حجم سفر هوایی در جهان شبیه اواخر دهه ۷۰ میلادی شد
ضربه کرونا به گردشگری
یارانه مدیران شرکتها به مسافران هوایی در حال قطع شدن است
فرودگاه شارل دوگل پاریس/ عکس: AFP
جهانی که در آن سفر و جابه‌جایی راحت و آزاد بود. گویی که به یکباره از بین رفته است و تبعات این موضوع بسیار بیشتر از لغو سفرها در زمان تعطیلات است. این روند می‌تواند نابرابری‌های اجتماعی-اقتصادی موجود را تشدید کند، دوران سخت اقتصادی را به دنبال داشته باشد و کارکردهای دنیایی که یکپارچه شده بود را نابود کند. حالا باید دید که کرونا چگونه صنعت گردشگری را نابود خواهد کرد.بازار گردشگری یک صنعت بسیار بزرگ است که سالانه کسانی که به تعطیلات می‌روند حدود ۱۶۰۰ میلیارد دلار خرج می‌کردند، رقمی که از کل اقتصاد اسپانیا بزرگ‌تر است، اما اکنون سازمان پیشگیری از بیماری‌های آمریکا به مردم توصیه می‌کند که سفر نکنید و باید کلیه سفرها را لغو کنند یا به تاخیر بیندازند. در آوریل ۲۰۲۰ هواپیماها فقط ۳۱ میلیون نفر را در تمام دنیا جابه‌جا کردند؛ رقمی بسیار کم که آخرین بار اواخر دهه ۷۰ دیده شده بود. در آوریل امسال ۲۰۰ هزار مسافر از فرودگاه هیثرو لندن استفاده کردند. رقمی که کمتر از تعداد مسافران یک روز این فرودگاه در یک ماه معمولی است. یاتا سازمانی که تجارت هواپیماها را رصد می‌کند نیز بیان کرد، پروازها تا سال‌ها حداقل تا سال ۲۰۲۳ به سطح پیش از کرونا بازنخواهد گشت. در چین هنوز تعداد پروازها ۲۱ درصد کمتر از آمار معمول این کشور است در حالی‌که در آمریکا اگرچه ترافیک هوایی از ماه مه تکانی خورد، اما هنوز ۵۷ درصد کمتر از روزهای عادی است. در بیشتر کشورهای اروپایی آمار پروازها هنوز کمتر از ۷۵ درصد روزهای مشابه سال قبل است. در حالی که آمار مسافران به کندی در حال افزایش است، برخی حوزه‌های گردشگری مانند سفرهای تجاری شاید هیچ‌وقت احیا نشود. بعد از آخرین بحران مالی جهان در سال ۲۰۰۸ تعداد سفرهای تجاری بین‌المللی در بریتانیا یک سوم شد و دیگر هیچ‌وقت به حالت قبل برنگشت در حالی‌که سفرهای تفریحی توانست خود را دوباره به سطح قبل از رکود ۲۰۰۸ بازگرداند. اگر مجددا این اتفاق تکرار شود می‌تواند تاثیر بزرگی بر درآمد شرکت‌های هوایی داشته باشد، چرا که مسافران تجاری به نوعی به مسافران تفریحی یارانه می‌دهند. قیمت ۲۵۰ پوندی صندلی یک پرواز بین قاره‌ای در ته یک هواپیما احتمالا به این دلیل است که در صندلی‌های جلو هواپیما، یک تاجر ۸۰۰ پوند یا ۱۵۰۰ پوند پول بابت صندلی‌اش داده است.به گزارش «دنیای‌اقتصاد» شرکت‌های هوایی در حال تقلا هستند شرکت ویرجین آتلانتیک اعلام کرده ۳هزار کارمند خود را در بریتانیا تعدیل خواهد کرد. شرکت ایرکانادا بیش از یک‌میلیارد دلار فقط در سه ماه اول سال را از دست داده است. در ماه مارس یاتا هشدار داد که بدون کمک دولت‌ها فقط ۳۰ ایرلاین از ۷۰۰ ایرلاین دنیا می‌توانند از همه‌گیری کرونا جان سالم به در ببرند. ایرلاین‌هایی که به ادامه کار خود بپردازند رقابت و قیمت را در مسیرهای مشخصی تعیین خواهند کرد.
