«دنیای اقتصاد» بررسی می‌کند
چالش‌های گردشگری ورودی در فصل سفر
گروه گردشگری، نرگس لطیف‌پور: فصل ورود گردشگران خارجی به ایران است و معضلات و کاستی‌های همیشگی در این زمینه همچنان پابرجا. استان‌ها و شهرهایی محدود از کشور پهناوری چون ایران، میزبانان همیشگی و ثابت گردشگران خارجی هستند که بیان مشکلات در این زمینه نیز ناخواسته به همین شهرها محدود می‌شود و این ضعفی است که در گردشگری داخلی نیز با آن مواجهیم. گفتن از کمبود هتل‌ها، مشکلات در زمینه حمل‌ونقل از جاده‌ها گرفته تا رانندگانی که گردشگران را جابه‌جا می‌کنند و معضل آزاردهنده و جدی سرویس‌های بهداشتی در رستوران‌ها و مجتمع‌های بین راهی که بی‌تعارف معضلی بزرگ است، به عادتی تبدیل شده که تنها بیان می‌شوند و گوشی شنوا برای آنها نیست.
گروه گردشگری، نرگس لطیف‌پور: فصل ورود گردشگران خارجی به ایران است و معضلات و کاستی‌های همیشگی در این زمینه همچنان پابرجا. استان‌ها و شهرهایی محدود از کشور پهناوری چون ایران، میزبانان همیشگی و ثابت گردشگران خارجی هستند که بیان مشکلات در این زمینه نیز ناخواسته به همین شهرها محدود می‌شود و این ضعفی است که در گردشگری داخلی نیز با آن مواجهیم. گفتن از کمبود هتل‌ها، مشکلات در زمینه حمل‌ونقل از جاده‌ها گرفته تا رانندگانی که گردشگران را جابه‌جا می‌کنند و معضل آزاردهنده و جدی سرویس‌های بهداشتی در رستوران‌ها و مجتمع‌های بین راهی که بی‌تعارف معضلی بزرگ است، به عادتی تبدیل شده که تنها بیان می‌شوند و گوشی شنوا برای آنها نیست.
استراتژی و هدف مشخصی نداریم
مدیر هیات‌مدیره کانون سراسری انجمن‌های صنفی راهنمایان تور در این باره می‌گوید: «مشکلی که در زمینه گردشگری ما و به‌ویژه برای گردشگران خارجی وجود دارد این است که خلاقیت برای معرفی مکان‌های جدید در ایران نداریم. تورهایی که برگزار می‌شود بعد از سال‌ها همچنان تورهای کلاسیک هستند و تنها به شهرها و استان‌های خاصی گردشگر می‌برند. در این شرایط بسیاری از ظرفیت‌های گردشگری ما در مناطق مختلف از جمله شرق ایران، استان‌های خراسان و... مغفول می‌ماند.»
آرش نورآقایی می‌افزاید: «دلیل بسیاری مشکلات از جمله کمبود هتل که به صورت عمده و دائم گفته می‌شود، همین است که مقصد گردشگران خارجی را در ایران محدود به تعداد کمی از مقاصد سنتی ایران کرده‌ایم؛ درحالی‌که با راهاندازی خانه‌های روستایی و اقامتگاه‌های بوم‌گردی برای اسکان و اقامت در شهرها و استان‌های دیگر می‌توان با ایجاد امکانات و استفاده از ظرفیت‌های مناطق کمتر شناخته‌شده، موجب رونق گردشگری در دیگر مناطق شد؛ چنانچه نمونه آن را در روستای گرمه داشته‌ایم و موفق هم بوده است.»
او بی‌توجهی، نداشتن خلاقیت، عدم ریسک‌پذیری، نبود تمرکز بر گردشگری و نداشتن برنامه، استراتژی و هدف در زمینه ساماندهی گردشگری و از جمله گردشگری خارجی در ایران را ازجمله عوامل مهمی می‌داند که موجب شده‌اند گردشگری در کشور ما همچنان با مشکل مواجه باشد.
نورآقایی با تاکید بر اینکه باید فرآیند گردشگری جدید را بشناسیم، می‌گوید: «استراتژی مشخص در سطح کلان کشور و بعد از آن، برای هر یک از استان‌ها به صورت جداگانه و تعریف هدف‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت میتواند در شناساندن تنوع فرهنگی و قومی کشور تاثیر بسزایی داشته باشد که متاسفانه در ایران این اتفاق نمی‌افتد و در شناساندن مناطق جدید و ظرفیت‌ها و تنوع قومی فرهنگی غنی که داریم بسیار ضعیف عمل کرده‌ایم.»
