حقوق مسافران در تاخیرهای مکرر پروازهای هوایی
احمد پنجه پور / وکیل پایه یک دادگستری
یکی از مواردی که برای مسافران در پروازهای داخلی تبدیل به «عادت» شده است، تاخیرهای بلاوجه و طاقت فرسا است؛ به طوری‌که مسافر نمی‌تواند با اطمینان و قاطعیت برای سفر خود برنامه‌ریزی کند. چه اینکه اگر در شهر مقصد، جلسه یا نشستی داشته باشد، آشکارا ممکن است با تاخیری چندساعته مواجه شود و هیچ گاه به آن جلسه نرسد؛ این یعنی منافات با ذات سفرهای هوایی که قرار است مسافران را با آرامش خاطر، به سرعت و با نهایت ایمنی به مقصد برسانند.
اخیرا آیین‌نامه حقوق مسافر، در ۲ فصل، ۳ ماده، ۸ بند، ۱۴ زیر بند و ۲ تبصره تدوین شد؛ آیین‌نامه‌ای که در شورای‌عالی هواپیمایی تصویب شده و به تایید مقام عالی وزارت راه و شهرسازی رسیده و از تاریخ ابلاغ (اردیبهشت ماه) توسط سازمان هواپیمایی کشوری قابل اجرا است.
یکی از مواردی که برای مسافران در پروازهای داخلی تبدیل به «عادت» شده است، تاخیرهای بلاوجه و طاقت فرسا است؛ به طوری‌که مسافر نمی‌تواند با اطمینان و قاطعیت برای سفر خود برنامه‌ریزی کند. چه اینکه اگر در شهر مقصد، جلسه یا نشستی داشته باشد، آشکارا ممکن است با تاخیری چندساعته مواجه شود و هیچ گاه به آن جلسه نرسد؛ این یعنی منافات با ذات سفرهای هوایی که قرار است مسافران را با آرامش خاطر، به سرعت و با نهایت ایمنی به مقصد برسانند.
اخیرا آیین‌نامه حقوق مسافر، در ۲ فصل، ۳ ماده، ۸ بند، ۱۴ زیر بند و ۲ تبصره تدوین شد؛ آیین‌نامه‌ای که در شورای‌عالی هواپیمایی تصویب شده و به تایید مقام عالی وزارت راه و شهرسازی رسیده و از تاریخ ابلاغ (اردیبهشت ماه) توسط سازمان هواپیمایی کشوری قابل اجرا است.
احمد پنجه پور / وکیل پایه یک دادگستری
یکی از مواردی که برای مسافران در پروازهای داخلی تبدیل به «عادت» شده است، تاخیرهای بلاوجه و طاقت فرسا است؛ به طوری‌که مسافر نمی‌تواند با اطمینان و قاطعیت برای سفر خود برنامه‌ریزی کند. چه اینکه اگر در شهر مقصد، جلسه یا نشستی داشته باشد، آشکارا ممکن است با تاخیری چندساعته مواجه شود و هیچ گاه به آن جلسه نرسد؛ این یعنی منافات با ذات سفرهای هوایی که قرار است مسافران را با آرامش خاطر، به سرعت و با نهایت ایمنی به مقصد برسانند.
اخیرا آیین‌نامه حقوق مسافر، در ۲ فصل، ۳ ماده، ۸ بند، ۱۴ زیر بند و ۲ تبصره تدوین شد؛ آیین‌نامه‌ای که در شورای‌عالی هواپیمایی تصویب شده و به تایید مقام عالی وزارت راه و شهرسازی رسیده و از تاریخ ابلاغ (اردیبهشت ماه) توسط سازمان هواپیمایی کشوری قابل اجرا است. مطابق با این دستورالعمل، حقوق مسافر مجموعه‌ای از سیاست‌ها، دستورالعمل‌ها، استانداردها، ضوابط و مقرراتی است که الگوی رفتاری شرکت هواپیمایی و دست‌اندرکاران امور پروازی را تدوین می‌کند و هدف آن تضمین حقوق مادی و معنوی و رعایت شأن و منزلت مسافران در فرآیند مسافرت‌های هوایی است.
در این آیین‌نامه به مواردی همچون تاخیرهای پروازی، ابطال پروازها و شفافیت در صدور بلیت‌های هواپیما اشاره شده است. یکی از موارد رایج، بحث تاخیرها است. با ارائه یک نمونه موردی می‌توان بهتر این موضوع را بررسی کرد:
چندی پیش یکی از شرکت‌های هواپیمایی، مسافران را نزدیک به یک ساعت در گرمای داخل هواپیما و بدون استفاده از سیستم تهویه هوا، به بهانه بررسی فنی و حل مشکل به‌وجود آمده جزئی، نگه داشت و تنها زمانی حاضرشد به مسافران این پرواز اجازه دهد حداقل بیرون از هواپیما و با هوای تازه نفس بکشند که با اعتراض شدید مسافران مواجه شد. در نهایت با تاخیر نزدیک به چهار ساعت، مجددا مسافران سوار هواپیما شدند و پرواز انجام شد!
