فرشید کریمی/ کارشناس ارشد هتلداری و گردشگری

مبحث نظارت بر واحدهای خدمات‌رسان گردشگری و ساماندهی فعالان این حوزه، از موضوعات تامل برانگیز ساماندهی و نظارت بر حمل‌ونقل درون شهری و برون شهری است؛ همان موضوعی که در سطح کلان معضلی در مبحث گردشگری شهری به شمار می‌رود.نمونه بارز این نابه‌سامانی را در ورودی فرودگاه‌های مختلف کشور شاهد هستیم. حضور مسافربرهایی که با فریاد زدن‌های بی‌مورد سعی در جلب و جذب نظر مسافران دارند و فرقی نمی‌کند که مسافربر شخصی هستند یا مسافربرهای تاکسی‌های ویژه فرودگاه و به‌رغم استقرار شرکت‌های تاکسیرانی مستقر در فرودگاه، روند خدمات‌رسانی به مسافران هنوز در این شرکت‌ها مکانیزه نشده است؛ به طوری‌که یک مسافر پس از کرایه کردن تاکسی از کانتر مستقر در سالن انتظار، هنگامی که پای خود را به بیرون از سالن فرودگاه می‌گذارد با هجوم رانندگانی مواجه می‌شود که با هدف راهنمایی مسافر به سوی فرد آمده و مزاحمت‌های ناخواسته‌ای را برای او ایجاد می‌کنند.

این مساله برای هیچ گردشگری خوشایند نیست؛ حضور و البته مزاحمت‌های مسافربرهای شخصی را نیز باید به این معضل افزود. این معضل، خاص فرودگاه‌های کشور نیست و در راه‌آهن و پایانه‌های اتوبوس‌های شهری و بین‌شهری نیز با چنین مشکلی مواجه هستیم. مکانیزه نبودن خدمات تاکسیرانی و اتوبوسرانی در کشور معضلی بزرگ در بحث حمل‌ونقل گردشگری به‌ویژه در حوزه گردشگری شهری به شمار می‌رود، که تقریبا برای هیچ فردی به‌ویژه گردشگران خوشایند نیست.ناهماهنگی در نوع و مدل تاکسی‌ها، فرسودگی برخی از وسایل نقلیه، ناهماهنگی در پوشش رانندگان، عدم تسلط رانندگان به‌ویژه رانندگان فرودگاه‌ها به زبان انگلیسی، عدم آموزش رانندگان در برخورد با گردشگران و مسافران، عدم برخورداری بیشتر وسایل نقلیه از سیستم گرمایشی و سرمایشی و عدم رعایت بهداشت در وسیله نقلیه و همین‌طور بهداشت فردی برخی از رانندگان، از موضوعاتی است که در حیطه حمل‌ونقل شهری جای تامل دارد. متاسفانه تاکنون ساماندهی مناسبی در این زمینه صورت نگرفته است و اقدامات انجام شده نیز بیشتر مربوط به نوسازی ناوگان حمل‌ونقل شهری و یکسان کردن پوشش برخی رانندگان به‌ویژه رانندگان اتوبوس‌های شهری و بین‌شهری بوده است که این اقدام در حوزه ساماندهی خدمات حمل‌ونقل شهری با رویکرد رونق و ارتقای کیفی خدمات گردشگری کفایت نمی‌کند.

آنچه ضروری به نظر می‌رسد و باید در اولویت قرار گیرد، مکانیزه شدن خدمات‌رسانی تاکسی‌ها به‌ویژه در فرودگاه‌ها و سایر پایانه‌ها است؛ مشابه همان رویکردی که نمونه موفق آن را در بانک‌ها یا دفاتر پلیس + ۱۰ کشور شاهد بودیم؛ یعنی شماره‌دهی به مسافران، استقرار آنان در مکان‌هایی مشخص و در اولویت قرار دادن آنان با توجه به شماره اخذ شده برای دریافت تاکسی؛ البته نباید از نظر دور داشت که این اقدام در ساماندهی تاکسی‌های فرودگاه می‌تواند تاثیرگذار باشد، اما ساماندهی مسافربرهای شخصی کار چندان ساده‌ای نیست و نیازمند برنامه‌ریزی بیشتر و اعمال قوانین بازدارنده است. در کنار این مهم، موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد، ضرورت آموزش مسافربرها به اصول برخورد با گردشگران و مسافران است تا شاید از این طریق صاحبان تاکسی‌ها رسالت خود را تنها راندن وسیله نقلیه با هدف جابه‌جایی مسافر ندانند و بر تاثیرگذاری برخورد مناسب با مسافران در کنار رعایت مسائل بهداشتی چون تهویه مطبوع وسایل نقلیه خود، بهداشت پوشش و بهداشت وسیله نقلیه نیز واقف شوند.