میراث ناملموس به یاری امنیت منطقه می‌آید

گــروه گردشگــری، شیــما رئیسی: میراث ناملموس، تفاهم فرهنگی را تقویت و ثبات و امنیت را برای منطقه به ارمغان خواهد آورد. به گزارش «دنیای‌اقتصاد»، دومین نشست عادی شورای حکام مرکز میراث ناملموس تهران، در حالی صبح دیروز آغاز به‌کار کرد که قاطبه شرکت‌کنندگان در این نشست در مورد نقش موثر میراث ناملموس در صلح منطقه‌ای همدل بوده و تقویت همکاری‌های کشورهای منطقه در راستای تقویت پیوندها و گسترش تبادلات و تعاملات فرهنگی را مطمئن‌ترین و پایدارترین راهکار برای برگرداندن امنیت و ثبات به مرکز و غرب آسیا دانستند. در این نشست سه روزه که به ریاست محمدحسن طالبیان، معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در هتل لاله تهران جریان دارد، استرکیش لاروش، نماینده و مدیر دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران، محمدرضا سعیدآبادی، مدیر کل کمیسیون ملی ایران در یونسکو، کارشناسان و نمایندگان کشورهای عضو شورای حکام میراث ناملموس تهران حضور دارند.

طالبیان در جلسه آغاز به‌کار این گردهمایی، با تاکید بر نقش مرکز تهران به عنوان امکانی برای دیده شدن منطقه آسیای غربی و مرکزی، از کشورهای شرکت‌کننده در این نشست دعوت به همکاری کرد و گفت: مرکز میراث ناملموس تهران با افتخار آماده ارائه خدمات به کشورهای حوزه آسیای غربی و مرکزی است و حضور کشورهای منطقه در شورای حکام این مرکز، بی‌تردید، به حرکت‌ها و فعالیت‌های آن معنا می‌بخشد.

وی با برشمردن خدماتی که مرکز تهران می‌تواند به کشورهای عضو و علاقه‌مند ارائه دهد، اعلام کرد: تجلیات میراث ناملموس متعددند، به‌طوری که پرداختن به تمامی آنها مستلزم صرف زمان، هزینه و نیروهای زیاد است؛ همچنین ماهیت پویای این میراث سبب می‌شود که میان ملل دست به دست شود. از این‌رو، یونسکو هیچ‌گاه به‌تنهایی و بدون مشارکت کشورهای عضو، نتوانسته تمامی امور این حوزه را پوشش دهد و با تاسیس مراکز منطقه‌ای مقوله ۲ سعی داشته که برخی امور از قبیل ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی، آموزش تدوین پرونده‌های ثبتی، آموزش تهیه سیاهه از مواریث فرهنگی ناملموس، شناسایی و ترویج برنامه‌های پاسداری موفق، ایجاد و به‌روزرسانی سیستم‌های رایانه‌ای ضبط و انتشار اطلاعات گوناگون در این حوزه را به کشورها واگذار کند.

طالبیان دستاوردهای ایران را در ارتباط با همکاری با یونسکو در زمینه میراث ناملموس این‌چنین عنوان کرد: حضور فعال در عرصه میراث جهانی و ثبت ۱۷ اثر میراث جهانی؛ پیوستن به کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس به عنوان چهلمین عضو در سال ۲۰۰۶، عضویت در کمیته بین‌الدول کنوانسیون پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در سال‌های ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱، ثبت موفق ۱۰ عنصر میراث ناملموس، مدیریت و به ثمر رساندن نخستین پرونده ثبتی چندملیتی در حوزه میراث فرهنگی ناملموس با عنوان نوروز که با همکاری شماری از کشورهای منطقه انجام شده است، عضویت در ارگان فرعی ارزیاب پرونده‌های میراث ناملموس در سال ۲۰۱۲، معرفی دو عضو ایرانی به شبکه جهانی مدرسان میراث فرهنگی ناملموس برای تسهیل ظرفیت‌سازی در این حوزه در سطح منطقه و امضای توافق‌نامه‌ای با دبیر کل سازمان یونسکو در موضوع تاسیس یک مرکز مطالعات منطقه‌ای مقوله ۲ ویژه پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی، تحت نظارت یونسکو از جمله اقدامات ما در این زمینه بوده است.