به گفته او، نداشتن آمار نیز در این زمینه معضلی است که به مشکلات موجود دامن زده و مانع این می‌شود که برنامه‌ریزی درستی داشته باشیم.
مدیر هیات‌مدیره کانون سراسری انجمن‌های صنفی راهنمایان تور یکی از راه‌هایی که میتواند در آگاه شدن و رویارویی واقعی با مسائل و مشکلات مربوط به گردشگران خارجی کمک کند را توزیع پرسشنامه‌های کارشناسی‌شده در تورها و در میان گردشگران دانسته و می‌گوید: «سازمان میراث فرهنگی باید این کار را انجام دهد. پرسشنامه‌هایی را با محتوای صحیح که مشکلات واقعی موجود در زمینه امکانات و مسائل مربوط به گردشگر در آن گنجانده شده باشد و تنها محدود به نحوه ارائه خدمات از سوی تورها و برخورد تورگردانان نباشد تهیه و تنظیم کند تا با بهره‌گیری از پاسخ‌های به‌دست آمده از آنها بتواند تدبیری برای رفع مشکلات بیندیشد.»
جلوی توزیع ثروت از گردشگری را گرفته‌ایم
رئیس هیات‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی ایران نیز درباره مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد، می‌گوید: «مساله کلی که وجود دارد این است که در واقع متقاضی و گردشگر خارجی نداریم که بخواهیم برای آنها امکاناتی را فراهم کنیم. تبلیغات در زمینه معرفی کشور و جاذبه‌های آن در تمام نقاط و نه چند شهر و استان محدود و جذب گردشگر خارجی که سازمان میراث فرهنگی و دولت متولی آن هستند بسیار ضعیف است و هزینه‌ای برای این مورد نمی‌شود.»
محمدحسن کرمانی تاکید می‌کند: «ایران کشوری است که ۱۲ ماه سال ظرفیت و جذابیت برای جذب گردشگر دارد و همه جای کشور نیز ظرفیت گردشگرپذیری دارد، اما عملکرد ما به گونه‌ای است که جلوی توزیع ثروت حاصل از گردشگری را گرفته و آن را محدود به مناطق و استان‌هایی خاص کرده‌ایم. این شیوه همچنین مانع معرفی تمام فرهنگ کشور ما می‌شود.»
او با بیان اینکه معضلات و کاستی‌هایی که در این زمینه وجود دارد تنها مربوط به گردشگران خارجی نیست، می‌افزاید: «مگر گردشگران ایرانی نیاز به امکانات رفاهی در مسیرهای گردشگری ندارند؟ مساله این است که ارتقای خدمات در برنامه گردشگری ما جایی ندارد. در بسیاری موارد توجیه اقتصادی برای راهاندازی هتل یا رستوران و دیگر امکانات رفاهی برای گردشگر نیز نداریم و به‌دلیل پایین بودن تقاضا، انگیزه‌ای برای رشد و ارتقای این بخش، حداقل از سوی سرمایه‌گذاران بخش خصوصی وجود ندارد.»
به گفته کرمانی، در زمینه اخلاق و اصول صنعت مهمانداری و گردشگری نیز ضعف‌های عمده داریم و برای حل آن نیز کاری نمی‌کنیم. اصولا ما در زمینه ارائه خدمات، ملتی ضعیف هستیم و روحیه خدمات‌رسان نداریم. آموزش در این زمینه نیز به این شیوه‌هایی که برگزار می‌شود کاری از پیش نمی‌برد، چراکه بیشتر افرادی که به عنوان مدرس در این کلاس‌ها حضور دارند صلاحیت آموزش را ندارند و بر اصول استاندارد دنیا تسلطی ندارند.
به نظر می‌رسد، کاستی‌هایی که وجود دارد نه‌تنها برای گردشگر خارجی که برای گردشگر داخلی نیز مطرح است. تبلیغات، شیوه اطلاع‌رسانی و حتی انتقادهایمان هم به گونه‌ای شده که نه همصدا و یکسو هستند و نه حساب شده و برنامه‌ریزی‌شده؛ که همین‌ها هم راه به جایی نمی‌برند. این چنین است که به دور از اصول جدید گردشگری دنیا، درآمدزایی از صنعت مهم گردشگری و ایجاد اشتغال در این زمینه را از دست می‌دهیم. چشم‌هایمان را روی ظرفیت‌ها و قابلیت‌هایمان بسته‌ایم و منتظر دستی از غیبیم که کاری بکند. توانایی‌مان را محدود به اعلام آمارهای غیرواقعی کرده‌ایم و در بوق کردن کارهایی که نه زیربنایی هستند و نه هدفمند.
ارسال نظر