در اولین ماه تابستان ۲۲ استان تورمی بالاتر از تورم میانگین کشوری ثبت کردند

تورم داغ تابستان در استان‌ها

دنياي‌اقتصاد : مرکز آمار ایران در گزارشی آمار تورم استانی مربوط به تیرماه را منتشر کرد. براین اساس ۲۲ استان کشور تورمی بالاتر از تورم سالانه کشوری به ثبت رساندند. در این میان کردستان با تورم ۱/ ۵۰درصدی صدرنشین تورم سالانه در میان استان‌های کشور است. در تورم ماهانه اما لرستان با ۹/ ۵درصد افزایش در سطح قیمت‌ها بالاترین رقم را به خود اختصاص داده است. در تورم نقطه به نقطه نیز استان ایلام با ۹/ ۵۳درصد بیشترین سطح افزایش قیمت را نسبت به مدت مشابه سال گذشته تجربه کرده است. چندی قبل اطلاعات منتشرشده از سوی مرکز آمار نشان می‌داد که تیرماه تورم بالایی را به ثبت رسانده است. بدیهی است که تورم داغ نخستین ماه تابستان سال جاری استان‌های کشور را به یک نسبت متاثر نکرده و این گزارش به بررسی تورم خانوار‌های شهری و روستایی در استان‌های مختلف کشور پرداخته است.

  تورم استان‌ها

مرکز آمار ایران اطلاعات مربوط به شاخص قیمت مصرف‌کننده به تفکیک استان‌های کشور را منتشر کرد. در نخستین ماه تابستان سال جاری عدد شاخص کل برای کل خانواده‌های کشور به 4/ 327 رسیده است و نسبت به ماه گذشته 5/ 3درصد رشد را نشان می‌دهد؛ این عدد در سال پایه1395 معادل 100 قرار داده شده است. بر اساس همین اطلاعات، استان لرستان با تورم ماهانه 9/ 5درصد بالاترین نرخ تورم ماهانه و استان سمنان با 4/ 1درصد، کمترین نرخ تورم ماهانه را به خود اختصاص داده است. معیار دیگر بررسی افزایش سطح عمومی قیمت‌ها، تورم نقطه به نقطه است که شاخص قیمت‌های فعلی را با مدت مشابه پارسال مقایسه می‌کند. این شاخص نمایانگر آن است که یک خانواده برای خرید یک سبد مشخص از کالا و خدملت نسبت به مدت مشابه سال گذشته چه میزان باید بیشتر هزینه کند. بر اساس این شاخص تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور در تیر ماه به بیش از 6/ 43درصد رسیده است که در میان استان‌های کشور، ایلام با 9/ 53درصد بیشترین و استان تهران با 7/ 37درصد کمترین تورم نقطه به نقطه را به ثبت رسانده است. لازم به ذکر است این دو استان در ماه گذشته نیز همین جایگاه را میان استان‌های کشور داشتند. در تورم سالانه نیز اوضاع بر همین منوال است؛ در تورم سالانه استان کردستان با 1/ 50درصد در صدر ایستاده و با افزایش کمتر از 2درصدی در آمار تورم سالانه روبه‌رو بوده است. استان‌های ایلام و خراسان شمالی هردو با ثبت تورم سالانه 3/ 49درصدی در رتبه‌های بعدی تورم سالانه در تیرماه قرار گرفته‌اند. از طرفی دیگر، کمترین تورم سالانه در بین استان‌های کشور مربوط به استان قم است؛ تورم سالانه قم در تیر 1400 به 2/ 40درصد رسیده است. استان‌های تهران و سمنان در رتبه‌های بعدی کمترین تورم سالانه در تیرماه قرار گرفته‌اند. لازم به یادآوری است که تورم سالانه کل کشور در تیرماه معادل 2/ 44درصد بوده است. از اطلاعات موجود در آمار تورم سالانه به‌نظر می‌رسد که استان‌های پرجمعیت و صنعتی کشور شاهد تورم سالانه کمتری نسبت به استان‌های مرزی و کم‌برخوردارتر بوده‌اند. این موضوع را می‌توان با این مطلب توضیح داد که جمعیت ساکن استان‌های مرزی سهم بیشتری از دهک‌های درآمدی پایین‌تر جامعه را دارند و کالاهای خوراکی، آشامیدنی‌ها و دخانیات سهم بیشتری در سبد مصرفی آنها دارد. با توجه به اینکه بالاترین میزان تورم در ماه‌های اخیر مربوط به تورم گروه کالاهای خوراکی بوده است و از طرفی کالاهای غیرخوراکی و خدمات شاهد رشد قیمت کمتری بوده‌اند، سبد مصرفی مرزنشینان شاهد رشد قیمت بیشتری نسبت به استان‌های پرجمعیت و صنعتی بوده است.

