گروه گردشگری، پرستو فخاریان: ایرانی‌ها در سفرهای خارجی خود رقمی بالغ بر ۷میلیارد و ۵۱۷میلیون دلار هزینه کرده‌اند؛ این آمار را مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی بنابر گزارش خلاصه آماری ۲۰۱۴و ۲۰۱۵ سازمان جهانی جهانگردی اعلام کرده است. به گزارش «دنیای اقتصاد»، در این میان ترکیه در رتبه نخست مقاصد گردشگران خروجی قرار دارد و عراق و عربستان در رتبه دوم و سوم قرار گرفته‌اند (جدول۱). این گزارش‌ها که براساس گزارش سازمان جهانی جهانگردی (UNWTO) است تعداد گردشگران خروجی ایران به عربستان را در سال ۲۰۱۳، ۱۰۷۹ نفر عنوان کرده که به نظر می‌رسد جزو اشتباهات آماری UNWTO باشد. گزارش مرکز پژوهش‌ها همچنین تصریح می‌کند کشورها از شیوه‌های مختلفی برای گردآوری داده‌های گردشگران استفاده می‌کنند که می‌توان آنها را در یکی از دسته‌های ذیل جای داد: ۱- مرزی-گردشگران(با اقامت بیش از ۲۴ساعت): تعداد گردشگران وارد شده به کشور با بررسی میزان ورودی‌ها به مرزهای کشور. ۲- مرزی-بازدیدکنندگان (با اقامت کمتر و بیشتر از ۲۴ساعت): تعداد بازدیدکنندگان وارد شده به کشور با بررسی میزان ورودی‌ها به مرزهای کشور. ۳- ورودی-هتل: تعداد ورودی به هتل‌ها یا اقامتگاه‌های مشابه. ۴- ورودی-تمام اقامتگاه‌ها: تعداد ورودی‌ها به انواع اقامتگاه‌ها. در واقع شمار ورودی‌ها یا به واسطه ثبت‌هایی نظیر اسناد پلیس مهاجرت و میزان عبور و مرور وسیله نقلیه (ورودی مرزی) یا با استفاده از آمار ارائه شده توسط اقامتگاه‌ها (ورود اقامتگاهی)، حاصل آمده‌اند. از سوی دیگر، در احتساب میزان ورودی مرزی و اقامتی باید این نکته را مدنظر قرار داد که در صورتی که مسافر چند بار طی یک سال به کشوری واحد سفر کند، هر بار سفر وی به منزله یک ورود به آن کشور قلمداد خواهد شد. علاوه بر آن، در صورتی که مسافر طی سفر خود از چند کشور دیدن کند، بازدید از هریک از این کشورها به منزله یک ورود به آن کشور به حساب خواهد آمد. به عبارت دیگر تعداد ورودی‌ها الزاما با تعداد مسافران برابر نیست و یک مسافر ممکن است چندین بار طی یک سال به کشور وارد شود. طبق گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس که در آن نمایه‌های آماری گردشگری ایران را مورد بررسی قرار داده است، رقم هزینه‌های ایرانی‌ها در سفرهای خارجی، مربوط به سال ۲۰۱۲ می‌شود که ۶میلیارد و ۵۵۰ میلیون دلار آن صرف خود هزینه‌های سفر و ۹۶۷ میلیون دلار آن صرف هزینه‌های حمل‌ونقل شده است. از سوی دیگر براساس این گزارش، هزینه‌های سفرهای خروجی شخصی (۵میلیارد و ۴۲۹میلیون دلار) تقریبا ۵برابر هزینه‌های سفرهای کاری (یک میلیارد و ۱۲۰میلیون دلار) بوده است. تراز منفی ۶میلیارد دلاری! همچنین طبق آخرین گزارش مرکز آمار ایران که چندی پیش منتشر شده بود، در تابستان ۹۲ قریب به ۴۲۵هزار و ۲۶۵ نفر به خارج از ایران سفر و ۱۰.۲۴۱.