گزارش مرکز پژوهشها بر ساماندهی تعطیلات تاکید کرد
عدم تمایل گردشگران داخلی به سفر با تور
گروه گردشگری، پرستو فخاریان: توزیع سفر در طول سال در قالب قوانین ناظر بر ساماندهی تعطیلات، نیازمند توجه هرچه بیشتر مجلس شورای اسلامی در تدوین یا نظارت بر اجرای قوانین است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی که از گردشگری داخلی ایران ارائه کرده است ضمن تاکید بر این مطلب، تدبیر مجلس شورای اسلامی را برای ایجاد و بهکارگیری چارچوب آماری دقیق و کاربردی نظیر حسابهای اقماری گردشگری (TSA) در قالب قانون برنامه ششم توسعه ضروری دانسته است؛ درحالیکه آخرین آمارهای این گزارش به سالهای ۹۱ و ۹۲ بازمیگردد، ضرورت این امر بیشتر آشکار میشود.
گروه گردشگری، پرستو فخاریان: توزیع سفر در طول سال در قالب قوانین ناظر بر ساماندهی تعطیلات، نیازمند توجه هرچه بیشتر مجلس شورای اسلامی در تدوین یا نظارت بر اجرای قوانین است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی که از گردشگری داخلی ایران ارائه کرده است ضمن تاکید بر این مطلب، تدبیر مجلس شورای اسلامی را برای ایجاد و بهکارگیری چارچوب آماری دقیق و کاربردی نظیر حسابهای اقماری گردشگری (TSA) در قالب قانون برنامه ششم توسعه ضروری دانسته است؛ درحالیکه آخرین آمارهای این گزارش به سالهای 91 و 92 بازمیگردد، ضرورت این امر بیشتر آشکار میشود.
براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، آمار میزان سفرهای داخلی بر حسب نوع سازماندهی (با تور و دیگر اشکال سفر) نشان میدهد میزان سفرهای داخلی که با تور انجام میگیرد، بسیار کمتر از دیگر اشکال سفر است؛ به گونهای که طبق گزارش خلاصه آماری ۲۰۱۵ سازمان جهانی جهانگردی، در سال ۲۰۱۰ تعداد ۴میلیون و ۶۸۶هزار نفر با تور به سفر داخلی پرداختهاند و این میزان در سال ۲۰۱۱ به ۵میلیون و ۷۱۲هزار نفر رسیده است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۰، ۴۲میلیون و ۱۷۲ هزار نفر به اشکال دیگر سفر کردهاند و در سال بعد از آن با رشد حدود ۱۵میلیونی،این تعداد به رقم ۵۷میلیون و ۴۰۹هزار نفر افزایش یافته؛ گرچه همانطور که گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نیز تصریح کرده است این تقسیمبندی نمیتواند گویای انواع دقیق اشکال سفر باشد. شمار سفر برحسب شیوه حملونقل مورد استفاده، نشاندهنده استفاده اندک گردشگران از حملونقل آبی و استفاده بالا از حملونقل زمینی است که البته با توجه به نبود مسیر آبی در کشور منطقی به نظر میرسد. در این میان ۱۰میلیون و ۳۰۹هزار سفر در سال ۲۰۱۰ با هواپیما صورت گرفته که این رقم در سال بعد از آن به ۱۲میلیون و ۵۶۶هزار سفر افزایش یافته است. همچنین براساس این آمار که از گزارش خلاصه آماری ۲۰۱۵ سازمان جهانی جهانگردی به دست آمده، تنها ۴۶۸هزار سفر دریایی در سال ۲۰۱۰ و ۵۱۷هزار سفر دریایی در سال ۲۰۱۱ به وقوع پیوسته است. سهم حملونقل زمینی نیز در سفرهای داخلی ایرانیها در سال ۲۰۱۰، ۳۶میلیون و ۸۳هزار سفر و در سال ۲۰۱۱، ۴۳میلیون و ۹۸۳هزار سفر برآورد شده است.