  تورم استانی در مناطق شهری و روستایی

بخش دیگری از آمار منتشرشده اطلاعاتی را به تفکیک مناطق شهری و روستایی ارائه می‌کند. بر این اساس بالاترین تورم ماهانه خانوارهای روستایی متعلق به استان خوزستان است که شاهد رشد 2/ 5درصدی در شاخص بهای مصرف‌کننده بوده است. از سوی دیگر خانوارهای روستایی استان گیلان با 4/ 1درصد رشد سطح قیمت‌ها، کمترین تورم ماهانه را تجربه کردند. همچنین تورم نقطه به نقطه خانوارهای روستایی کل کشور 7/ 47درصد بوده است. در این میان بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوار روستایی مربوط به استان‌ ایلام با 1/ 59درصد و کمترین آن متعلق به تهران با رشد 5/ 40درصدی است. همچنین بالاترین نرخ تورم سالانه خانوار روستایی با 1/ 53درصد تورم متعلق به استان کرمانشاه و کمترین آن با تورمی بالغ بر 8/ 41درصد مربوط به استان تهران است. در طرف دیگر آمار مربوط به خانوار شهری ذکر شده است. بر این اساس بالاترین تورم ماهانه خانوارهای شهری به استان لرستان متعلق است که شاهد رشد قابل توجه 9/ 6درصدی در شاخص بهای مصرف‌کننده بوده است. از سوی دیگر خانوار شهری ساکن استان‌های سیستان و بلوچستان و سمنان با 3/ 1درصد رشد سطح قیمت‌ها، کمترین تورم ماهانه را تجربه کردند. در تیرماه سال جاری تورم نقطه به نقطه خانوارهای شهری کشور 9/ 42درصد به ثبت رسیده است. در میان استان‌های کشور بیشترین نرخ تورم نقطه به نقطه خانوار شهری مربوط به استان‌ ایلام با 7/ 52درصد و کمترین آن متعلق به سمنان با رشد 5/ 41درصدی است. در آمار تورم سالانه بالاترین نرخ تورم سالانه خانوار شهری با 9/ 49درصد تورم متعلق به استان کردستان و کمترین آن با تورمی بالغ بر 1/ 40درصد مربوط به استان قم است.

  تورم داغ تابستان

چندی قبل مرکز آمار ایران اطلاعات تورم در تیرماه را منتشر کرد و نخستین تصویر از تورم فصل دوم سال خبر از رکوردشکنی تورم در این ماه می‌داد. آمارها حاکی از آن است که تورم تیرماه رکورد 25ساله تورم سالانه را که در خردادماه شکسته شده بود، بار دیگر جابه‌جا کرد و این متغیر در نخستین ماه فصل گرم سال با رسیدن به رقم 2/ 44درصد دوباره رکوردشکنی کرد. طبق این اطلاعات تورم ماهانه نسبت به ماه گذشته یک‌درصد افزایش را تجربه کرد و در عدد 5/ 3درصد ثبت شد که بالاترین میزان در 8 ماه اخیر است. بر اساس گزارش مرکز آمار تورم نقطه به نقطه در جهت معکوس تورم سالانه حرکت کرده و میزان آن 6/ 43 درصد ذکر شده است که نسبت به ماه قبل و قله 5/ 49درصدی آن در فروردین ماه شاهد کاهش بوده است. تورم نقطه به نقطه 6/ 43درصدی تیرماه به این معناست که خانوارهای کشور به‌طور میانگین 6/ 43درصد بیشتر از تیر 1399 برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. به نظر می‌رسد رشد بیش از 9درصدی پایه پولی در سه ماه ابتدایی امسال بر اثر استفاده دولت از تنخواه‌گردان بانک مرکزی برای پرداخت دستمزد کارکنان دولت در اردیبهشت ماه تاثیرات خود را در تورم ماه‌های خرداد و تیر منعکس کرده است. همچنین این آمارها نشان می‌دهد که تورم سالانه در 10 ماه گذشته به‌طور پیوسته روندی صعودی را طی کرده است. باتوجه به ماهیت شاخص تورم و اندازه‌گیری آن براساس سبد مصرفی خانوار، ‌بدیهی است که تورم خانوارهای ایرانی بسته به سبد مصرفی‌شان از کالا و خدمات متفاوت است و افزایش قیمت‌ها استان‌های کشور را به یک میزان متاثر نکرده است.