ایلام؛ استان پرتردد مرزی با تنها 10هتل!

گروه گردشگری، شیما رئیسی: تنوع اقلیمی و به تبع آن گوناگونی‌های فرهنگی و زبانی، امکان ویژه‌ای است که جغرافیای وسیع ایران پیش پای صنعت گردشگری آن گذاشته است؛ فرصتی که نه تنها به درستی قدر دانسته نشده که به سبب کم‌توجهی‌ها و بی‌مهری‌های متولیان این امر در این سال‌ها، آسیب هم دیده است. اما حال با نگاه و رویکرد تازه‌ای که در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شکل گرفته، امیدها بار دیگر در میان فعالان این صنعت زنده شده و همه، چشم انتظار شکل‌گیری اتفاقات تازه و سازنده در این حوزه‌اند. بر همین اساس برنامه‌های کلان و نیز جزئیات اجرایی هر یک از طرح‌هایی که این سازمان تدوین کرده و در دستور کار خود قرار داده، به شدت توسط دست‌اندرکاران صنعت گردشگری پیگیری و بر تصمیم‌گیری‌ها و برنامه‌ریزی‌های آنان اثر مستقیم خواهد داشت.

یکی از مهم‌ترین برنامه‌های کلان این سازمان توسعه و رونق گردشگری داخلی است؛ و دو اصل مهم که برای تحقق این هدف لازم است مورد توجه قرار گیرد، توزیع زمانی و مکانی سفرها است؛ در واقع این موارد در قالب طرح ساماندهی تعطیلات و توزیع مکانی سفر در مناطق کمتر شناخته‌شده و کمتر توسعه‌یافته از لحاظ گردشگری مطرح شده و مورد بحث است.

فراهم آوردن زیرساخت‌های مناسب برای جذب گردشگر ضمن آنکه از تراکم سفرها به تعداد محدودی از مناطق می‌کاهد و آسیب‌هایی را که سیل جمعیت مسافر به منابع طبیعی و تاریخی می‌تواند وارد کند، کاهش می‌دهد؛ دامنه گردش منابع پولی را که از این رهگذر جابه‌جا می‌شود، وسعت می‌بخشد و امکان توسعه را برای مناطق محروم‌تر و کمتر توسعه‌یافته فراهم می‌کند.

چرا ایلام؟

استان ایلام، یک نمونه‌ از مناطقی است که با داشتن جاذبه‌های گردشگری فراوان و منحصربه‌فرد، کمتر به آن توجه شده است. معاون گردشگری استان ایلام در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با بیان این نکته که استان‌هایی همچون شیراز و اصفهان در زمینه ورود و توان پذیرش گردشگر اشباع شده‌اند، گفت: ایلام، استانی با مناطق و مناظر بکر و ناشناخته است و ظرفیت‌های بالایی برای طبیعت‌گردی، گردشگری مذهبی، تاریخی، جنگ و سلامت دارد. علی قاسم‌پور، همچنین به برشماری جاذبه‌های چند شهر مهم استان پرداخت و ادامه داد: دره شهر یکی از شهرهای استان است با آثاری از دوره ساسانی و اسلامی همچون چهارطاقی‌های دوره ساسانیان و تنگ بهرام چوبین و همین‌طور ساختمان‌هایی متعلق به دوره معاصر؛ و نیز مناطق زیبای ارتفاعات کبیرکوه و آسیاب‌های آبی. در حوزه بدره، روستای گردشگری کلان با داشتن جنگل، دهکده توریستی سلامت و کشتزارهای برنج، بسیار دیدنی است و در حال حاضر در این شهر کمپ‌های گردشگری ایجاد شده و بخش خصوصی نیز اقدام به تاسیس سفره‌خانه‌های سنتی در این منطقه کرده است.

وی از دیگر مناطق گردشگری استان به آثار باستانی دوره ساسانی و چشمه‌های دوقلو در شهرستان آبدانان و چشمه قیر، غار خفاش، تپه علی کش که قدمتش به بیش از ۱۰ هزار سال پیش از میلاد برمی‌گردد و چشمه‌های آبگرم با خاصیت درمانی در دهلران اشاره کرد که در حال حاضر به بخش خصوصی واگذار شده است. به گفته قاسم‌پور، ایلام نیز به عنوان مرکز استان با داشتن موزه‌های مردم‌شناسی و کشاورزی و مراکز جنگلی زیبا مثل تنگ ارغوان و چغاسبز و نیز تنگه سازمان در سیروان که معاون گردشگری در سفر به این نقطه آن را یکی از جاذبه‌های گردشگری منحصربه‌فرد در جهان دانست، می‌تواند گردشگران زیادی را به استان جذب کند.

چالشی به نام «اقامت»

به گزارش «دنیای اقتصاد»، استان ایلام ۱۰ هتل و ۸ مهمان‌پذیر دارد که روی هم رفته امکان اسکان هزار مسافر فراهم می‌شود؛ گرچه به گفته قاسم‌پور با احتساب ظرفیت اسکان مدارس، خوابگاه ادارات، دانشگاه‌ها، چادرها و کمپ‌ها این تعداد به ۷۰ هزار نفر در هر شب نیز می‌رسد.

