گزارش یک انسان‌شناس ایرانی-آمریکایی از گردشگری در شمال ایران
نابسامانی تعطیلات ایران زیر ذره‌بین «اسلیت»
دنیای اقتصاد، امیر شاملویی: در تازه‌ترین گزارشی که در رسانه‌های غربی از وضعیت گردشگری ایران به انتشار رسیده، یک نویسنده ایرانی-آمریکایی دانشجوی دکترای انسان‌شناسی در دانشگاه شیکاگو، در نشریه اسلیت به تحلیل گردشگری در شمال کشور پرداخته و به چالش تعطیلات پرترافیک در جاده چالوس اشاره کرده است. الکس شمس با یادآوری جنگل‌های شمال ایران که پیرامون دریای خزر واقع شده‌اند، شمال ایران را محل بازدید میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی در طول سال دانسته و تصریح کرده است: «نسل‌ها است که ایرانیان از مناطق خشک مرکزی این کشور به سوی شمال آن جذب می‌شوند.
دنیای اقتصاد، امیر شاملویی: در تازه‌ترین گزارشی که در رسانه‌های غربی از وضعیت گردشگری ایران به انتشار رسیده، یک نویسنده ایرانی-آمریکایی دانشجوی دکترای انسان‌شناسی در دانشگاه شیکاگو، در نشریه اسلیت به تحلیل گردشگری در شمال کشور پرداخته و به چالش تعطیلات پرترافیک در جاده چالوس اشاره کرده است. الکس شمس با یادآوری جنگل‌های شمال ایران که پیرامون دریای خزر واقع شده‌اند، شمال ایران را محل بازدید میلیون‌ها گردشگر داخلی و خارجی در طول سال دانسته و تصریح کرده است: «نسل‌ها است که ایرانیان از مناطق خشک مرکزی این کشور به سوی شمال آن جذب می‌شوند. برای ایرانیان، کلمه شمال با تفریح مترادف شده است. آب و هوای این منطقه و فرهنگ آن با مرکز ایران که بیشتر ایرانیان در آن زندگی می‌کنند، تفاوت بسیار زیادی دارد.»
وی در ادامه با اشاره به برخی معضلات حین سفر ایرانی‌ها به این منطقه، از ترافیک شمال در تعطیلات یاد کرده و گفته است: «راه‌بندان یکی از ویژگی‌های هر آخر هفته است؛ به گونه‌ای که پس از هر تعطیلات روزنامه‌های ایران تعداد افرادی را که به‌دلیل ساعت‌ها تنفس دود خودروها و ماندن در تونل‌های جاده‌ای پرجمعیت در راه رسیدن به ویلاهای شمال کشور در بیمارستان بستری می‌شوند، ذکر می‌کنند.» الکس شمس تاکید کرده که با وجود این غیرممکن است مردم را از این سفر بازداشت. این گزارش ورود تعداد بی‌شمار گردشگر به چالوس را دلیل ایجاد عوارضی پیرامون این شهر دانسته و خاطرنشان کرده است: «یکی از برنامه‌ریزان شهری و معماران بسیار مشهور ایران، -داریوش بوربور- معتقد است زیبایی این منطقه به‌دلیل توسعه برنامه‌ریزی‌نشده، تخریب شده است. در امتداد چالوس، بخش بزرگی از جنگل‌ها برای ساخت ویلا تخریب شده‌اند و اقتصاد این منطقه از کشاورزی به توریسم تغییر یافته است. بوربور معتقد است شاهراه‌های ساخته شده در محل‌های خوبی ساخته نشده‌اند و هیچ کنترل واقعی بر توسعه خصوصی یا قوانین محافظت‌کننده از بخش کشاورزی وجود ندارد. بسیاری از زمین‌های این منطقه به بخش کشاورزی اختصاص داده شده‌اند که وی این امر را یک فاجعه زیست‌محیطی می‌داند.»
