اعمال استاندارد جدید برای صادرات پسته توسط اتحادیه اروپا
مطمئناً اگر از تولیدکنندگان و یا صادر کنندگان پسته به اروپا باشید، تاکنون با معضل سم قارچی به نام آفلاتوکسین در پسته مواجه بوده‌اید. شاید محموله‌های ارسالی شما به اروپا، به دلیل بالاتر بودن از استاندارد حد مجاز آفلاتوکسین در پسته، بازگشت خورده و خسارت‌های مالی زیادی را به بار آورده باشند.
اما موضوعی که به تازگی مطرح شده، این است که اتحادیه اروپا تصمیم گرفته، به جز آفلاتوکسین، حد مجاز سم دیگری از گروه سموم قارچی (مایکوتوکسین)، به نام اکراتوکسین A را هم برای پسته اعمال کند.
لذا برای حفظ بازارهای خارجی و صادرات پسته ناگزیر از برنامه ریزی در جهت سلامتی محصول و حفظ معیارهای قابل قبول بازارهای جهانی می‌باشیم. و از آنجا که از ابتدای ژانویه 2023 اتحادیه اروپا مقررات جدید حد مجاز (MRL) در مورد اکراتوکسین A در واردات پسته را اجرایی خواهد کرد.
آزمایشگاه مرجعان خاتم اعلام می‌دارد جهت تسهیل در امور تولیدکنندگان و صادر کنندگان محترم پسته در این زمینه با استفاده از دستگاه‌های پیشرفته و با تکنولوژی بالا، قادر به اندازه گیری میزان اکراتوکسین A در پسته مطابق با استانداردهای اروپا می‌باشد.
لازم به ذکر است این اتفاق برای اولین بار در کشور با افتخار توسط آزمایشگاه مرجعان خاتم صورت می‌پذیرد و خرسندیم که در این زمینه پیشگام هستیم.
مایکوتوکسین یا سموم قارچی چیست
مایکوتوکسین ها یا سموم قارچی، ترکیبات آلی هستند که در انتهای فاز رشدی برخی گونه‌های در شرایط گرم و مرطوب تولید می‌شوند. از حدود 400 نوع مایکوتوکسین موجود، حدود 20 نوع آنها از نظر جهانی تهدیدی برای سلامت انسان و حیوانات محسوب می‌شوند.
تخمین زده شده که بیش از 25 درصد محصولات کشاورزی در سراسر دنیا به مایکوتوکسین‌ها آلوده می‌شوند که عمده آنها شامل غلات، خشکبار، قهوه، کاکائو، ادویه جات و دانه های روغنی می‌باشند. به غیر از آلودگی‌های قبل از برداشت، چنانچه شرایط انبارداری و حمل و نقل نامناسب باشد امکان آلودگی بعد از برداشت محصولات کشاورزی به مایکوتوکسین ها وجود دارد.
آفلاتوکسین چیست
آفلاتوکسین ها یکی از مهم ترین مایکوتوکسین ها یا سموم قارچی هستند که توسط حدوداً 24 گونه از قارچ آسپرژیلوس تولید می شوند و باعث آلودگی محصولات غذایی شده و تهدیدی برای سلامت انسان و حیوانات محسوب می‌شوند.
آسپرژیلوس فلاووس و آسپرژیلوس پارازیتیکوس متداولترین قارچ هایی می‌باشند که 4 نوع اصلی آفلاتوکسین شامل B1، B2، G1 و G2 را تولید می کنند.
اکراتوکسینA چیست
اُکراتوکسین A یا اُکراتوکسین آ در اثر رشد کپک یا قارچ‌هایی از خانواده آسپرژیلوس و پنی سیلیوم روی طیف وسیعی از محصولات غذایی مانند غلات و فرآورده‌های آن، خشکبار، مغزها، قهوه، میوه‌های خشک و ... تولید می‌شود.
کپک یا قارچ رایجی که روی پسته رشد کرده و باعث آلودگی آن به اکراتوکسین A می‌شود، آسپرژیلوس نایجر (Aspergillus niger) نام دارد که به رنگ قهوه‌ای تیره یا سیاه مشخص می‌شود. البته ممکن است با وجود آلودگی پسته به اکراتوکسینA کپکی روی محصول مشاهده نشود. احتمال آلودگی به اکراتوکسین A در پسته‌هایی با اشکال غیر طبیعی و اندازه‌های خیلی کوچک یا پسته‌های آفت زده و زرد و پسته‌هایی که پوسته‌های بیرونی آن، زودتر از موعد شکاف برداشته، بیشتر است. آلودگی پسته به اکراتوکسین، می‌تواند در طول رشد در باغ، در حین برداشت و انبارداری پسته اتفاق بیفتد.
