گردشگران داخلی تنوع سفر ندارند
سایه سنگین تجمع مکانی سفر بر گردشگری داخلی
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به‌عنوان متولی اصلی این امر هنوز برنامه عملی و راهبردی ارائه نکرده و با اینکه هر سال در فصل سفر و جز آن، بارها از سوی مسوولان اعلام شده که تجمع مکانی سفر معضلی است که باید حل شود تا کنون کاری از پیش نبرده است.
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به‌عنوان متولی اصلی این امر هنوز برنامه عملی و راهبردی ارائه نکرده و با اینکه هر سال در فصل سفر و جز آن، بارها از سوی مسوولان اعلام شده که تجمع مکانی سفر معضلی است که باید حل شود تا کنون کاری از پیش نبرده است.
با این همه به عقیده کارشناسان گردشگری، مهم‌ترین مساله‌ای که می‌تواند در درازمدت راهگشا باشد، اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی است که متاسفانه از سوی رسانه‌های جمعی کشور برای این موضوع به صورت هدفمند برنامه‌سازی و فعالیتی صورت نمی‌گیرد.
چرا تجمع مکانی سفر، یک مشکل است؟
در این راستا اما آژانس‌های گردشگری در جایگاه خود و با علم به آثار سوء و مخرب تجمع مکانی و زمانی سفر نقش مهمی دارند و به اذعان تورگردانان، برای برنامه‌ریزی صحیح تلاش می‌کنند.
مدیر یکی از آژانس‌ها در این باره به «دنیای اقتصاد» می‌گوید: «مشکل تجمع مکانی سفر، محدود به گردشگری داخلی نیست و تورهایی که وارد ایران می‌شوند نیز با این مساله مواجه‌اند اما تلاش ما بر این است که توزیع مکانی سفر را به‌ویژه در مورد گردشگرانی که برای نخستین بار نیست که وارد ایران می‌شوند، رعایت کنیم.»
محمدعلی واقفی درباره سفرهای داخلی خاطرنشان می‌کند: «متاسفانه به‌دلیل فرهنگی که از گذشته‌های دور با آن بزرگ شده‌ایم، در ذهن اغلب ایرانی‌ها سفر زیارتی در مشهد و سفر تفریحی در شمال و سواحل شمالی تعریف و خلاصه می‌شود؛ درحالی‌که به‌عنوان مثال، برای سفر در همین فصل گرما نقاطی در ایران وجود دارد که به مراتب از شمال ایران خنک‌تر و مناسب‌تر است.» این در حالی است که سواحل شمالی کشور ما با اینکه مقصد بسیاری از گردشگران داخلی در فصل سفر است، از نظر امکانات و تسهیلاتی که مسافر به آن نیاز دارد همچنان با گذشت سال‌ها کاستی‌های فراوانی دارد.
همچنین مشکل دیگری که وجود دارد اینکه مردم علاقه‌ای به سفر با تورهای گردشگری ندارند و در موارد خاص و اندکی از این شکل از سفر استقبال می‌کنند که اغلب هم معطوف به تورهای طبیعت‌گردی است. این امر از این جهت اهمیت دارد و باید مورد توجه قرار گیرد که به گفته کارشناسان گردشگری، اگر مردم با تورها سفر کنند علاوه‌بر اینکه سفر ارزان‌تری خواهند داشت، به آژانس‌ها هم این امکان را می‌دهند تا در فضای رقابتی خوبی که وجود دارند، تورهای متنوع‌تری با مقاصد مختلف تعریف کنند.
به گفته واقفی، در سفرهای شخصی مشکل اساسی دیگری نیز وجود دارد و آن اینکه مسافران برای اقامت به‌ویژه در فصل تابستان از چادرهای مسافرتی استفاده می‌کنند که چهره عمومی شهرها و زیبایی آن را به هم ریزد؛ درحالی‌که در کشورهای دیگر برای سفرهای شخصی کمپ‌هایی پیش‌بینی شده که امکانات اولیه همچون آب، حمام و سرویس بهداشتی دارد و علاوه‌بر کمتر شدن هزینه سفر، مسافران را به استفاده از آنها ترغیب می‌کنند.
بنابراین پیش‌بینی کردن چنین امکانات و کمپ‌هایی در مقاصد گردشگری و در مسیرهای سفر یکی از راهکارهایی است که می‌تواند به ترغیب شدن مردم در سفرهای شخصی به مقاصد گوناگون تاثیر داشته باشد، چراکه آرامش و راحتی سفر گزینه بسیار مهمی برای اغلب گردشگران و مسافران است.
این تورگردان، با بیان اینکه به‌طور معمول گردشگرانی خارجی نیز که برای نخستین‌بار با تور فرهنگی وارد ایران می‌شوند علاقه‌مند به دیدار از شیراز و اصفهان هستند و این دست آژانس‌ها را برای توزیع مکانی سفر می‌بندد، می‌افزاید: «در دیدارهای دوم و سوم اما تلاش تمام آژانس‌داران بر این است که مدت اقامت در مسیرهای گردشگری معمول را کم کرده و مکان‌های دیگر را نیز در برنامه قرار دهند تا هم توزیع مکانی صورت گیرد و هم سود آن عاید مقاصد مختلف شود.»
علاوه‌بر تمام معایبی که تجمع مکانی سفر می‌تواند داشته باشد، کارشناسان گردشگری بر این مساله نیز تاکید دارند که تجمع مکانی و زمانی سفر که اغلب همراه با یکدیگر هستند، موجب ترافیک جاده‌ای در ایام سفر، آسیب دیدن محیط زیست و نمایان نشدن ظرفیت‌های گردشگری در مناطقی که معرفی نشده یا امکاناتی برای آنها در نظر گرفته نشده است، می‌شود.
در چنین شرایطی فواید حاصل از گردشگری که تاثیر عمیق بر اقتصاد محلی جوامع مقصد گردشگری می‌گذارد نیز تنها معطوف به مناطقی خاص شده و رونق و توسعه گردشگری را به امری نامنظم، بی‌هدف و آشفته تبدیل می‌کند که بازده اقتصادی نیز نخواهد داشت. درحالی که توزیع مکانی سفر می‌تواند از تمام این آسیب‌ها جلوگیری کند و به توزیع ثروت بینجامد، شاید تنها راهکار برای خروج از این وضعیت، ارائه برنامه جامعی در این زمینه از سوی مسوولان باشد؛ گرچه به احتمال زیاد این تابستان نیز، شمال کشور بیشترین گردشگر را در مقایسه با سایر مناطق بالقوه گردشگر پذیر به خود خواهد دید.
ارسال نظر