گروه گردشگری: توسعه پایدار، به معنای برقراری تعادل و توازن میان استفاده از منابع به‌منظور تولید محصول و بهره‌وری اقتصادی و از طرفی به حداقل رساندن اثرات منفی استفاده از منابع است.

رالف فن شافت، مشاور ارشد توسعه پایدار گردشگری UNDESA، در کارگاه آموزشی «پایداری در چرخه توسعه گردشگری ایران» که بعد‌از ظهر سه‌شنبه در سالن همایش‌های سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و با حضور فعالان و علاقه‌مندان حوزه گردشگری برگزار شد، پس ازتعریف مفهوم توسعه پایدار به تبیین گردشگری پایدار پرداخت و گفت: «در گردشگری پایدار، مسائل از سه بعد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی و اکولوژی مورد بحث قرار می‌گیرند.»

وی افزود: « در بعد اقتصادی، ‌توسعه اقتصاد محلی و ملی مد نظر است، در بحث فرهنگی-اجتماعی که در ایران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، میراث فرهنگی و گروه‌های قومی با فرهنگ زنده و پویای محلی‌شان طرح می‌شوند و در حوزه اکولوژی با مسائل مربوط به محیط‌زیست، آب و هوا، منابع طبیعی، ‌تنوع زیستی و چشم‌اندازها روبه‌رو هستیم که در مدل‌های مدیریتی مربوط به توسعه پایدار تلاش می‌شود بیشترین تعادل میان این سه راس شکل بگیرد.»

فن شافت در ادامه گردشگری جامعه محور را تشریح و تاکید کرد که این نوع از گردشگری الزاما پایدار نیست. مشاور ارشد توسعه پایدار گردشگری UNDESA، گفت:‌« جوامع محلی با فراهم کردن اسباب پذیرایی و اقامت گردشگران، به دنبال کسب درآمد هستند؛ حال اگر تعداد گردشگران ورودی به این مناطق محلی بیش از ظرفیت و توان اجتماعات محلی باشد و توازن طبیعی و فرهنگی را بر هم زند، حتی اگر سودآوری خوبی داشته باشد، ‌گردشگری پایدار قلمداد نمی‌شود؛‌ از طرفی اگر با ملاحظات محیط‌زیستی و فرهنگی بخواهیم ورود گردشگران را محدود کرده و کنترل کنیم، با توجیه‌ناپذیری چنین فعالیت اقتصادی، به نوعی دیگر از مفهوم گردشگری پایدار دور شده‌ایم.» از این‌رو فن شافت گردشگری جامعه محور را تنها در حالتی پایدار دانست که میان این دو مقوله که ظاهرا در تضاد با یکدیگرند بتوان ارتباطی متوازن برقرار کرد؛ ‌به این معنا که گردشگری جامعه محور در صورتی پایدار است که نه خیلی بزرگ باشد و نه خیلی کوچک.

وی در پایان تصریح کرد: « کسب درآمد معقول به اندازه‌ای که فعالیت اقتصادی را با توجه به هزینه‌هایش در مناطق محلی توجیه‌پذیر کند، در ادامه می‌تواند برای حفظ سایت‌های تاریخی و محیط طبیعی مورد استفاده قرار گیرد و در ادامه ظرفیت پذیرش این اماکن را برای ورود گردشگران افزایش دهد و سبب توانمندی جوامع محلی و رشد اقتصاد ملی شود؛ که البته اینها همه در صورتی ممکن خواهد بود که یک سیستم مدیریتی قائل به توسعه پایدار در بحث گردشگری در کشورها وجود داشته باشد. » در این کارگاه همچنین در قالب تشریح نمونه‌‌های مختلف اجرا شده در کشورهای مختلف، به تبیین الگوی راه‌اندازی و توسعه کسب‌وکارهای پایدار گردشگری پرداخته و در انتهای این نشست به سوالات شرکت‌کنندگان پاسخ داده شد.