از اثرات اکراتوکسین روی سلامت انسان، می‌توان به آسیب‌های کبد، کلیه و سیستم ایمنی، ایجاد اختلالات هورمونی و بیماری‌های عصبی مانند آلزایمر و اوتیسم اشاره کرد. علاوه براین، اکراتوکسین می‌تواند از جفت عبور کرده و روی جنین اثر بگذارد. طبق گفته آژانس بین المللی تحقیقات سرطان (IARC)، این سم قارچی در گروه ۲B به مفهوم احتمالاً سرطان زا قرار دارد. اکراتوکسین A می تواند تا مدتها در خون باقی مانده و در بافت‌های بدن تجمع پیدا کند.
حد مجاز اکراتوکسین در پسته
در سال 2005 میلادی، بررسی‌های انجام شده روی 12 محموله از پسته های ارسال شده به اروپا، دارای مقادیر بالایی از اکراتوکسین بودند که نُه محموله متعلق به آمریکا با آلودگی حدود ppb 22-160 و سه محموله متعلق به ایران با آلودگی حدودppb 45-110 بود. با توجه به خطرات اکراتوکسین روی سلامت انسان و به دنبال افزایش آمار بازگشت کانتینرهای پسته آلوده به اکراتوکسین A، مسئولین برخی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا از جمله آلمان و هلند سعی کردند تا اتحادیه اروپا را متقاعد کنند که برای این سم در پسته حد مجازهایی تعیین کنند که حد پیشنهادی اروپا برای پسته،ppb 5 بود.
سپس اتحادیه اروپا از فروکام که اتحادیه‌ای متشکل از چند کشور در بلژیک است و بطور رسمی توسط مؤسسات اروپایی به عنوان نماینده بازرگانان اروپایی در زمینه میوه های خشک، آجیل و ... به رسمیت شناخته شده است، در خواست کرد که حد پیشنهادی را بررسی کند. البته فروکام بیان کرد حد مجاز پیشنهادی ppb 5 برای پسته باعث ایجاد محدودیت روی صادرات پسته به اروپا می‌شود.
در سال 2017، اتحادیه اروپا پیشنهاد ایجاد حد مجاز در پسته را مطرح نمود و پس از بررسی خطر آن در محصولات غذایی در سال 2020 توسط سازمان ایمنی مواد غذایی اروپا (EFSA)، مخالفت‌هایی توسط کشورهای صادر کننده پسته صورت گرفت و اتحادیه اروپا تصمیم گرفت که از ابتدای ژانویه سال 2023، مقررات جدید حد مجاز (MRL) در مورد اکراتوکسین A در پسته را اجرایی کند.
استاندارد جدید این سم در اتحادیه اروپا از نظر عده‌ای سختگیرانه است و حد مجاز آن برای پسته یا مغز پسته صادراتی آماده مصرف در بازار ppb 5 و برای پسته نیازمند فرآوری بیشتر در مقصد،ppb 10 در نظر گرفته شده است. در مورد محصولاتی که تا قبل این تاریخ وارد بازار شده‌اند و اکراتوکسین آنها مطابق با استانداردهای جدید نیست می‌توانند تا تاریخ مصرف در بازار باقی بمانند.
اندازه گیری اکراتوکسین در پسته
آزمایشگاه مرجعان خاتم شرکت خصوصی دانش بنیانی است که بیش از ۲۰ سال از شروع فعالیت آن در حوزه سلامت مواد غذایی می‌گذرد. در حال حاضر خدمات آزمایشگاهی مرجعان خاتم در سه شعبه آزمایشگاه تهران، آزمایشگاه خرمشهر و آزمایشگاه بندر امام خمینی ارائه می‌شود.
در این آزمایشگاه‌ها که تأییدیه سازمان ملی استاندارد، سازمان دامپزشکی کل کشور و سازمان غذا و داروی وزارت بهداشت را هم در اختیار دارد، از طریق کارشناسان حرفه‌ای و دستگاه‌های پیشرفته آزمایشگاهی، خدمات گسترده‌ای با دقت بالا و در کمترین زمان ممکن به متقاضیان و محققان ارائه می شود.
با توجه به اینکه، تجارت در حال تغییر است، شرکت مرجعان خاتم برای تسهیل در امور تولید کنندگان و صادر کنندگان، همواره سعی دارد که دغدغه‌های تولید کنندگان را شناسایی و در سریعترین زمان ممکن، از طریق کارشناسان حرفه‌ای و دستگاه‌های پیشرفته و با تکنولوژی بالای این مجموعه، آنها را مرتفع سازد.
شرکت مرجعان خاتم، این بار نیز این مژده را به صادر کنندگان پسته می‌دهد که به عنوان پیشگام و برای اولین بار در ایران، قادر به اندازه گیری میزان اکراتوکسین A در پسته مطابق با استانداردهای اروپا می باشد.
تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.
