پاپیه ماشه تلفیق زیبای حجم‌سازی و نقاشی

پاپیه ماشه که اساسا واژه‌ای فرانسوی است، در فرهنگ‌های لغات به معنی کاغذ فشرده شده آمده و معمولا به اشیایی مقوایی که سطح آنها به وسیله مینیاتور تزئین و با لاک مخصوص پوشش یافته، اطلاق می‌شود. سابقه این هنر که در گذشته نقاشی روغنی یا نقاشی لاکی نامیده می‌شد، مانند دیگر هنرها و صنایع‌دستی کاملا مشخص نیست. اما اسناد معتبری در دست است که نشان می‌دهد این هنر از دوره صفویه در ایران رواج یافت و به موازات سایر انواع صنایع‌دستی تکامل پیدا کرد. از سوی دیگر وجود هنر نقاشی در ایران پیش از خلفای عباسی ثابت می‌کند نه‌تنها این صنعت از خارج به ایران نیامده بلکه در سرزمین ایران از باستان معمول بوده و در دوره‌های مختلف به ممالک همجوار مانند امپراتوری روم شرقی و کشورهای اسلامی ‌و هندوستان و ترکستان نیز نفوذ کرده و در آن ممالک آثار زیادی از خود به یادگار گذاشته است.

قلمدان و قلمدان‌سازی در زمره تولیدات پاپیه ماشه‌ای قرار می‌گیرد که با هنر و فرهنگ ایران رابطه و پیوند دیرینه دارد؛ چرا که گرانمایه‌ترین میراث‌های نقاشی و مینیاتور و تذهیب و منبت‌کاری و هنرهای قدیمی ‌ما بر جعبه‌های قلمدان نقش بسته است. از طرفی قلمدان در گذشته‌ای نه‌چندان دور مهم‌ترین وسیله کتابت بود.قلمدان‌سازی از عهد صفویه رونق و اعتبار افزونی گرفت. قلمدان‌های این دوره از جمله اصیل‌ترین آثار هنری‌اند. همچنین باید گفت، قلمدان‌ها عمدتا از سه دسته چوبی، فلزی و مقوایی تشکیل می‌شوند و در اشکال گوناگون قالب‌گیری شده و بعد روی آن نقاشی مینیاتور و به ندرت تذهیب به‌کار می‌بردند.