در سه ماهه نخست امسال میزان تقاضای جهانی برای طلا ۵/ ۹۷۳ تن بوده که پایین‌ترین میزان فصلی پس از بحران مالی و رکود اقتصادی سال‌های ۲۰۰۷ و ۲۰۰۸ است. پیش‌بینی افزایش نرخ‌های بهره در آمریکا سبب شده سرمایه‌گذاران برای کسب سود بالاتر به سمت حوزه‌های دیگر سرمایه‌گذاری حرکت کنند. بانک مرکزی آمریکا سال گذشته نرخ‌های بهره را ۳ بار بالا برد و امسال تا کنون یک بار این اقدام را انجام داده است. نگرانی درباره رشد سریع نرخ تورم سبب شده بانک‌مرکزی آمریکا مصمم باشد در مسیر افزایش نرخ‌های بهره با سرعت بالاتری حرکت کند. انتظار می‌رود تا پایان سال جاری حداقل دو بار دیگر نرخ‌های بهره بالا برده شود. در گزارش شورای جهانی طلا همچنین آمده است، کاهش ۱۵ درصدی تقاضا برای سرمایه‌گذاری در شمش طلا در آمریکا، چین و آلمان و رسیدن آن به ۹/ ۲۵۴ تن، یک‌دلیل دیگر کاهش تقاضا است. از سوی دیگر، در سه ماهه نخست امسال تنها ۴/ ۳۲ تن طلا به صندوق‌های سرمایه‌گذاری با پشتوانه طلا وارد شده است. مصرف طلا در ساخت جواهرآلات نیز کاهش یافته است. در هند که پس از چین بزرگ‌ترین مصرف‌کننده جواهرآلات است تقاضا با ۱۲ درصد کاهش نسبت به سال قبل به ۷/ ۸۷ تن رسیده است که کمترین میزان از سال ۲۰۰۸ است.برخی تحلیلگران معتقدند نوسان اندک قیمت طلا بین ۱۳۰۰ دلار تا ۱۳۵۰ دلار از جذابیت آن برای سرمایه‌گذاران کاسته است. طلا به‌عنوان حوزه امن سرمایه‌گذاری در دوره‌های پرریسک، اخیرا به دلیل رشد بازده اوراق خزانه در آمریکا و کاهش تنش‌های ژئوپلیتیک در شبه جزیره کره تا اندازه‌ای از حوزه توجه سرمایه‌گذاران خارج شده است.

سال گذشته میلادی یکی از عوامل رشد قیمت طلا، نگرانی‌ها درباره جنگ تجاری بین آمریکا و چین بود. در واقع بروز هرگونه ابهام درباره آینده اقتصاد جهان عاملی برای جذابیت طلاست. ترامپ از زمان استقرار در کاخ سفید همواره چین را به رویه‌های تجاری غیر منصفانه متهم کرده و اخیرا تعرفه‌هایی بر کالاهای صادراتی این کشور به آمریکا اعمال کرده است. در مقابل چین اعلام کرده تمایلی به جنگ تجاری ندارد اما از منافع ملی خود دفاع خواهد کرد. مذاکرات بین آمریکا و چین درباره اختلافات تجاری هفته گذشته آغاز شد اما انتظار نمی‌رود دو طرف بتوانند در آینده نزدیک به راه‌حلی فراگیر برای رفع اختلافات دست پیدا کنند. کارشناسان معتقدند اگر تنش‌های تجاری بین دو کشور به یک جنگ تجاری منجر شود نه تنها لطماتی بزرگ به اقتصاد جهان وارد خواهد شد بلکه اقتصادهای صادرات‌محور آسیا از این وضعیت به شدت زیان خواهند دید. هفته گذشته کارشناسان بانک توسعه آسیا در نشست این بانک نسبت به تبعات جنگ تجاری بین دو قدرت بزرگ اقتصاد جهان یعنی آمریکا و چین هشدار دادند.