کاهش سفرهای داخلی در سال92
از سوی دیگر طبق این گزارش تعداد سفرهای داخلی در بهار و تابستان سال ۹۲، در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۱، کاهش محسوسی را شاهد بوده است. طبق این آمار که از مرکز آمار ایران به دست آمده، میزان کل سفرها تا سال ۹۱ رشد داشته، اما پس از آن در بهار ۹۲ شاهد افول سفرهای داخلی هستیم. علاوهبر آن تا سال ۹۱ تعداد سفرها در تابستان کمتر از فصل بهار بوده، این درحالی است که این دو نرخ در سال ۹۱ با هم مساوی و در سال ۹۲ میزان سفرهای فصل بهار و تابستان برابر شدهاند، اگرچه این اختلاف مقدار اندک است. از سوی دیگر درحالیکه مجموع سفرهای بهاری و تابستانی ایرانیها در سال ۹۱، رقم ۱۴۱میلیون و ۹۷۱هزار و ۳۳۷ نفر سفر بوده است، در مدت مشابه در سال۹۲ به ۱۲۷میلیون و ۱۴هزار و ۲۳۱نفر کاهش یافته است.
همچنین این آمار نشان میدهد میزان سفرهای بدون اقامت شبانه نسبت به سفرهای با اقامت شبانه همواره تا بهار 92 کمتر بوده است. این درحالی است که آمار سال 1392 واقعیتی معکوس را نشان میدهد. با توجه به افزایش سفرهای بدون اقامت مسلما هزینهکرد سفر نیز کاهش یافت و درآمد گردشگری با افت مواجه شد.
اقامتگاه مورد علاقه ایرانیها
طی یک مقایسه که در گزارش مرکز پژوهشهای مجلس و با استناد به خلاصه نتایج مقدماتی آمارگیری از گردشگران ملی سال ۸۷ و خلاصه نتایج آمارگیری از گردشگران ملی سال ۹۰ و ۹۱ و بهار و تابستان ۹۲مرکز آمار ایران صورت گرفته است، در بهار سال ۸۷ مسافران بیشتر در اقامتگاههای عمومی و سپس ویلا و آپارتمان شخصی سکنی گزیدهاند؛ این درحالی است که در مدت مشابه یعنی بهار، در هر سه سال ۹۰، ۹۱ و ۹۲ بیشتر مسافران در خانه اقوام و آشنایان اقامت شبانه داشتهاند. این مهم ازیکسو میتواند بیانگر این موضوع باشد که بسیاری از مسافران در ایام بهار به مقاصدی که به نوعی زادبوم آنها است سفر میکنند و هدف آنها ملاقات دوستان و آشنایان است و از سوی دیگر نشان میدهد افراد برای اقامت خود هزینهکردی نداشتهاند که این امر خود به کاهش درآمد ناشی از گردشگری منجر میشود.
همچنین براساس این گزارش و طبق همین منبع آماری، بیشتر سفرها با خودرو شخصی (بیش از ۵۵میلیون در سال۹۰ و بیش از ۷۴میلیون در سال۹۱) انجام شده است و پس از آن سواری کرایهای، اتوبوس و وسیله نقلیه متعلق به دیگران از جمله وسایل نقلیه پرکاربرد در مسافرتهای داخلی در سالهای ۹۰تا۹۱ به شمار میآید. نبود مسیرهای آبی در کشور، علت اصلی استفاده کمتر از شناورها است. در این میان سفرهای هوایی نیز با توجه به کیفیت پایین و قیمت بالا، از اقبال چندانی برخوردار نبوده است.
