2 تکنیک مدرن برای به‌کارگیری صنایع‌دستی در هتل‌ها

داریوش آل آقا/ روزنامه نگار و کارشناس هتلداری
alagha@bazarhotel.com

یکی از یادگاری‌های دوران کوتاه ریاست نخستین سکاندار زن سازمان میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برای صنعت هتل کشورمان تاکید بر استفاده از صنایع‌دستی در هتل‌ها تا حد یکی از ملاک‌های درجه‌بندی بود. گرچه عمر کوتاه ریاست مانع از تحقق آن شد اما اظهارنظر اخیر رئیس جامعه هتلداران کشور مبنی بر پیشنهاد ایجاد ضابطه‌ای برای آن، بهانه‌ای برای نگارش این یادداشت شد.

رئیس سابق سازمان در اواسط اردیبهشت‌ماه امسال در نشست فراکسیون تولید و اشتغال و فراکسیون زنان مجلس در تشریح برنامه‌های سازمان برای رونق گردشگری و صنایع‌دستی گفته بود که از این پس افزایش ستاره هتل‌ها به میزان استفاده آنان از صنایع‌دستی در طراحی و تجهیزات و لوازم هتلی بستگی خواهد داشت و حالا رئیس جامعه هتلداران با اعتقاد بر اینکه صفر تا صد استفاده از صنایع‌دستی در هتل‌ها باید همخوان با استانداردهای هتلی باشد، خواستار نگارش ضابطه‌ای در این مورد با همکاری سازمان گردشگری به‌منظور جلوگیری از روش‌های سلیقه‌ای در این‌باره شده است. این دو موضوع مبنی بر ضابطه‌مندی، ضرورت ذکر این مهم را دو چندان می‌سازد که در صنعت هتل مدرن امروز مبنا و اساس ایجاد هرگونه «ضابطه» و «قانون» جلوگیری از تضییع حقوق مسافر در وهله اول و ایجاد هماهنگی در تعریف خدمات و اصول ارائه آن در مرتبه بعدی است. بر همین اساس نیز تمامی قوانین و مقررات جاری از کمیت و کیفیت استانداردهای هتل گرفته تا سیاست‌های رزرواسیون، پذیرش، پرداخت و... حول این دو محور می‌چرخد؛ چراکه عدم شفافیت در هر یک از آنها می‌تواند حقی از مسافر را ضایع کند. 　

　

قانون یا سلیقه؟

در همین حال آنچه این قوانین و مقررات را همراهی می‌کند، سلایق و خلاقیت‌هایی است که در راه رضایت هرچه بیشتر مهمانان اعمال می‌شود؛ از جمله دکوراسیون و استفاده از تزئینات که در قالب علم مربوطه فارغ از ضوابط و مقررات تعریف می‌شوند تا امتیازی برای کسب سهم بیشتر از بازار و جلب رضایت حداکثری مهمان بر اساس استطاعت فکری و مالی و نوع هتل‌ها باشند. بنابراین در موضوع مورد بحث این یادداشت، اینکه یک هتل از چه تعداد قالیچه، تابلوفرش، صنایع‌دستی و... در تزئینات و دکوراسیون خود بهره ببرد یا نبرد، حقی از مهمان را زائل نمی‌سازد که لازم به ضابطه‌ای برای آن باشد و از آن گذشته اگر اصل موضوع حمایت از دست‌اندرکاران صنایع‌دستی در کشور در جهت فروش محصولات ایشان است، نگارش ضابطه‌ای که هتل‌ها را ملزم به تعداد و کیفیت صنایع‌دستی مورداستفاده در تزئینات کند، کمکی به آن نیست؛ آن‌هم در شرایطی که نمایش صنایع‌دستی سال‌هاست در قالب فروشگاه‌های مربوطه در هتل‌های لوکس و امروزه با رواج هتل‌های سنتی در کشور خودبه‌خود در حال انجام و افزایش است. مهم‌تر آنکه اساس بهره‌مندی از صنایع‌دستی و هرگونه تزئینات دیگر در هتل‌ها، همخوانی با روح جاری در هتل و زمینه طراحی و دکوراسیون آن، ذوق و سلیقه است و نه پیروی از قوانین حکومتی.

استفاده از راهکارهای هتلداری مدرن

اما در دنیای مدرن هتلداری که به موازات رضایت و حقوق مهمانان، منفعت و درآمد هتل‌ها را هم مدنظر دارد، می‌توان برای این موضوع از تکنیک‌های مرسوم درآمدزایی همچون Cross-Selling استفاده کرد که بر مجموعه فعالیت‌های درآمدزای جانبی در هتل دلالت دارد. در یکی از انواع روش‌های این تکنیک، هتل می‌تواند از بابت فروش غیرمستقیم خدمات و یا محصولاتی که می‌تواند موردعلاقه مهمانان باشد، کسب درآمد کند. به‌طور مثال هتلی که خود فاقد خدمات ماساژ، آب درمانی و یا امکانات تفریحی و سرگرمی مورد علاقه مهمانان است، می‌تواند با تعریف یک رابطه کاری و انتفاعی با ارائه‌دهندگان این خدمات، اقدام به فروش غیرمستقیم به‌صورت بن تخفیف کند؛ به‌طوری که هم رضایت مهمان از قبال دریافت آن تامین شود و هم هتل و هم ارائه‌دهنده خدمات منتفع شود.

در روش دیگر با نام Partner-Up، هتل می‌تواند یک شریک تجاری برای خود تعریف کند؛ به‌طوری که با انجام فعالیت مشترک بتواند منافع بیشتری کسب کند. مثلا هتل با در اختیار گذاردن امکانات خود برای شریک تجاری این امکان را به‌وجود می‌آورد تا وی بتواند عرضه بهتری برای خدمات یا کالاهای خود داشته باشد و در نهایت از سود حاصل از فروش منتفع شود. حال با گذر از رویه قدیمی واگذاری غرفه در هتل‌ها برای فروشندگان صنایع‌دستی که مستلزم شرایط خاص و تنها محدود به هتل‌های لوکس است، با استفاده از همین دو تکنیک به‌جای نگارش ضابطه و قوانینی که مسلما به‌دلیل عدم شفافیت، ضمانت اجرایی هم نخواهند داشت، می‌توان بسترهای لازم برای تعامل هتل‌ها با اتحادیه‌ها و تولیدکنندگان صنایع‌دستی را فراهم کرد تا هتل‌ها یا با تبلیغات این کالاها به صورت ارائه بن تخفیف و یا با ایجاد فرصت نمایش آنها برای تولیدکنندگان در مناسبت‌های خاص، بر اساس توان خود بتوانند علاوه‌بر کسب درآمد، مروج فرهنگ بومی منطقه خود باشند؛ به‌ویژه آنکه صنایع‌دستی همواره از جایگاه قابل اعتنایی در خرید سوغات از سوی گردشگران قرار داشته است.