فقدان ساماندهی تعطیلات در مطالعات گردشگری
گروه گردشگری، شیما رئیسی: یک عضو پژوهشگاه گروه گردشگری میراث فرهنگی و گردشگری ضمن اظهار بی‌اطلاعی از چند و چون برنامه سازمان در خصوص طرح ساماندهی تعطیلات اعلام کرد: تا کنون از ما خواسته نشده موضوع ساماندهی تعطیلات را در اولویت‌های مطالعاتی و پژوهشی خود قرار دهیم و از این رو در جریان چگونگی تدوین این طرح، ملاحظات و جزئیات آن نیستیم.
این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که پیش از این مدیر کل بازاریابی و تبلیغات سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری، در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» عنوان کرده بود که دفتر آموزش و مطالعات گردشگری متولی این کار شده و مسوولیت برگزاری کارگاه‌ها و نشست‌ها را برعهده گرفته است. همچنین به گفته کاظم خلدی نسب، این دفتر برای بررسی دقیق و کارشناسانه مساله، چندین نشست با حضور کارشناسان و دست‌اندرکاران مختلف برگزار کرده است.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، طرح ساماندهی تعطیلات در ماه‌های پایینی سال ۹۳، در دولت یازدهم و با تشکیل کارگروهی برای ساماندهی تعطیلات به صورت جدی در دستور کار قرار گرفت؛ با این همه اما هنوز جایگاه سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در پیشبرد این طرح مبهم است.
اکنون در آستانه یک تعطیلات تجمیع‌شده دیگر که منجر به حجم بالایی از مسافرت‌های داخلی می‌شود، ناصر رضایی، عضو پژوهشکده گردشگری این سازمان در گفت‌وگو با خبرنگار ما ضمن تاکید بر عدم حضور پژوهشکده در بحث‌های ساماندهی تعطیلات و اظهار بی‌اطلاعی در این زمینه، افزود: حساسیت‌هایی در سطوح مختلف چه در جامعه و چه در میان نهادها و مقامات در ارتباط با تعطیلات مذهبی و ملی وجود دارد و تدوین این طرح در گرو حل اختلافات در این خصوص است.
وی ادامه داد: برای گذشتن از سد این حساسیت‌ها، آن هم با کمترین هزینه، لازم است میان دستگاه‌ها و نهادهای مسوول و درگیر با این طرح، نوعی همدلی ایجاد شود. در غیر این صورت، راه‌حلی که وجود خواهد داشت، حرکتی آهسته و پیوسته و مبتنی بر مطالعه و شکل‌گیری گفتمان در باب این موضوع است.

چرا تعطیلات آخرهفته؟
رضایی با تاکید بر فوایدی اجرایی شدن طرح ساماندهی تعطیلات در قالب کاهش تعطیلات متفرقه رسمی تقویم و در عوض افزایش تعطیلات آخر هفته از یک روز به دو روز، گفت: این طرح می‌تواند بر افزایش بازده کاری، تقویت بنیان خانواده و افزایش سفرها و فعالیت‌های فرهنگی، تفریحی سازنده اثر مثبت داشته باشد. علاوه بر این تعطیلات دو روز آخر هفته صورت‌های سفر و تفریح را تغییر خواهد داد و سبب نزدیکی اعضای خانواده و گسترش رفت و آمدها میان اقوام، دوستان و آشنایان می‌شود که در واقع یکی از داشته‌های ارزشمند فرهنگی ما ایرانیان بوده که متاسفانه در این سال‌ها کمرنگ‌ شده است.
این پژوهشگر همچنین این تعطیلات را بر رشد سفرها موثر دانست و تصریح کرد: از آنجا‌که به دلیل محدودیت زمانی و وسعت بعد مکانی، امکان سفرهای خارج از استانی برای خانواده‌ها وجود ندارد، تعطیلات آخر هفته می‌تواند شکل دیگری از سفرها را توسعه دهد؛ سفر به حومه‌های شهری و همچنین شهرهای همجوار که این خود با گسترش ارتباطات میان جوامع شهری و روستایی باعث تعدیل سبک زندگی شهری امروز و توسعه جوامع کمتر توسعه‌یافته محلی می‌شود. رضایی خاطرنشان کرد: این توسعه البته تنها به بعد فرهنگی منحصر نمی‌شود و با توزیع ثروت، به افزایش سطح رفاه عمومی جوامع محلی نیز کمک
خواهد کرد.
وی در ادامه گفت: گرچه طرح ساماندهی تعطیلات، تا حد زیادی از تراکم سفرها در زمان‌های ویژه‌ای از سال خواهد کاست، اما باید بدانیم بحث تراکم سفر در زمان‌هایی که اصطلاحا پیک سفر خوانده می‌شوند، در تمام دنیا مطرح است؛ اما آنچه در کشور ما بیش از بحث بی سر و سامانی تعطیلات و متغیر بودن آنها از آن جهت که بر اساس تقویم قمری هستند، مطرح می‌شود، فرهنگ گردشگری است.
رضایی خاطرنشان کرد: گرچه ساماندهی تعطیلات به میزان قابل توجهی مشکلات کنونی مربوط به تراکم سفر و افزایش بازده کاری کارکنان را بهبود می‌بخشد، اما به تنهایی نمی‌تواند توزیع زمانی و مکانی سفر را در پی داشته باشد؛ بلکه با آموزش و اطلاع‌رسانی باید سفر و گردشگری را در شمار یکی از اولویت‌های خانواده‌ها وارد کرد و پس از آن با معرفی جاذبه‌های کمتر شناخته‌شده گردشگری داخلی و همچنین بازتعریف مفهوم سفر، گردشگری داخلی را در مسیر صحیح آن توسعه داد و ترویج کرد.
به گزارش «دنیای اقتصاد»، ساماندهی تعطیلات سال‌ها است که به عنوان یکی از پیش‌شرط‌های توسعه گردشگری پایدار و در قالب طرح‌های گوناگون و متنوع در داخل کشور مطرح می‌شود که به زعم غالب کارشناسان یکی از مهم‌ترین و اصولی‌ترین شکل آن، تعطیلی دو روز پایانی هفته است. علاوه بر این افزودن تعطیلات آخر هفته موضوعی است که آزمون خود را در کشورهای توسعه‌یافته و درحال توسعه پس داده و الگوهای جهانی موجهی در این زمینه برای ایران وجود دارد.
با این همه اما در آخرین خبری که از سوی مسوولان سازمان در ارتباط با نتیجه پیگیری طرح ساماندهی تعطیلات اعلام شد، تقدیم طرح تعطیلات زمستانی به دولت توسط مسعود سلطانی‌فر، معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در روزهای پایانی سال گذشته بود که به معنای تقلیل یافتن طرح جامع ساماندهی تعطیلات و ادامه روند تجمع روزهای تعطیل در یک بخش دیگر از سال (چیزی شبیه تعطیلات نوروز) است؛ طرحی که از اساس کلیه بحث‌های شکل گرفته و مطالعات تخصصی را که مسوولان سازمان به آن اذعان دارند، زیر سوال برده و نشان از فقدان اراده‌ای جدی برای حل این مشکل در رده‌های فرادستی قدرت و ضعف ساختارهای دولتی و سازمانی کشور برای پیشبرد پروژه‌ها و طرح‌های میان سازمانی
دارد.
همه اینها در حالی است که دولت و مجلس هرکدام به نوبه خود به اهمیت این موضوع پی برده‌اند اما مشخص نیست از چه رو، این تعلل‌ها در خصوص ارائه این لایحه به مجلس ادامه دارد.