح بالا، هم برای خانوادهها و هم برای کل اقتصاد زیانهای بزرگی به همراه خواهد داشت. زیانهایی که اکنون به روشنی نمیتوان آنها را شناسایی کرد.