باغبان‌ها و گلخانه‌های تهران

دوروتی دیویس، همسر لئون لوماری دو وارزی، دیپلمات بلژیکی، در اواخر دوره قاجار به ایران آمد. او به ایران علاقه بسیار داشت. دوروتی دو وارزی ایران را در سه دوره بحرانی یعنی دوره مظفرالدین‌شاه قاجار پیش از مشروطیت، دوره محمدعلی‌شاه در هنگامه نبرد بین مشروطه‌خواهان و استبدادطلبان و دوره احمدشاه اندکی پیش از جنگ جهانی اول و کودتای سوم اسفند۱۲۹۹ ه.ش دیده بود و مشاهدات و تجربه‌های خود را در قالب یک کتاب منتشر کرده است.

این کتاب حدود یک قرن از نظرها دور مانده بود تا اینکه در سال۲۰۰۸ در انگلستان به اهمیت و ارزش تاریخی آن پی بردند و تجدید چاپش کردند. او نوشته است: «در باغ‌های تهران گلخانه زیاد است؛ اما باغبان‌های ایرانی به جای اینکه در آنها گیاهانی پرورش بدهند که در فضای باز رشد نمی‌کند، اگر به حال خود گذاشته شوند آنها را پرمی‌کنند از شمعدانی که در زیبایی‌اش شکی نیست؛ اما بیرون هم خوب رشد می‌کند و در نتیجه فضای گلخانه هدر می‌رود. باغبان من گلخانه را با گیاهان خودش پر می‌کند و بعد گل‌هایش را برای سر میز شام به من می‌فروشد و در پاسخ من که می‌گویم می‌خواهم به میل خودم چند گیاه بخرم می‌گوید جا نیست در نتیجه گیاهان او جای گیاهان مرا می‌گیرد... در بهار زنبق و بنفشه و یاس هوا را با عطرشان خوشبو می‌کنند، اما گل در ایران هرگز آن‌طور که باید و شاید پرورش نمی‌یابد.»