نگاهی به توریسم افراد معلول

گردشگری برای همه

مهدیس مدنی کارشناس ارشد برنامه‌ریزی توریسم در نمایشگاه عکس و نقاشی کودکان، شگفت‌زده از دیدار آن همه نقاشی زیبا به دنبال نقاش‌های کوچک به طرف مسوول‌ غرفه رفتم. «این نقاشی‌ها کار کودکان موسسه . . . ، متعلق به کودکان ناشنوا است. » آنقدر شنیدن درباره هنرمندان کوچک جذاب بود که مشتاق دیدارشان شدم. «بچه‌ها تا دیروز بودند. امروز رفته‌اند اردو. فردا احتمالا با نقاشی‌های جدیدشان می‌آیند. » مسوول غرفه که خودش از مربیان موسسه بود، می‌گوید: شاید سفر بردن بچه‌ها به قصد تفریح و آموزش، اول همه را می‌ترساند، ولی وقتی تاثیر آن را بر اعتماد به نفس و تقویت روحیه مثبت آنها دیدیم به خودمان گفتیم پیمودن راه درست هر چقدر هم سخت باشد ارزشش را دارد.

مهدیس مدنی کارشناس ارشد برنامه‌ریزی توریسم در نمایشگاه عکس و نقاشی کودکان، شگفت‌زده از دیدار آن همه نقاشی زیبا به دنبال نقاش‌های کوچک به طرف مسوول‌ غرفه رفتم. «این نقاشی‌ها کار کودکان موسسه ...، متعلق به کودکان ناشنوا است.» آنقدر شنیدن درباره هنرمندان کوچک جذاب بود که مشتاق دیدارشان شدم. «بچه‌ها تا دیروز بودند. امروز رفته‌اند اردو. فردا احتمالا با نقاشی‌های جدیدشان می‌آیند.» مسوول غرفه که خودش از مربیان موسسه بود، می‌گوید: شاید سفر بردن بچه‌ها به قصد تفریح و آموزش، اول همه را می‌ترساند، ولی وقتی تاثیر آن را بر اعتماد به نفس و تقویت روحیه مثبت آنها دیدیم به خودمان گفتیم پیمودن راه درست هر چقدر هم سخت باشد ارزشش را دارد. همه خوشحالی این مربی از آن جهت بود که این کودکان مشکلات حرکتی ندارند و اگر این‌طور بود معضلات پیش رو نیز بسیار بیشتر می‌شدند. اما تامین هزینه‌های سفر خودش به تنهایی معضل بزرگی است. «این کودکان تحت درمان و آموزش هستند و خانواده‌هایشان در حالت کلی هزینه‌های بیشتری را متقبل می‌شوند. از طرف دیگر چون هنوز خیلی از خانواده‌ها اعتماد و اطمینان کافی ندارند خواستار آن هستند که خودشان هم در اردوها شرکت کنند. این موضوع هزینه‌های بیشتری را به آنها تحمیل می‌کند. بنابراین تعداد این سفرها کمتر و کمتر می‌شود. از طرف دیگر، چون افراد چند تخصصی برای ارتباط برقرار کردن با این کودکان خیلی کم هستند وظایف ما چندین برابر می‌شود. علاوه بر مراقبت از کودکان در یک محیط جدید که تا حد زیادی مدیریت بچه‌ها را در مقایسه با محیط کلاس دشوارتر می‌کند باید نقش مفسر و مترجم را نیز بازی کنیم و فرآیند آموزش را نیز به بالاترین کیفیت ممکن برسانیم. البته ما برای تامین امنیت روانی و جسمی کودکان تعداد مربیانی را که از موسسه با آنها به سفر می‌فرستیم بیشتر می‌کنیم.

اینها تنها یکی از هزار مشکلی است که این کودکان و افراد دیگری با محدودیت‌های ذهنی، جسمی و حسی با آنها مواجه هستند. اگر چه برنامه‌ریزی گردشگری برای افراد دارای معلولیت در همه جای دنیا موضوعی با چالش‌های فراوان است ولی اهمیت این موضوع تا به آن حد است که یکی از موضوعات اصلی مورد بحث در نمایشگاه بین‌المللی «بازار جهانی سفر» در سال ۲۰۱۳ در شهر لندن بوده است و البته برای بهترین ایده‌ها در زمینه برنامه‌ریزی سفرهایی برای این گروه از گردشگران جوایزی نیز در نظر گرفته شده بود.

قطعا معلولان نیز باید سهم خود را در میان کارزار سفر و گردشگری داشته باشند. ایجاد زیرساخت‌های گردشگری مناسب با شرایط جسمی آنان در کنار آموزش افرادی جهت مدیریت و پرداختن به امور آنها در حوزه گردشگری باید در برنامه جامع گردشگری هر استان و شهری گنجانده شود. در غیر این صورت باید جامع بودن این طرح‌ها را مورد پرسش قرار داد!