برخی ایرلاین‌ها همین حالا در وضعیت خوبی هستند و در اروپا رقابت زیادی شکل خواهد گرفت. در پروازهای میان‌قاره‌ای نیز رقابت باقی خواهد ماند، اما در مسیرهایی که رقابت کمتری وجود دارد قیمت‌ها بالا خواهند رفت. برای ثروتمندان افزایش قیمت می‌تواند فقط آزار دهنده باشد اما آنها می‌توانند تاثیری جدی بر جابه‌جایی جهان داشته باشند، چرا که در این صورت مسافران کم درآمد قیمت تمام شده بیشتری را متحمل خواهند شد. تغییرات قیمت پروازها و بلیت هواپیما فقط تعطیلات تابستانی را تحت تاثیر قرار نمی‌دهد. مهاجرانی که خانواده‌هایشان در کشور دیگری زندگی می‌کنند مهم است که به وطن خود بازگردند. در ماه ژوئن بیشتر از ۱۸۹ کشور دنیا نوعی از محدودیت‌های سفر را اعمال کردند. محدودیت‌هایی که از قرنطینه تا بستن کامل مرزها متغیر هستند و دولت‌ها فعلا امیدی به بازگشایی سریع گردشگری ندارند. دولت بریتانیا درصدد ایجاد تسهیلاتی برای سفر بریتانیایی‌ها در تابستان به اروپا است. اگرچه این برنامه‌ها به گردشگران کمک خواهد کرد اما باز یک نظام ناعادلانه رو به رشد در حال شکل گرفتن است زیرا دولت بریتانیا تلاش می‌کند تا بریتانیایی‌ها بتوانند تعطیلات خود را در قاره اروپا و در کشورهایی همچون اسپانیا و فرانسه بدون قرنطینه بگذرانند؛ این در حالی است که اقدامات صورت گرفته با واقعیت متفاوت است. کسانی که خانواده‌هایشان در دیگر نقاط جهان زندگی می‌کنند و برای مثال کسی در آمریکا خویشاوند دارد یا والدینش در نیجریه یا خواهر و برادری در پاکستان دارد امکان دیدن افرادی که برایشان مهم هستند را ندارند.خطر و بحرانی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که در نهایت این تصمیم‌ها به یک نظام ناهموار و ناعادلانه در صنعت گردشگری ختم می‌شود. سفر و گردش نسبتا آزادانه چیزی است که مورد پسند گردشگران قرار گرفته و در واقع یک پدیده مدرن است که نقش مهمی در جهانی شدن و همچنین در اقتصاد داخلی کشورها بازی کرده است. چین را درنظر بگیرید به مدت ۳۰ سال و تا حدود اواخر دهه ۷۰ میلادی هم سفر به چین و هم سفر چینی‌ها به خارج به شدت محدود بود، اما امروزه چین بیش از هر کشور دیگری گردشگر به کشورهای دیگر می‌فرستد گردشگرانی که پول زیادی خرج می‌کنند. در سال ۲۰۱۸ گردشگران چینی بیش از ۲۷۰ میلیارد دلار تقریبا دوبرابر گردشگران آمریکایی در کشورهای دیگر خرج کرده‌اند. محدودیت‌های ایجاد شده بخش سفر به‌علت همه‌گیری کرونا می‌تواند تاثیرات ناگواری بر همکاری‌های جهانی و رشد اقتصادی داشته باشد.یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌ها در حال حاضر وضع بلندمدت محدودیت‌های سفر است که احتمالا در آینده تحت تاثیر تصمیم‌های بسیاری مانند مقابله به مثل کشورها، مذاکرات تجاری و هرگونه اختلاف‌نظر سیاسی-جغرافیایی دیگر بین کشورها قرار خواهند گرفت. در واقع به دنیای اواسط قرن بیستم برمی‌گردیم، دنیایی که در آن مرزها به روی یکدیگر بسته بوده، محدودیت‌ها و کاغذبازی‌های زیادی برای سفر کردن وجود داشت و مبادلات میان کشورها اندک بود. مواجهه با محدودیت‌های دگرگون‌کننده سفر باعث می‌شود تا بسیاری از گردشگران به‌دنبال مقاصدی در نزدیکی خانه‌هایشان بگردند تا تعطیلاتشان را در آنجا سپری کنند و احتمالا از این به بعد ۸۰ درصد کل ارزش‌های وبگاه کرایه مکان‌های اقامتی (Airbnb) برای مقاصد داخلی کشورها انجام شود. بین ماه ژانویه و آوریل جست‌وجوی خارجی برای پیدا کردن محل اقامت تعطیلات در اسپانیا ۹۴ درصد کاهش داشته است.مساله اصلی در دنیای کرونازده جلوگیری از سفر مردم نیست، بلکه باید هواپیماها را کارآتر و بهتر کرد و بر نوآوری در صنعت هوایی تمرکز داشت. در واقع همه‌گیری کرونا حرکت به سمت بهره‌وری را شتاب بخشیده است و برخی هواپیماهای قدیمی باید از آسمان خارج شوند. همه‌گیری کووید-۱۹ روش سفرکردن مردم در جهان را تحت تاثیر قرار داده است. محدودیت‌های تازه گردشگری مفهوم جهانی شدن را تحت تاثیر قرار خواهد داد و مرزبندی‌ها و نابرابری را ایجاد و بیشتر خواهد کرد.