این گزارش در پایان همچنین بر لزوم نظارت بر اجرای دقیق قوانینی نظیر ماده 23قانون مدیریت خدمات کشوری که دستگاههای اجرایی را از اداره و تصدیگری مکانهای اقامتی منع میکند، تاکید کرده است.به گزارش «دنیای اقتصاد»، گردشگری داخلی یک کشور تاثیر بسزایی در اشتغالزایی داشته و کمتر تحت تاثیر نوسانات بیرونی قرار میگیرد. به علاوه این نوع گردشگری آثار منفی فرهنگی و اجتماعی بالقوه کمتری نیز دارد. اگرچه در مقاطعی تاثیرات اقتصادی گردشگری داخلی مورد توجه قرار نمیگرفت، اما تجربه بحرانهای اقتصادی در دهههای اخیر و نیز وقایع سیاسی و شیوع بیماریهای همهگیر عملا به مقاصد گردشگری ثابت کرد که یکی از مهمترین راههای پایدار کردن آثار اقتصادی گردشگری در بلندمدت توجه به بازار گردشگری داخلی است. با اینهمه عدم توزیع مکانی و زمانی سفر همچنان از معضلات اصلی گردشگری داخلی به شمار میرود.
براساس گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، آمار میزان سفرهای داخلی بر حسب نوع سازماندهی (با تور و دیگر اشکال سفر) نشان میدهد میزان سفرهای داخلی که با تور انجام میگیرد، بسیار کمتر از دیگر اشکال سفر است؛ به گونهای که طبق گزارش خلاصه آماری ۲۰۱۵ سازمان جهانی جهانگردی، در سال ۲۰۱۰ تعداد ۴میلیون و ۶۸۶هزار نفر با تور به سفر داخلی پرداختهاند و این میزان در سال ۲۰۱۱ به ۵میلیون و ۷۱۲هزار نفر رسیده است. این در حالی است که در سال ۲۰۱۰، ۴۲میلیون و ۱۷۲ هزار نفر به اشکال دیگر سفر کردهاند و در سال بعد از آن با رشد حدود ۱۵میلیونی،این تعداد به رقم ۵۷میلیون و ۴۰۹هزار نفر افزایش یافته؛ گرچه همانطور که گزارش مرکز پژوهشهای مجلس نیز تصریح کرده است این تقسیمبندی نمیتواند گویای انواع دقیق اشکال سفر باشد. شمار سفر برحسب شیوه حملونقل مورد استفاده، نشاندهنده استفاده اندک گردشگران از حملونقل آبی و استفاده بالا از حملونقل زمینی است که البته با توجه به نبود مسیر آبی در کشور منطقی به نظر میرسد. در این میان ۱۰میلیون و ۳۰۹هزار سفر در سال ۲۰۱۰ با هواپیما صورت گرفته که این رقم در سال بعد از آن به ۱۲میلیون و ۵۶۶هزار سفر افزایش یافته است. همچنین براساس این آمار که از گزارش خلاصه آماری ۲۰۱۵ سازمان جهانی جهانگردی به دست آمده، تنها ۴۶۸هزار سفر دریایی در سال ۲۰۱۰ و ۵۱۷هزار سفر دریایی در سال ۲۰۱۱ به وقوع پیوسته است. سهم حملونقل زمینی نیز در سفرهای داخلی ایرانیها در سال ۲۰۱۰، ۳۶میلیون و ۸۳هزار سفر و در سال ۲۰۱۱، ۴۳میلیون و ۹۸۳هزار سفر برآورد شده است.
کاهش سفرهای داخلی در سال92
از سوی دیگر طبق این گزارش تعداد سفرهای داخلی در بهار و تابستان سال ۹۲، در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۱، کاهش محسوسی را شاهد بوده است. طبق این آمار که از مرکز آمار ایران به دست آمده، میزان کل سفرها تا سال ۹۱ رشد داشته، اما پس از آن در بهار ۹۲ شاهد افول سفرهای داخلی هستیم. علاوهبر آن تا سال ۹۱ تعداد سفرها در تابستان کمتر از فصل بهار بوده، این درحالی است که این دو نرخ در سال ۹۱ با هم مساوی و در سال ۹۲ میزان سفرهای فصل بهار و تابستان برابر شدهاند، اگرچه این اختلاف مقدار اندک است. از سوی دیگر درحالیکه مجموع سفرهای بهاری و تابستانی ایرانیها در سال ۹۱، رقم ۱۴۱میلیون و ۹۷۱هزار و ۳۳۷ نفر سفر بوده است، در مدت مشابه در سال۹۲ به ۱۲۷میلیون و ۱۴هزار و ۲۳۱نفر کاهش یافته است.
