گردشگری نجوم نعمتی گسترده بر آسمان
مهدیس مدنی کارشناس ارشد برنامهریزی توریسم از سدههای پیشین که دانشمندان به کمک اسطرلاب و بعدها بهوسیله تلسکوپ پی به اسرار نهفته در آسمان بردهاند تا کنون، علم نجوم از بسیاری از رموز جهان پرده برداشته است، اما آیا این دانش روی زمین نیز میتواند گرهگشا باشد؟ این پرسشی است که پیشتر بسیاری از کشورهای دنیا پاسخ آن را یافتهاند. از زمانی که آفریقای جنوبی در پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ کشورهای آفریقای جنوبی سرمایهگذاری کرده است، اقتصاد این کشور و به ویژه کسب و کارهای محلی رونقی باور نکردنی داشتهاند.
مهدیس مدنی کارشناس ارشد برنامهریزی توریسم از سدههای پیشین که دانشمندان به کمک اسطرلاب و بعدها بهوسیله تلسکوپ پی به اسرار نهفته در آسمان بردهاند تا کنون، علم نجوم از بسیاری از رموز جهان پرده برداشته است، اما آیا این دانش روی زمین نیز میتواند گرهگشا باشد؟ این پرسشی است که پیشتر بسیاری از کشورهای دنیا پاسخ آن را یافتهاند. از زمانی که آفریقای جنوبی در پروژه ساخت بزرگترین تلسکوپ کشورهای آفریقای جنوبی سرمایهگذاری کرده است، اقتصاد این کشور و به ویژه کسب و کارهای محلی رونقی باور نکردنی داشتهاند. تنها در سال اول افتتاح این پروژه تعداد گردشگران ورودی به شهر کوچک ساترلند از چند صد گردشگر به ۱۳ هزار نفر رسید. در نتیجه اقامتگاهها، رستورانها و هر نوع کسب و کار مرتبط با گردشگری رونق یافت. پس از چندی صاحبان پروژه تلسکوپ بزرگ آفریقای جنوبی با مشارکت ذینفعان محلی اقدام به تاسیس کسبوکارهای گردشگری جدید کردند و شرکتهای آفریقایی بسیاری تمایل پیدا کردند تا در این شاخه خاص از صنعت گردشگری سرمایهگذاری کنند. حتی برخی از آنها با تهیه تلسکوپهای آماتوری اقدام به جذب گردشگران بیشتر به سایتهای خود کردند. گردشگری نجوم که امروزه خود به شاخهای مستقل و جدید از گردشگری تبدیل شده است با گسترش شهرها و محدود شدن وسعت دید ما به آسمان علاقهمندان بسیاری پیدا کرده است تا جاییکه عامل اصلی محرک گردشگران برای تجربه کردن این فعالیت، گسترش شهرها و افزایش آلودگیهای نوری ناشی از آن است. آلودگیهای نوری امکان رصد اجرام آسمانی و در سادهترین حالت امکان لذت بردن از آسمانی پر ستاره را از ساکنان شهرها سلب کردهاند. همین عامل اساسی در بُعد عرضه نیز معیار مهمی برای سنجش کیفیت تجربه گردشگری نجوم در مقصدهای متعدد است. داشتن آسمانی تاریک (با حداقل آلودگی نوری)، هوایی صاف و آسمانی به دور از ابر در بیشتر اوقات سال، نزدیک نبودن به عوارض طبیعی همچون کوه و جنگل که وسعت دید را محدود میکنند در کنار عوامل دیگری همچون دسترسی آسان به مقصد، وجود جاذبههای دیگر طبیعی، تاریخی و فرهنگی، امنیت و برگزاری مسابقات و برنامههای علمی و آموزشی ازجمله عوامل جلب و جذب گردشگران به مقصدهای گردشگری نجوم در سراسر دنیا هستند، اگر چه در هنگام بروز وقایع نجومی نادر، همچون ماهگرفتگی کامل که اخیرا رخ داده است، وجود زیر ساختهای مناسب و بسیاری از بایدها و پیش فرضهای اولیه برای انتخاب یک مقصد جهت رصد آسمان نادیده انگاشته میشود، نباید فراموش کرد که طیف مخاطبان این نوع از گردشگری از عاشقان نجوم که تنها به فکر رویت آسمان هستند فراتر است. بهطور کلی میتوان گفت که رونق گردشگری نجوم در یک مقصد ترکیبی است از بخشندگی طبیعت و دانایی انسان. برای کشورهایی همچون ایران که پتانسیل کافی برای گسترش گردشگری نجوم در آنها وجود دارد. برنامهریزی و سرمایهگذاری در این شاخه از گردشگری هزینهای است که منافع سرشاری در پی خواهد داشت. آمیختن سقف پر برکت آسمان با ستونهای خرد انسان سایهای از توسعه در همه زمینههای فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و محیطزیستی بر زمین میگستراند.
ارسال نظر