۰۷۲ میلیون ریال خرج کرده‌اند که ریز هزینه‌کرد‌ها در نمودار آمده است. از میان مسافران خروجی، ۳۷۸هزار و ۵۰۱نفر آنها را مردان و ۴۶هزار و ۷۶۴نفر را زنان تشکیل داده‌اند. از لحاظ نحوه اقامت نیز، ۳۵۱هزار و ۴۸۸نفر در ملک شخصی خود (گردشگری خانه‌های دوم) و ۶۸هزار و ۷۹نفر در محل‌های استیجاری اقامت گزیده‌اند. در این میان، هواپیما و اتوبوس بیشترین سهم را در وسایل نقلیه استفاده شده داشته‌اند. (جدول ۲) براساس گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس، در سال ۲۰۱۲ درآمد حاصل از جذب گردشگران ورودی برابر با یک میلیارد و ۳۴۶میلیون دلار و مخارج گردشگران خروجی چنانچه اشاره شد بالغ بر ۷میلیارد و ۵۱۷میلیون دلار بوده و این آمار از گزارش نکات برجسته گردشگری ۲۰۱۴ و گزارش خلاصه آماری ۲۰۱۵ سازمان جهانی جهانگردی به دست آمده است. بنابراین با توجه به بیشتر بودن هزینه‌کرد گردشگران خروجی، تراز ایران منفی و بالغ بر ۶میلیارد و ۴۰۳میلیون دلار است. این درحالی است که به گزارش «دنیای اقتصاد»، پیش از این بارها رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور، از درآمد ۶میلیارد دلاری ایران از گردشگری خبر داده بود و پس از آنکه دبیرکل سازمان جهانی جهانگردی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران، درآمد ایران را از گردشگری یک میلیارد دلار عنوان کرد، مسوولان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری این رقم را اشتباه لفظی طالب ریفاعی برشمردند و آن را اصلاح کردند! نقش حاکمیت در مدیریت گردشگری خروجی این گزارش همچنین تصریح می‌کند: آنچه درباره گردشگری خروجی اهمیت دارد این است که بازار جمهوری اسلامی ایران، در مقاصد گردشگری به عنوان بازاری جذاب شناخته می‌شود و با توجه به روند رو به رشد گردشگری خروجی و آثار قابل توجه اقتصادی و اجتماعی- فرهنگی آن، سیاست‌گذاری حاکمیت در این امر ضروری است؛ امری که البته در نگاهی ساده‌انگارانه از شمول و توان سیاست‌گذاری حاکمیت خارج بوده و بعضا انگار «نقش حاکمیت در مدیریت گردشگری خروجی» فرضی نادرست و امکان‌ناپذیر تلقی می‌شود. گزارش مرکز پژوهش‌ها تاکید می‌کند که نقش‌آفرینی این پدیده در کسری تراز تجاری کشور و مصرف ارز یارانه‌ای کشور به عنوان آثار اقتصادی و همچنین لزوم اتخاذ تدابیری به منظور حفظ کرامت و شأن ایرانی‌هایی که به خارج از کشور سفر می‌کنند، دلایلی برای تدبیر حاکمیت در این زمینه است. شواهد متعددی وجود دارد که سایر کشورها نه تنها سیاست‌گذاری در حوزه گردشگری خروجی را از دستور کار خود خارج نکرده، بلکه به صورت جدی دنبال کرده‌اند. از جمله آن تدابیر دولت چین در خصوص حفظ حقوق شهروندی، منزلت و کرامت اتباعش در حین مسافرت به دیگر کشورها در قالب تورهای گروهی است که تحت عنوان «مقاصد مورد تایید دولت چین» از آن یاد می‌شود. این گزارش همچنین به سیاست‌های کشورهای آلمان و انگلستان در دوره بحران جهانی اخیر در این زمینه اشاره و تصریح می‌کند که به‌رغم اهمیت قابل توجه گردشگری خروجی از جنبه‌های اجتماعی-فرهنگی و اقتصادی، گزارشی که بتواند با استناد به مراجع رسمی وضعیت گردشگری برون مرزی و آثار آن را احصا کند، وجود ندارد. به گزارش «دنیای اقتصاد»، به‌رغم نیاز شدید بخش گردشگری به آمارهای به روز و دقیق، هنوز نظام آماری دقیقی برای احتساب آمار گردشگری در کشور بنیان گذاشته نشده است.

هزینه 7میلیارد دلاری ایرانی‌ها در سفرهای خارجی

هزینه 7میلیارد دلاری ایرانی‌ها در سفرهای خارجی