آیین‌نامه حقوق مسافر که درصدد جبران خسارت مادی و معنوی مسافران است در خصوص تاخیر در پرواز می‌گوید، اقدامات ذیل باید توسط شرکت هواپیمایی انجام شود:
- نماینده شرکت هواپیمایی با حضور در میان مسافران با متانت و احترام نسبت به اطلاع‌رسانی صحیح در خصوص تاخیر پرواز اقدام کند.
- شرکت هواپیمایی نسبت به اطلاع‌رسانی از طریق سیستم اطلاعات پرواز به صورت مستمر اقدام نماید.
یکی از مواردی که برای مسافران در پروازهای داخلی تبدیل به «عادت» شده است، تاخیرهای بلاوجه و طاقت فرسا است؛ به طوری‌که مسافر نمی‌تواند با اطمینان و قاطعیت برای سفر خود برنامه‌ریزی کند. چه اینکه اگر در شهر مقصد، جلسه یا نشستی داشته باشد، آشکارا ممکن است با تاخیری چندساعته مواجه شود و هیچ گاه به آن جلسه نرسد؛ این یعنی منافات با ذات سفرهای هوایی که قرار است مسافران را با آرامش خاطر، به سرعت و با نهایت ایمنی به مقصد برسانند.
اخیرا آیین‌نامه حقوق مسافر، در ۲ فصل، ۳ ماده، ۸ بند، ۱۴ زیر بند و ۲ تبصره تدوین شد؛ آیین‌نامه‌ای که در شورای‌عالی هواپیمایی تصویب شده و به تایید مقام عالی وزارت راه و شهرسازی رسیده و از تاریخ ابلاغ (اردیبهشت ماه) توسط سازمان هواپیمایی کشوری قابل اجرا است. مطابق با این دستورالعمل، حقوق مسافر مجموعه‌ای از سیاست‌ها، دستورالعمل‌ها، استانداردها، ضوابط و مقرراتی است که الگوی رفتاری شرکت هواپیمایی و دست‌اندرکاران امور پروازی را تدوین می‌کند و هدف آن تضمین حقوق مادی و معنوی و رعایت شأن و منزلت مسافران در فرآیند مسافرت‌های هوایی است.
در این آیین‌نامه به مواردی همچون تاخیرهای پروازی، ابطال پروازها و شفافیت در صدور بلیت‌های هواپیما اشاره شده است. یکی از موارد رایج، بحث تاخیرها است. با ارائه یک نمونه موردی می‌توان بهتر این موضوع را بررسی کرد:
چندی پیش یکی از شرکت‌های هواپیمایی، مسافران را نزدیک به یک ساعت در گرمای داخل هواپیما و بدون استفاده از سیستم تهویه هوا، به بهانه بررسی فنی و حل مشکل به‌وجود آمده جزئی، نگه داشت و تنها زمانی حاضرشد به مسافران این پرواز اجازه دهد حداقل بیرون از هواپیما و با هوای تازه نفس بکشند که با اعتراض شدید مسافران مواجه شد. در نهایت با تاخیر نزدیک به چهار ساعت، مجددا مسافران سوار هواپیما شدند و پرواز انجام شد!
آیین‌نامه حقوق مسافر که درصدد جبران خسارت مادی و معنوی مسافران است در خصوص تاخیر در پرواز می‌گوید، اقدامات ذیل باید توسط شرکت هواپیمایی انجام شود:
- نماینده شرکت هواپیمایی با حضور در میان مسافران با متانت و احترام نسبت به اطلاع‌رسانی صحیح در خصوص تاخیر پرواز اقدام کند.
- شرکت هواپیمایی نسبت به اطلاع‌رسانی از طریق سیستم اطلاعات پرواز به صورت مستمر اقدام نماید.
- همچنین در صورت:
الف- تاخیر بیش از یک ساعت و تا 2 ساعت:
- از مسافران پذیرایی نوع اول به عمل خواهد آمد و ارائه این پذیرایی مشروط به وجود زمان کافی برای پذیرایی و عدم ایجاد تاخیر بیشتر در پرواز است.
ب- تاخیر بیش از ۲ ساعت و تا ۴ ساعت:
- انجام پذیرایی مناسب حداقل نوع اول با توجه به امکانات فرودگاهی.
- فراهم کردن امکان برقراری ارتباط تلفنی برای اطلاع‌رسانی.
- تغییر پرواز در صورت درخواست مسافر و امکان انجام آن.
