بررسی «دنیای اقتصاد» همزمان با روز جهانی موزه‌ها
مشتریان اصلی موزه‌های ایران
آمار ثبت شده سال ۹۶ نیز حکایت از این دارد که کل بازدیدکننده موزه‌ها ۱۹ میلیون و ۷۶۴هزار و ۴۱۹ نفر بوده که ۱۸ میلیون و ۱۱۰ هزار و ۹۷نفر ایرانی و یک میلیون و ۶۵۴ هزار و ۳۲۲ نفر خارجی بوده‌اند. طبق این آمارها، میزان بازدید از موزه‌ها در سال گذشته، ۹ درصد افزایش داشته است. همچنین این آمارها نشان می‌دهد بیشترین بازدیدی که از موزه‌های کشور صورت گرفته، توسط ایرانی‌ها بوده و همچنان بازدیدکنندگان ایرانی با اختلاف نسبت به بازدیدکننده خارجی در صدر قرار دارند. این درحالی است که در دنیا به ویژه کشورهایی که گردشگر بین‌المللی بالایی دارند، بیشترین سهم بازدید از موزه‌ها را گردشگران ورودی‌شان در اختیار دارند.
در همین حال، اگرچه احتساب میزان درآمد موزه‌ها به راحتی با یک محاسبه ساده میزان بلیت‌فروشی قابل احصا است، اما مدیرکل امور موزه‌های کشور در پاسخ به این سوال «دنیای اقتصاد» جوابی نداشت . موزه‌هایی که به نظر می‌رسد همچنان راه درازی برای رسیدن به استانداردهای جهانی چه از نظر نوع چیدمان، نمایش آثار، راهنمای موزه، نحوه نگهداری آثار، تامین امنیت و... دارد؛ اما محمدرضا کارگر معتقد است اکثر موزه‌های کشور با استانداردهای جهانی چندان فاصله‌ای ندارند. از سوی دیگر، ضعف نبود افراد متخصص در موزه‌داری را نمی‌توان کتمان کرد؛ بسیاری از کارشناسان این حوزه نیز بر این باور هستند که همچنان موزه‌ها محل‌های کسالت‌آوری هستند. این در حالی است که در جهان موزه‌ها هر سال پویاتر و فعال‌تر با برنامه‌های جانبی متنوع پژوهشی برای کودک و نوجوان، نحوه ارائه‌های متنوع، راهنماهای متخصص و... تلاش می‌کنند بازدیدکننده‌های بیشتری را از هر قشر، سن، سواد و علاقه‌ای جذب کنند. از این جهت فعالان این حوزه نیز تاکید دارند که یکی از اصلی‌ترین علت‌های عقب ماندن ایران در بخش موزه‌داری و جذب بازدیدکننده نبود انتصاب‌های تخصصی در بخش موزه‌هاست.
کارگر: موزه‌ها استاندارد جهانی دارند
با این حال مدیرکل امور موزه‌های کشور در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» بر این نکته تاکید دارد که فعالیت موزه‌ها هر سال متنوع‌تر شده و علاقه نسل جوان نیز به تحولات اجتماعی و فرهنگی بیشتر شده است؛ به‌طوری که هر سال نسبت به سال گذشته‌اش حدود ۱۰ درصد رشد بازدیدکننده از موزه‌ها به ثبت برسد. محمدرضا کارگر همچنین به این نکته اشاره می‌کند که موزه‌ها تا حدود بسیاری استانداردهای گوناگون از جمله نگهداری و تامین امنیت را رعایت کرده و به جز چند موزه قدیمی، باقی از نظر اطفای حریق و اعلام حریق به سیستم‌های پیشرفته مجهز هستند. ضمن اینکه وی، از مجهز شدن اکثر موزه‌ها به راهنمای الکترونیک خبر می‌دهد.
به گفته وی، از هر ۱۰۰ بازدیدکننده موزه لوور در کشور فرانسه، ۵ نفر آن فرانسوی و ۹۵ نفر آن خارجی هستند؛ نسبتی که کاملا برعکس ایران است. او در نهایت نیز به این نکته اشاره می‌کند که امسال تلاش خواهد شد با برگزاری نمایشگاه‌ها، تغییر ویترین‌ها و تنوع در لوازم داخلی آنها و... تنوع صورت گیرد. در حال حاضر نیز موزه‌هایی مانند موزه ملک، باغ نگارستان، موزه دوره اسلامی و... نیز در همین راستا بازسازی شده. علاوه بر این تلاش می‌شود تا هر ۵ روز یک موزه برای گسترش در نظر گرفته شود. روز جهانی موزه‌ها را در حالی سپری می‌کنیم که باید بیش از پیش به اهمیت موزه‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ارکان گردشگری توجه شود. به خصوص زمانی اهمیت آن بیشتر احساس خواهد شد که بدانیم موزه‌ها با ایجاد تنوع و جذب بازدیدکننده می‌توانند بر میزان درآمدزایی بیفزایند.
ارسال نظر