ژاپن تاوان «ضعف واکسیناسیون» را پس می‌دهد
غایبان المپیک ۲۰۲۰
ورود توریست از ۱۵۲ کشور به المپیک ژاپن ممنوع شد
گردشگری ورزشی یکی از انواع پرطرفدار توریسم است که هدف و مقصد سفر گردشگران بسیاری در جهان می‌شود. مسابقات جهانی همچون جام‌های جهانی، المپیک و مسابقات درون‌قاره‌ای هر سال گردشگران بسیاری را از سراسر جهان به کشور یا کشورهای برگزار‌کننده جذب می‌کند و هر ساله تا پیش از شیوع کرونا حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد گردشگران بین‌المللی برای تماشای مسابقات ورزشی به سفر می‌روند. اما همه‌گیری کرونا تمامی مسابقات ورزشی جهان را در سال ۲۰۲۰ تعطیل کرد و در نتیجه بازار گردشگری در این بخش با ضربه سهمگینی مواجه شد. زیرا باتوجه به درآمدزایی و استقبال مردم جهان از تماشای مستقیم مسابقات ورزشی و سفر به محل برگزاری، کشورها برای کسب امتیاز برگزاری مسابقات، سرمایه‌گذاری‌های کلانی در این زمینه می‌کنند و علاوه بر ساخت ورزشگاه‌ها با بالاترین سطح استاندارد و کیفیت، به‌منظور جذب گردشگران بیشتر در بخش گردشگری نیز اقدام به ساخت هتل‌ها، مراکز تفریحی و تجاری و ارتقای سطح حمل‌ونقل خواهند کرد.
بنابراین باتوجه به سرمایه‌گذاری‌های گسترده چند ده میلیارد دلاری کشورها، لغو مسابقات، محرومیت و ممنوعیت افراد برای تماشای مسابقات منجر به خسارت‌های گاه غیرقابل جبران برای کشور مقصد خواهد شد. از این رو پس از تعلیق و تعویق تمامی مسابقات ورزشی جهان در سال ۲۰۲۰ به‌دلیل همه‌گیری بیماری کووید-۱۹ با تولید و ترویج واکسیناسیون، مسابقات ورزشی در سال ۲۰۲۱ برگزار می‌شود تا کشورهای میزبان حداقل بخشی از خسارت‌های خود را جبران کنند.
مسابقات قهرمانی فوتبال یورو ۲۰۲۰ که از ۱۱ ژوئن تا ۱۱ ژوئیه ۲۰۲۱ در ۱۱ شهر درحال‌حاضر درحال برگزاری است، در واقع بزرگ‌ترین رویداد ورزشی پس از شیوع کرونا محسوب می‌شود که با توجه به واکسیناسیون سراسری در اروپا که با سرعت به اجرا درآمده، تماشاگران بسیاری را نه‌تنها از سراسر اروپا بلکه از دیگر قاره‌ها هم به خود جذب کرده و در مقایسه با شرایط بحرانی کرونا و طرح فاصله‌گذاری با استقبال چشمگیری همراه بوده است.
رویداد ورزشی مهم دیگری که در مرداد برگزار خواهد شد مسابقات المپیک است که مهم‌ترین رویداد ورزشی جهان محسوب می‌شود که به‌دلیل برگزاری تمامی رشته‌های ورزشی، علاوه بر حضور ورزشکاران بیشتر در مسابقات گوناگون، گردشگران بیشتری در مقایسه با دیگر مسابقات به خود جذب می‌کند. اما شیوع کرونا منجر به تعویق این مسابقات در سال ۲۰۲۰ شد و با وجود برگزاری آن در چند روز آینده به‌دلیل سختگیری‌های گسترده در ورود به ژاپن و روند آهسته واکسیناسیون در این کشور با استقبال چندانی همراه نبوده و حتی برخی احتمال تعویق مجدد یا تعلیق این مسابقات را مطرح می‌کنند.
باتوجه به اینکه ممانعت‌های بسیاری در ورود اتباع خارجی به ژاپن ، اعتراضات گسترده‌ای به برگزاری المپیک توکیو در ماه جولای وجود دارد و اکثرا قادر به ورود به ژاپن در تابستان ۲۰۲۱ نیستند، ژاپن با قرار دادن ۱۵۲ کشور در لیست ممنوعیت ورود، شدیدترین محدودیت‌های سفر در جهان را دارد، بازی‌های المپیک از ۲۳ ژوئیه تا ۸ آگوست (اول تا هفدهم مرداد) برگزار خواهد شد و مقامات ژاپنی درصدد بررسی نحوه چگونگی ورود مسافران به این کشور بدون در معرض خطر گرفتن در برابر انواع ویروس کرونا هستند که ضمن پذیرفتن یک‌سوم تماشاگران در ورزشگاه‌ها قوانین سختگیرانه دیگری همچون فریاد نزدن، عدم تشویق‌های هیجانی و در واقع «تماشای بدون سروصدا» را تدوین کرده‌اند.
محدودیت‌ها و ممنوعیت‌ها برای سفر به ژاپن همچنین روند بسیار کند در واکسیناسیون به‌دلیل کمبود کادر پزشکی علاوه بر جذب حداقلی گردشگران ورزشی، برخی از کشورها همچون آمریکا را بر آن داشته تا سفر به ژاپن را برای شهروندان خود ممنوع کنند.
