دنیای اقتصاد-سعیده نبیزاده:
طی سالهای اخیر صنعت تجهیزات پزشکی به طرز چشمگیری در حال رشد و توسعه بوده است. ظهور تکنولوژیهای پیشرفته و نوآوریهای علمی در این بخش، امکاناتی را فراهم کرده که ارائه خدمات بهداشتی و درمانی را برای جوامع بهبود میبخشد و تسهیل میکند، اما یکی از چالشهای موجود در این صنعت، محدودیت دسترسی به تجهیزات پزشکی پیشرفته در کشورهای در حال توسعه است. این کشورها به دلیل مشکلات مالی، زیرساختهای بهداشتی ناکافی و کمبود منابع، نمیتوانند به طور کامل از فناوریهای پزشکی مدرن بهرهبرداری کنند. در ایران نیز به دلیل مشکلات موجود، وضعیت تجهیزات پزشکی نامساعد گزارش شده است. از این رو با توجه به مسائلی از قبیل نوسانات ارزی، محدودیتهای بودجهای، حذف ارز ترجیحی، افزایش نرخ تورم، گرانی کالاها و… شرایط دشواری برای این صنعت ایجاد شده است.
امروزه تقریبا تمام صنایع کشور با مشکل تامین ارز روبهرو هستند، با این حال از یک سو نیاز ارزی صنایع گوناگون با هم متفاوت است و از سوی دیگر میزان امنیت و ضریب استراتژیک بودن صنایع نیز با هم فرق میکند. صنعت دارو از جمله صنایع استراتژیکی است که از نظر گردش مالی صنعت کوچکی محسوب میشود و سازمان غذا و دارو و بانک مرکزی باید دلیل عدم تخصیص به موقع ارز برای این صنعت را تشریح کنند.
مدیرعامل شرکت سرمایهگذاری دارویی تامین «تیپیکو» با بیان اینکه برای افزایش صادرات برنامه مدونی طراحی و اجرا میشود، گفت: شرکتهای گروه دارویی تامین حدود ۸ همت از دانشگاههای علوم پزشکی طلب دارند. عقیل آریننژاد در بازدید دکتر مرتضی لطفی، عضو هیاتمدیره سازمان تامین اجتماعی از شرکت کارخانجات داروپخش که با حضور جمعی از مدیران و مشاوران این مجموعه برگزار شد، اظهار کرد: در حال حاضر مجموعههای دارویی کشور با چالشهای متعددی روبهرو است. وی افزود: نقدینگی یکی از چالشهای صنعت دارویی کشور است و بانکها هم در این شرایط در تامین نقدینگی نقشآفرینی نمیکنند.
رئیس سازمان غذاودارو درباره روند تامین داروهای بیماران خاص و صعبالعلاج گفت: داروی بیماران خاص بهصورت مستمر تامین میشود، اما داروی بیماران نادر داروهایی هستند که بعضا هزینه اثربخشی آنها به اثبات نرسیده و ممکن است خود کشور تولیدکننده نیز در حال بررسی هزینه اثربخشی آن باشد؛ بنابراین هزینه اثربخشی دارو قبل از ورود به کشور باید بررسی شود. عمده داروی بیماران خاص در کشور تولید میشود، اما ممکن است در مورد برخی کمبودها بحث تولید داخل و نمونه خارجی مطرح باشد که طبیعتا مکلف هستیم داروهایی را که دارای مشابه تولید داخل هستند و اثربخشی آنها به اثبات رسیده مورد حمایت قرار دهیم، اما در صورتیکه اثبات شود نمونه داخلی روی بیمار اثرگذار نیست سهم کمی از بازار از طریق واردات تامین میشود.
دکتر محمدمهدی ناصحی، مدیرعامل سازمان بیمه سلامت گفت: ۳۰۰ بیماری (۱۰۷ گروه بیماری) تحت پوشش صندوق حمایت از بیماران خاص و صعبالعلاج قرار دارند و تعداد گروههای بیماریهایی که از حمایت این صندوق برخوردار میشوند تا پایان سال افزایش مییابد. سرطان جزو بیماریهایی است که تحت پوشش صندوق حمایت از بیماران خاص و صعبالعلاج قرار دارد. هنگامیکه از بیماری سرطان سخن به میان میآید منظور فقط یک نوع خاص از گروه سرطان نیست؛ بلکه تمام سرطانها را در کانون توجه قرار دادهایم و حمایتها تنها از یک نوع خاص نیست. همچنین ارائه بسته حمایتی برای بیماریهایی که چندین نوع دارند فقط مختص سرطان نیست بلکه بیماریهای متابولیک نیز چندین نوع دارند؛ حداقل ۲۲ نوع بیماری متابولیک شناسایی شده است. بیماران مبتلا به بیماریهای متابولیک نیز از بستههای حمایتی صندوق بیماران خاص و صعبالعلاج استفاده میکنند. معاونت درمان وزارت بهداشت با توجه به اهمیت موضوع بیماریها و گستردگی خدماتی که باید برای بیماران ارائه شود، درصدد نگارش موارد دیگر است و پس از آن به سازمان بیمه سلامت ابلاغ میشود.
دبیر کارگروه بررسی و تدوین فهرست دارویی ایران از ورود ۲۴ داروی تکنسخهای پرمصرف به فهرست دارویی کشور در دو سال گذشته خبر داد و گفت: داروهای خارج از فهرست و تکنسخهای تنوع بالایی دارند و معمولا برای تعداد کمی از بیماران درخواست میشود، اما از آنجا که این داروها باید در بازه زمانی کوتاهی تامین شوند، مانند سایر داروهای دارای پروانه ثبت در کشور امکان اینکه از نظر اثربخشی، ایمنی و کیفیت مورد بررسیها و کنترلهای دقیق کارشناسی قرار بگیرند را ندارند. این داروها مطابق قانون مشمول سیاستهای حمایتی بیمهای و غیربیمهای با استفاده از منابع دولتی نیستند، لذا از نظر اقتصادی، دارای بار مالی بالا برای بیماران هستند. بهرغم اینکه سازمان غذا و دارو، بارها از پزشکان خواسته که از تجویزهای خارج از فهرست دارویی کشور خودداری کنند و در این مسیر فرهنگسازی هم میکند، اما تمام تلاش خود را برای تامین داروهای تکنسخهای پردرخواست به فهرست دارویی بهکار گرفته است.