میراث ما فضا را تلطیف می‌کند

استرکیش لاروش، نماینده و مدیر دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران ضمن ابراز خرسندی از اولین حضورش در شورای حکام منطقه غرب و مرکز آسیا گفت: از کشورهای حاضر دعوت می‌کنم از مرکز تهران حمایت کنند؛ زیرا در حالی‌که شاهد جهانی شدن هستیم، از سوی دیگر با افزایش سطح خشونت و افراطی‌گری نیز مواجهیم و میراث ناملموس می‌تواند با ایجاد گفت‌وگوی فرهنگی، فضا را تلطیف کند. مدیر دفتر منطقه‌ای یونسکو همچنین خاطرنشان کرد: فعالیت‌های مرکز می‌تواند باعث آگاهی‌بخشی و انتقال این آگاهی‌ها از نسلی به نسل دیگر شود و با هویت‌بخشی به جوامع، افزایش مشارکت‌ و درآمد را در محیط‌های طبیعی و فرهنگی کشورهای در حال توسعه در پی داشته باشد؛ در همین راستا مرکز یونسکو، دو کارگاه آموزشی را به‌منظور ظرفیت‌سازی در مرکز تهران برگزار خواهد کرد. دکتر یدالله پرمون، رئیس مرکز میراث ناملموس تهران نیز درتوضیح فعالیت‌ها و برنامه‌های مرکز به «دنیای اقتصاد» گفت: از آنجا که این مرکز تازه‌کار است، هنوز کشورهای منطقه به خوبی با آن آشنایی ندارند و به این دلیل بحث‌های مدنظر ما متمرکز بر فعالیت‌های فرامرزی است و خواسته یونسکو از مرکز تهران نیز فعالیت‌هایی در همین راستا است که مشروح این برنامه‌ها در قالب نقشه راه سالانه‌ای که در پایان این نشست به تصویب اعضا خواهد رسید اعلام می‌شود.

فرهنگ‌ها موجب همگرایی می‌شوند

مدیر کل کمیسیون ملی ایران در یونسکو، نیز ضمن بیان این مهم که فرهنگ‌‌ها بسته نیستند و در تعاملی دائمی با یکدیگرند، گفت: اگر خواستار رسیدن به همگرایی و هم‌افزایی میان ملت‌ها و کشورها هستیم، باید به مقوله میراث فرهنگی ناملموس توجه ویژه نشان دهیم. این توجه از رهگذر احترام متقابل و به اشتراک گذاردن فرهنگ‌ها به دست می‌آید؛ به عبارتی دیگر، باید نگاه کردن به یکدیگر از دریچه سیاست را کنار گذاشته و نگاه کردن از پنجره میراث ناملموس را تمرین کنیم تا به تفاهم فرهنگی که نیاز مبرم دنیای امروز ماست برسیم. محمدرضا سعیدآبادی ادامه داد: مرکز تهران، به‌عنوان یک نقطه تماس برای به اشتراک‌گذاری مشترکات فرهنگی، می‌تواند محل خوبی برای رسیدن به یک استراتژی فرهنگی برای ارتقای سطح زندگی مردم منطقه باشد. وی تاریخ و تمدن را مقولاتی پویا خواند و تصریح کرد: تاریخ و تمدن به افرادی تعلق دارد که سبک زندگی و فرهنگشان باز و انعطاف‌پذیر است.

از این‌رو اگر خواهان زندگی در منطقه‌ای توسعه‌یافته و بهره‌ورتر هستیم، باید طراحی راهبردی بزرگ را که براساس یک تفاهم و تبادل فرهنگی است، آغاز کنیم. به گزارش «دنیای اقتصاد»، مرکز مطالعات منطقه‌ای پاسداری از میراث ناملموس منطقه آسیای غربی و مرکزی (تهران) یکی از ۹ مرکز مقوله ۲ (مراکز تحت نظارت یونسکو) در جهان است که به میزبانی ایران در تهران استقرار یافته و ۲۲ کشور منطقه آسیای غربی و مرکزی را در بر می‌گیرد.

مرکز میراث ناملموس تهران اکنون ۱۰ عضو رسمی شامل ایران، قزاقستان، تاجیکستان، ارمنستان، ترکیه، پاکستان، عراق، فلسطین، لبنان و قرقیزستان دارد و کشورهای آذربایجان، افغانستان، ترکمنستان، قطر و عمان نیز برای عضویت رسمی ابراز تمایل کرده‌اند و در حال تکمیل مدارک عضویت خود هستند.