درحال‌حاضر تنها گردشگرانی از استرالیا، برونئی، چین، نیوزیلند، کره‌جنوبی، سنگاپور، تایوان، تایلند و ویتنام امکان ورود به این کشور را دارند. عمده دلیل برگزاری المپیک توکیو با وجود محدودیت‌های حداکثری و حضور ۶ هزار ورزشکار در افتتاحیه به‌جای ۱۱ هزار نفر را می‌توان در جبران حداقلی خسارت‌های سهمگین وارد شده بر اقتصاد ژاپن دانست زیرا المپیک توکیو بیشترین میزان هزینه برای آماده‌سازی مسابقات در طول تاریخ را داشته است که علاوه بر سرمایه‌گذاری‌های کلان در ابعاد ورزشی، تجاری و گردشگری مجبور به هزینه اضافی ۲ میلیارد پوندی برای اعمال پروتکل‌های مربوط به کرونا نیز شده است و در مجموع بیش از ۱۱ میلیارد پوند برای مسابقات المپیک هزینه کرده است. در واقع، برگزاری مسابقات المپیک به‌رغم ممنوعیت تماشاگران خارجی منجر به افزایش ۱۵۱ میلیارد ین (۳/ ۱ میلیارد دلار) رشد اقتصادی این کشور از طریق برگزاری مسابقات خواهد شد.
درحالی‌که لغو کامل مسابقات به‌معنی از دست رفتن ۸/ ۱ تریلیون ین یعنی ۳۳/ ۰ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور است، برگزاری بازی‌های المپیک برای کشور مقصد در افزایش میزان درآمد و تولید ناخالص داخلی آن بسیار اثرگذار خواهد بود و بازار گردشگری کشور مقصد را با رشد چشمگیری همراه خواهد کرد. همان‌طور که در مسابقات المپیک ریو ۲۰۱۶ در برزیل شاهد رشد نزدیک به ۵ درصدی میزان گردشگران ورودی به این کشور و افزایش ۲/ ۶ درصدی درآمدهای حاصل از گردشگری بوده‌ایم. در واقع کشورهای برگزار‌کننده المپیک با هدف تبدیل شدن به یک مقصد پایدار، سرمایه‌گذاری‌هایی کلان در جهت جذب تماشاگران به کشور خود می‌کنند و در تلاش برای حفظ گردشگران در سال‌های پس از مسابقات المپیک و حتی تبدیل شدن به یک مقصد اصلی هستند.
اما آنچه منجر به تفاوت در عملکرد دو مسابقه ورزشی جهانی در جذب گردشگران شده را می‌توان در سه موضوع بررسی کرد. نخست درتفاوت سرعت واکسیناسیون در اروپا و ژاپن است. درحالی‌که اکثر کشورهای اروپایی بیش از ۵۰ درصد جمعیت خود را واکسینه کرده‌اند، ژاپن به‌دلیل کمبود کادر پزشکی موفق به واکسیناسیون تنها ۲ درصد از جمعیت خود شده است. موضوع دومی که منجر به موفق شدن اروپا در جذب گردشگران شده این است که این مسابقات تنها در یک کشور برگزار نشده بلکه ۱۱ شهر و کشور میزبان مسابقات جام ملت‌های اروپا بوده‌اند و گردشگران به‌صورت پراکنده به سفر در سراسر اروپا پرداختند و از انبوه جمعیت جلوگیری شده است درحالی‌که مسابقات المپیک تنها در ژاپن برگزار می‌شود و در صورت پذیرش گردشگران این کشور با انبوه جمعیت گردشگران خارجی و احتمال اوج‌گیری مجدد کرونا مواجه خواهد شد.
همچنین مسابقات یورو ۲۰۲۰ تنها محدود به رشته ورزشی فوتبال بوده درحالی‌که بازی‌های المپیک بیش از ۳۰ شاخه ورزشی را شامل می‌شود که ۱۱ هزار ورزشکار در المپیک و ۵۴۰ ورزشکار در پارالمپیک حضور خواهند یافت که کنترل این حجم از جمعیت تنها در یک کشور با مشکلات گسترده‌ای همراه خواهد بود.
در پایان آنچه منجر به تفاوت عملکرد برگزارکنندگان دو مسابقه شده نحوه سیاستگذاری در پذیرش گردشگران است. سیاست بازگشایی درهای اروپا به روی گردشگران خارجی به‌ویژه افراد واکسینه شده در تعطیلات تابستانی از ژوئن آغاز شده تا بازار گردشگری خود را بازیابی کنند. برگزاری مسابقات فوتبال یورو ۲۰۲۰ در واقع آغازگر گردشگری بین‌المللی جهان به‌شمار می‌رود که باوجود نگرانی‌ها از شیوع نوع جدید ویروس کرونا با استقبال چشمگیری همراه بوده و هرچه به پایان مسابقات نزدیک می‌شویم بر شمار تماشاگران افزوده می‌شود.
مهم‌ترین دلیل این امر را می‌توان در اجرای طرح واکسیناسیون سراسری در اروپا دانست که در ایجاد امنیت در گردشگران تاثیرگذار بوده است. در مقابل ژاپن در آستانه برگزاری المپیک همچنان با ممنوعیت شدید در ورود اتباع خارجی مواجه است و طرح واکسیناسیون سراسری تنها برای ۲ درصد جمعیت این کشور اتفاق افتاده است که این امر علاوه بر محدودیت‌ها و ممنوعیت سفر به این کشور، حس ناامنی را برای مسافران ایجاد خواهد کرد.