- انجام اقدامات لازم برای اعزام با سایر شرکت‌های هواپیمایی (در صورت درخواست مسافر) و در صورت وجود پرواز از همان مسیر یا انتقال به مقصد نهایی از طریق مسیرهای جایگزین (به غیر از مسیر درج شده در بلیت).
- پرداخت کامل وجه بلیت مسافر در صورت انصراف مسافر از ادامه پرواز.
ج- تاخیر بیش از 4 ساعت:
- در این صورت شرکت حمل‌کننده موظف به ارائه یک فقره بلیت مشابه با تخفیف ۳۰ درصدی از لحاظ مسیر و کلاس پروازی است.
تبصره ۲ نیز عنوان می‌کند در مورد پروازهایی که به‌دلیل شرایط جوی یا امنیتی فرودگاه مبدا، مقصد و در مسیر دچار تاخیر یا ابطال می‌شود، شرکت‌های هواپیمایی با رعایت مقررات پذیرایی از مسافران صرفا موظف به استرداد کامل وجه به مسافران هستند. همان‌گونه که بررسی شد، به نظر می‌رسد سازمان هواپیمایی کشوری خود به تعداد زیاد تاخیرها آگاه و مطلع است. البته شورای‌عالی هواپیمایی در آیین‌نامه حقوق مسافر، شرکت‌های هواپیمایی را صرفا به پذیرایی و در نهایت پرداخت وجه بلیت محکوم کرده و در این خصوص به هیچ‌گونه مسوولیت مدنی به صورت مادی یا معنوی یا پرداخت خسارت از سوی شرکت‌ها اشاره‌ای نکرده است.
بدیهی است وضع این‌گونه آیین‌نامه‌ها به هیچ عنوان نمی‌تواند بازدارنده باشد و حقوق مسافران را تنها با یک پذیرایی ساده یا بازپرداخت هزینه بلیت به رسمیت شناخته است. باید در نظر داشت که ضرورت جدیت در به موقع حرکت کردن هواپیماها، امری حیاتی است، زیرا درنهایت منجر به بی‌اعتمادی و استفاده نکردن مسافران از سفرهای هوایی خواهد شد.
الف- تاخیر بیش از یک ساعت و تا 2 ساعت:
- از مسافران پذیرایی نوع اول به عمل خواهد آمد و ارائه این پذیرایی مشروط به وجود زمان کافی برای پذیرایی و عدم ایجاد تاخیر بیشتر در پرواز است.
ب- تاخیر بیش از ۲ ساعت و تا ۴ ساعت:
- انجام پذیرایی مناسب حداقل نوع اول با توجه به امکانات فرودگاهی.
- فراهم کردن امکان برقراری ارتباط تلفنی برای اطلاع‌رسانی.
- تغییر پرواز در صورت درخواست مسافر و امکان انجام آن.
- انجام اقدامات لازم برای اعزام با سایر شرکت‌های هواپیمایی (در صورت درخواست مسافر) و در صورت وجود پرواز از همان مسیر یا انتقال به مقصد نهایی از طریق مسیرهای جایگزین (به غیر از مسیر درج شده در بلیت).
- پرداخت کامل وجه بلیت مسافر در صورت انصراف مسافر از ادامه پرواز.
ج- تاخیر بیش از 4 ساعت:
- در این صورت شرکت حمل‌کننده موظف به ارائه یک فقره بلیت مشابه با تخفیف ۳۰ درصدی از لحاظ مسیر و کلاس پروازی است.
تبصره ۲ نیز عنوان می‌کند در مورد پروازهایی که به‌دلیل شرایط جوی یا امنیتی فرودگاه مبدا، مقصد و در مسیر دچار تاخیر یا ابطال می‌شود، شرکت‌های هواپیمایی با رعایت مقررات پذیرایی از مسافران صرفا موظف به استرداد کامل وجه به مسافران هستند. همان‌گونه که بررسی شد، به نظر می‌رسد سازمان هواپیمایی کشوری خود به تعداد زیاد تاخیرها آگاه و مطلع است. البته شورای‌عالی هواپیمایی در آیین‌نامه حقوق مسافر، شرکت‌های هواپیمایی را صرفا به پذیرایی و در نهایت پرداخت وجه بلیت محکوم کرده و در این خصوص به هیچ‌گونه مسوولیت مدنی به صورت مادی یا معنوی یا پرداخت خسارت از سوی شرکت‌ها اشاره‌ای نکرده است.
بدیهی است وضع این‌گونه آیین‌نامه‌ها به هیچ عنوان نمی‌تواند بازدارنده باشد و حقوق مسافران را تنها با یک پذیرایی ساده یا بازپرداخت هزینه بلیت به رسمیت شناخته است. باید در نظر داشت که ضرورت جدیت در به موقع حرکت کردن هواپیماها، امری حیاتی است، زیرا درنهایت منجر به بی‌اعتمادی و استفاده نکردن مسافران از سفرهای هوایی خواهد شد.
ارسال نظر