همچنین این آمار نشان میدهد میزان سفرهای بدون اقامت شبانه نسبت به سفرهای با اقامت شبانه همواره تا بهار 92 کمتر بوده است. این درحالی است که آمار سال 1392 واقعیتی معکوس را نشان میدهد. با توجه به افزایش سفرهای بدون اقامت مسلما هزینهکرد سفر نیز کاهش یافت و درآمد گردشگری با افت مواجه شد.
اقامتگاه مورد علاقه ایرانیها
طی یک مقایسه که در گزارش مرکز پژوهشهای مجلس و با استناد به خلاصه نتایج مقدماتی آمارگیری از گردشگران ملی سال ۸۷ و خلاصه نتایج آمارگیری از گردشگران ملی سال ۹۰ و ۹۱ و بهار و تابستان ۹۲مرکز آمار ایران صورت گرفته است، در بهار سال ۸۷ مسافران بیشتر در اقامتگاههای عمومی و سپس ویلا و آپارتمان شخصی سکنی گزیدهاند؛ این درحالی است که در مدت مشابه یعنی بهار، در هر سه سال ۹۰، ۹۱ و ۹۲ بیشتر مسافران در خانه اقوام و آشنایان اقامت شبانه داشتهاند. این مهم ازیکسو میتواند بیانگر این موضوع باشد که بسیاری از مسافران در ایام بهار به مقاصدی که به نوعی زادبوم آنها است سفر میکنند و هدف آنها ملاقات دوستان و آشنایان است و از سوی دیگر نشان میدهد افراد برای اقامت خود هزینهکردی نداشتهاند که این امر خود به کاهش درآمد ناشی از گردشگری منجر میشود.
همچنین براساس این گزارش و طبق همین منبع آماری، بیشتر سفرها با خودرو شخصی (بیش از ۵۵میلیون در سال۹۰ و بیش از ۷۴میلیون در سال۹۱) انجام شده است و پس از آن سواری کرایهای، اتوبوس و وسیله نقلیه متعلق به دیگران از جمله وسایل نقلیه پرکاربرد در مسافرتهای داخلی در سالهای ۹۰تا۹۱ به شمار میآید. نبود مسیرهای آبی در کشور، علت اصلی استفاده کمتر از شناورها است. در این میان سفرهای هوایی نیز با توجه به کیفیت پایین و قیمت بالا، از اقبال چندانی برخوردار نبوده است.
این گزارش در پایان همچنین بر لزوم نظارت بر اجرای دقیق قوانینی نظیر ماده 23قانون مدیریت خدمات کشوری که دستگاههای اجرایی را از اداره و تصدیگری مکانهای اقامتی منع میکند، تاکید کرده است.به گزارش «دنیای اقتصاد»، گردشگری داخلی یک کشور تاثیر بسزایی در اشتغالزایی داشته و کمتر تحت تاثیر نوسانات بیرونی قرار میگیرد. به علاوه این نوع گردشگری آثار منفی فرهنگی و اجتماعی بالقوه کمتری نیز دارد. اگرچه در مقاطعی تاثیرات اقتصادی گردشگری داخلی مورد توجه قرار نمیگرفت، اما تجربه بحرانهای اقتصادی در دهههای اخیر و نیز وقایع سیاسی و شیوع بیماریهای همهگیر عملا به مقاصد گردشگری ثابت کرد که یکی از مهمترین راههای پایدار کردن آثار اقتصادی گردشگری در بلندمدت توجه به بازار گردشگری داخلی است. با اینهمه عدم توزیع مکانی و زمانی سفر همچنان از معضلات اصلی گردشگری داخلی به شمار میرود.
ارسال نظر