اسلیت توجه بیشتر نسبت به محیط‌زیست در مدت اخیر را نیز گزارش کرده و نوشته است: «در سال‌های اخیر، مسوولان این کشور مقررات زیست‌محیطی شدیدتری را به‌کار گرفته‌اند تا از منابع طبیعی حفاظت کنند. فعالان محیط‌زیست و معاون رئیس‌جمهور، معصومه ابتکار که رئیس سازمان حفاظت از محیط‌زیست نیز هست، در راس این کارها قرار گرفته‌اند. به هر حال، با افزایش بازار مصرف‌کننده داخلی و سیل گردشگران خارجی، مبهم است که چه مدت بیشتری درخشش جادوی شمال ایران دوام می‌یابد. با اینهمه هنوز برای میلیون‌ها نفری که تعطیلات خود را در طول سال آنجا سپری می‌کنند، این جادو قدرت خود را حفظ کرده است.» اسلیت همچنین از افتتاح آزادراه تهران - شمال از ابتدای سال آینده سخن گفته و تصریح کرده است: «با احداث این آزادراه، زمان سفر از ۴ یا ۵ ساعت به ۲ ساعت (از تهران) کاهش می‌یابد و کشش تقاضا برای این منطقه رو به فزونی خواهد گذاشت.»
این گزارش در عین حال، چالوس را مهم‌ترین شهر ارتباطی شمال تهران عنوان و تاکید کرده که این روزها مهم‌ترین جاده‌ای که گردشگران را از تهران به شمال می‌برد از چالوس می‌گذرد. نویسنده انسان‌شناس این گزارش، همچنین با اشاره به ویلاهای موجود در منطقه و افزایش ساخت و ساز نوشته است: «بسیاری از این طرح‌ها، دهه‌ها پیش طراحی شده بودند اما اخیرا به لطف اصلاحاتی در بازار آزاد و برخی از نخبگان اقتصادی پدید آمده‌اند. برداشته شدن تحریم‌های غربی به دنبال توافق هسته‌ای اخیر میزان ورود گردشگران خارجی به این کشور را بیشتر کرده است.»
رشد سرمایه‌گذاری خارجی در گردشگری ایران
نویسنده این گزارش، از افتتاح برندهای هتل در ایران یاد و تصریح کرده است: «اوایل سال جاری، هتل‌های زنجیره‌ای ملیای اسپانیا اعلام کرد نخستین هتل بین‌المللی ۵ ستاره را پس از انقلاب اسلامی ایران در این کشور خواهد ساخت. این هتل در متل قو واقع شده است و ارتفاع آن به ۴۳۰ فوت می‌رسد. بنای این هتل در کنار دهکده کوچک آن ساخته شده و در سال آینده افتتاح خواهد شد.» اسلیت در مورد نقش سرمایه‌گذاران خارجی در پسابرجام در بخش گردشگری نیز ذکر کرده است: «پروژه گفته‌شده، تنها بخشی از رونق شدید در سرمایه‌گذاری گردشگری خارجی است و کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند حدود ۱۵۰ هتل جدید در ۵ سال آینده در سراسر کشور افتتاح خواهند شد. از سوی دیگر، محدودیت‌های ویزا برای اتباع خارجی به شدت تسهیل شده است و هتل‌ها در سراسر کشور در هر آخر هفته در بسته‌های سفر گنجانده می‌شوند.»
این گزارش همچنین به گمانه‌زنی‌ها در خصوص پیش‌بینی روند گردشگری ایران پرداخته و با اشاره به برآورد موسسه معتبر یورومانیتور، اذعان کرده است: «براساس تحقیقات بازاری یورومانیتور، انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۱ تعداد گردشگران بین‌المللی ایران ۲۵ درصد نسبت به میزان فعلی افزایش یافته و به رقم ۳/ ۶ میلیون نفر برسد. برخی از این گردشگران اروپایی هستند و در کنار آنها تعداد کثیری عراقی، لبنانی و عرب‌های کشورهای حاشیه خلیج‌فارس از گردشگران ایران به شمار می‌روند.» الکس شمس در این گزارش با یادآوری پیش‌بینی مقامات دولتی از تعداد گردشگران ایران تا سال ۱۴۰۴، اظهار کرده که آنها احتمالا بازار گردشگری مذهبی پررونق کشور را نیز منظور می‌کنند که رقم خوش‌بینانه ۲۵ میلیون گردشگر سالانه را تا سال ۲۰۲۵ گمانه‌زنی کرده‌اند!
ارسال نظر