معاون گردشگری ایلام با اعلام اینکه ضریب اشغال مراکز اقامتی استان از ۷۵ درصد به بالا است، گفت: به‌خاطر هم‌مرزی ایلام با عراق، هر شب همه ۱۰۰ خانه‌مسافری که در شهر مهران داریم پر می‌شوند و این شهر هرشب میزبان ۳ تا ۴هزار مسافر عراقی است؛ که این امر نشان از ظرفیت و نیاز بالای ایلام برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری دارد. وی با بیان اینکه ایلام در حوزه نفتی، استان دوم در سطح کشور است و از این رو شرکت‌های داخلی و خارجی زیادی برای سرمایه‌گذاری به این استان می‌آیند، خاطرنشان کرد: ایلام به هتل‌های ۴و ۵ ستاره نیاز دارد. در این راستا تاکنون ۸ سرمایه‌گذار بخش خصوصی برای ساخت هتل ابراز تمایل کرده‌اند و ما در حال بررسی توان مالی و کاری این متقاضیان هستیم و همچنین توجیه اقتصادی این طرح‌ها را مطالعه می‌کنیم. اما با این‌همه برای اینکه ایلام به جایگاه حقیقی خود در نقشه گردشگری کشور برسد نیازمند هدایت سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری در این خطه هستیم؛ و برای این مهم لازم است که علاوه‌بر افزایش اعتبارات سازمانی در استان، امکان بهره‌مندی از تسهیلات ویژه با سود کمتر و نیز معافیت‌های مالیاتی برای سرمایه‌گذاران بخش خصوصی فراهم شود. قاسم‌پور در خصوص اقدامات سازمان میراث فرهنگی جهت توسعه گردشگری این استان تصریح کرد: اکنون با کمک سازمان و در تمام مناطق مختلف اقدام به ایجاد کمپ اقامتی کرده‌ایم و برای معرفی ایلام به عنوان یک مقصد درخور برای گردشگران، هم از طریق استانداری و هم از طریق سازمان، برنامه‌هایی را به صورت منسجم دنبال می‌کنیم؛ از جمله اینکه با دفاتر و آژانس‌های داخلی و خارجی در ارتباط هستیم. معاون گردشگری اداره میراث فرهنگی ایلام ضمن اینکه اصلی‌ترین مشکل ایلام در ارتباط با جذب گردشگر را مربوط به مساله اقامت دانست، تصریح کرد: خوشبختانه در ایام نوروز۹۴ از طریق مدارس و شهرداری و نیز برپایی کمپ‌های گردشگری، سعی داریم این مشکل را به حداقل برسانیم و امکان اقامت را در همه جای استان فراهم کنیم.

برنامه‌های نوروزی

این مقام مسوول همچنین برپایی بازارچه‌ها و نمایشگاه‌های صنایع دستی، جشنواره‌های موسیقی و برپایی چادرهای عشایری و پذیرایی به رسم سنتی را از طرح‌های ویژه سازمان در تعطیلات عید نوروز عنوان کرد و از ارائه برنامه‌های متنوع از جمله گردشگری هوایی با هواپیماهای ۲ نفره نیز خبر داد.

قاسم‌پور با تاکید بر اینکه مسافران با اطمینان خاطر از امنیت حاکم بر مناطق مختلف ایلام می‌توانند از مواهب طبیعی این استان بهره‌مند شوند، تصریح کرد: گردشگران می‌توانند چادرهای خود را در مجاورت چادرهای عشایری ساکنان استان که هر سال از ۲۵ اسفند ماه با رفتن به دامنه کوه‌ها به استقبال جشن‌های نوروزی می‌روند، برپا کنند و مطمئن باشند که امنیت کامل برقرار است و نیازی به حضور نیروهای انتظامی هم نیست.

معاون گردشگری ایلام افزود: همچنین برای هرچه بیشتر دیده شدن ایلام، برگزاری چندین جشنواره‌ به مناسبت‌های مختلف را در نظر گرفته‌ایم؛ از جمله جشنواره آواهای عشایر زاگرسی در اردیبهشت، جشنواره برداشت زردآلو در مردادماه، جشنواره روز استان در تیر و جشنواره برداشت برنج عنبربو در مهر ماه.

وی در پایان با روشن دانستن آینده گردشگری ایلام، از برنامه‌های آتی این استان در موضوع توریسم خبر داد و گفت: در زمینه رونق توریسم در این مدت کوتاه اقدامات خوبی صورت گرفته و قرار است توجه ویژه‌ای به گردشگران عراقی داشته باشیم؛ ازجمله اینکه می‌خواهیم مسافران عراقی را که غالبا به‌صورت انفرادی به ایران سفر می‌کنند، در قالب تور ساماندهی و مسیرهای گردشگری مشخصی را برای آنها تعریف کنیم؛ همچنین به دنبال طراحی برنامه‌هایی برای افزایش طول مدت اقامت آنها در ایران هستیم.

ایجاد تحرک در بخش گردشگری استان‌هایی که تاکنون کمتر مورد توجه بوده‌اند، در میان‌مدت با تنوع‌بخشی به مقاصد گردشگری و گسترش دامنه انتخاب گردشگران، نقشه گردشگری کشور را تغییر می‌دهد و در نهایت امکان توسعه فرهنگی و اقتصادی چنین مناطقی را فراهم می‌کند. اتفاقی که اگر طبق وعده‌های داده شده مسوولان در این زمینه به وقوع بپیوندد، گامی جدی در تحقق اهداف مقررشده در برنامه ششم توسعه در قالب طرح‌های مربوط به ارتقای جایگاه و سهم صنعت گردشگری در درآمدهای غیرنفتی خواهد بود.