واقعیت این است که صادرکنندگان کوچک و متوسط آسیا، تامین‌کننده بخشی از مواد اولیه‌ای هستند که چین برای تولید کالا و صادرات آن به آمریکا از آن استفاده می‌کند. در سرتاسر آسیا یک زنجیره بزرگ و منطقه‌ای ارزش وجود دارد در نتیجه تنش‌های تجاری و کاهش صادرات چین عملا به کل اقتصاد آسیا لطمه وارد خواهد کرد. کالاهای واسطه‌ای ۵۰ درصد صادرات و واردات کشورهای جنوب شرق آسیا با چین را تشکیل می‌دهد در نتیجه اگر رشد اقتصاد چین تنها یک‌درصد کاهش یابد رشد اقتصادی دیگر کشورهای آسیایی ۳/ ۰ درصد پایین می‌آید. مشاهده می‌شود که سیاست‌های تجاری آمریکا یک عامل ابهام‌آفرین و هراس‌آور است که بر جذابیت طلا می‌افزاید. انتظار می‌رود تنش‌های تجاری ادامه یابد بنابراین بازار طلا تحت تاثیر این عامل حمایت خواهد شد.سال پیش یک عامل حمایت از قیمت طلا، کاهش شاخص دلار بود. در این سال به رغم افزایش نرخ‌های بهره در آمریکا، این شاخص کاهش یافت. درباره جهت حرکت شاخص دلار در ماه‌های آینده دیدگاه‌های مختلفی مطرح شده، اما اکثر کارشناسان معتقدند امسال نیز شاخص دلار کاهش پیدا می‌کند البته نه به اندازه سال گذشته. تقاضا برای سرمایه‌گذاری در صندوق‌های با پشتوانه طلا، شاخص‌های تکنیکی، عرضه از معادن، سیاست‌های انبساطی بانک‌های مرکزی و تقاضای فیزیکی عوامل دیگر موثر بر قیمت طلا هستند.

ابتدای سال جاری میلادی نهادهای سرمایه‌گذاری و تحلیلگران نسبت به افق بازار طلا کاملا خوشبین بودند و پیش‌بینی می‌کردند امسال نیز قیمت‌ها رشد قابل ملاحظه خواهد داشت. اما پس از مدتی شرایط تغییر کرد بدین معنا که نشانه‌هایی از رونق در اقتصادهای در حال توسعه، نوظهور و توسعه‌یافته نمایان شد و شاخص‌های مالی در بازارهای بزرگ رشد کردند. شاخص متوسط صنعتی داوجونز در بورس آمریکا ابتدای سال جاری میلادی به نزدیکی ۲۷ هزار واحد رسیده بود و اگر چه در چهار ماه اخیر این شاخص نوسان‌هایی داشته اما همچنان بالاتر از سه ماهه پایانی سال گذشته است. امسال عملکرد بازار طلا مثبت نبوده اما درباره آینده چه می‌توان گفت؟ تعدادی از نهادهای سرمایه‌گذاری از جمله بانک مریل‌لینچ آمریکا و بانک گلدمن ساکس پیش‌بینی کرده‌اند امسال قیمت طلا عملکرد مثبت خواهد داشت البته رقم‌های پیش بینی شده از سوی این دو نهاد خیلی بالا نیست و اگر تحقق یابد امسال رشد قیمت طلا کمتر از سال گذشته خواهد بود. بانک مریل لینچ متوسط قیمت هر اونس طلا در سال جاری میلادی را ۱۳۵۷ دلار و قیمت آن در پایان سال را ۱۴۰۰ دلار پیش‌بینی کرده است. به باور تحلیلگران این نهاد عواملی نظیر کاهش ارزش دلار، تنش‌های سیاسی و اصلاح بازارهای مالی به رشد قیمت طلا کمک خواهند کرد.

دولت آمریکا مایل است ارزش دلار کاهش یابد، البته به‌طور صریح چنین موضوعی را مطرح نکرده است. چندی قبل وزیر دارایی آمریکا گفته بود کاهش ارزش دلار رویدادی مثبت ارزیابی می‌شود. حال باید دید تغییرات ارزش دیگر ارزها چگونه است؟ بانک مرکزی اروپا ابتدای سال جاری میلادی قصد داشت از برنامه‌های حمایتی خود بکاهد اما اکنون با توجه به مسائلی که رخ داده به نظر می‌رسد این اقدام انجام نخواهد شد. کاهش سیاست‌های انبساطی عاملی برای افزایش ارزش یورو در برابر دلار است البته بانک مرکزی اروپا در ‌‌نهایت برنامه‌های حمایتی خود را محدود خواهد کرد زیرا چاره‌ای جز این کار ندارد. نکته بعدی، تداوم تنش‌های ژئوپلیتیک است. تحلیلگران خوش‌بین به رشد قیمت طلا می‌گویند اگر چه پیشرفت‌هایی در حوزه رفع تنش‌ها در شبه جزیره کره صورت گرفته اما هنوز آینده مشخص نیست و نیز   مسیر مذاکرات روندی طولانی خواهد داشت. از سوی دیگر عرضه طلا از معادن به تدریج کاهش می‌یابد بدین معنا که گزارش‌ها حاکی است امسال عرضه طلا از معادن به اوج خود می‌رسد و سال آینده شاهد کاهش آن خواهیم بود. در نهایت باید به اصلاح بازارهای مالی در آینده اشاره کرد که یک عامل مهم حمایت از قیمت طلاست.

اخبار مرتبط