گروه گردشگری: پس از برجام گروه‌های مختلف خارجی برای سرمایه‌گذاری در گردشگری کشور وارد ایران شده‌اند و ضمن انجام مذاکرات گوناگون در این راستا، بعضا تفاهم‌نامه‌هایی را نیز منعقد کرده‌اند. در چنین شرایطی، این سوال مطرح می‌شود که آیا این مذاکرات و تفاهم‌نامه‌ها نتیجه مشخصی داشته‌اند یا خیر. معاون برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری سازمان میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری در این باره پاسخ می‌دهد: «در توافق‌های صورت گرفته با سرمایه‌گذاران خارجی هنوز به مرحله انجام اقدامات اجرایی توسط طرف مقابل نرسیده‌ایم.» سعید شیرکوند معتقد است هنوز برای اجرایی شدن این اقدامات دیر نشده و حتی اگر قرار بود یک سرمایه‌گذار ایرانی یا یک شرکت ایرانی که تصمیم دارد در زمینه ساخت هتل و مواردی در این ابعاد سرمایه‌گذاری کند، قطعا چند ماه مطالعات آن طول می‌کشید؛ چراکه سرمایه‌گذاری یک مقوله بسیار پیچیده و مهم است و انجام محاسبات آن امری اجتناب‌ناپذیر است.

به گزارش میراث آریا، وی ادامه می‌دهد: «با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری کاری کوتاه‌مدت نیست، کسی که می‌خواهد روی موضوعی مثل هتل سرمایه‌گذاری کند آن هم یک هتل ۵ ستاره یا حتی ۴ ستاره، دوره این پروژه و سرمایه‌گذاری را ۴۰ ساله می‌بیند و تحت تاثیر اتفاقات کوچکی که دوره بازه زمانی آن حداکثر ۶ ماه یا یک‌سال است، قرار نمی‌گیرد.» شیرکوند با بیان برخی مراحل در سرمایه‌گذاری خاطرنشان می‌کند: «یک موضوع در سرمایه‌گذاری خارجی این است که بررسی شود در کدام شهر یا کدام شهرها باید سرمایه‌گذاری اتفاق بیفتد و در کدام نقطه و منطقه از شهر این سرمایه‌گذاری باید صورت گیرد. بعد مرحله تهیه زمین و گرفتن مجوزها و سایر مراحل که توسط یک سرمایه‌گذار خارجی، به مراتب دقیق‌تر و بسیار محتاطانه‌تر در مقایسه با یک سرمایه‌گذار بومی صورت می‌گیرد، زیرا شناخت کافی از روابط و مناسبات داخل کشور محل سرمایه‌گذاری ندارد و باید این اطلاعات را به دست بیاورد. کسب همین اطلاعات نیز یک راه و فرآیند طولانی و زمان‌بر خواهد بود.»معاون سرمایه‌گذاری سازمان گردشگری ضمن اشاره به گروه سرمایه‌گذار آلمانی «اشتاینگن برگر» و تعداد دیگری از سرمایه‌گذاران خارجی که برای سرمایه‌گذاری در ایران، بعد از کسب و گردآوری اطلاعات لازم ابراز علاقه و اعلام آمادگی کرده‌اند، تصریح می‌کند: «البته بعضی از این سرمایه‌گذاران برای شروع فعالیت خود در ایران به دنبال یک شریک یا یک شریک مشاوره‌دهنده می‌گردند یا صرفا مشاوری می‌خواهند که در داخل ایران بتواند به آنها سرویس‌های لازم و مورد انتظارشان را ارائه دهد.»وی با تاکید بر اینکه از اجرایی شدن برجام بیش از ۶ ماه نمی‌گذرد و در طول این مدت پروسه حضور سرمایه‌گذاران خارجی جدی‌تر شده، یادآور می‌شود: «باید به این موضوع توجه کرد که سرمایه‌گذاری منوط به سودآور بودن است و هیچ سرمایه‌گذار خارجی در کشوری که بخواهد نسبت به بازگشت سرمایه‌اش تردید داشته باشد، سرمایه‌گذاری نمی‌کند.» به گفته شیرکوند، بعضی روابط و فعل و انفعالات سیاسی روی روابط اقتصادی نیز تاثیرگذار هستند و هر اتفاقی که سبب پیامد مثبت یا منفی برای سرمایه‌گذاران شود در تصمیم‌گیری‌های آنها دخیل است؛ مانند کودتای نظامی اخیر در ترکیه و بحران سال گذشته میان روابط ترکیه و روسیه که می‌توان از آنها به عنوان نمونه‌های تحولات سیاسی تاثیرگذار و نقش‌آفرین روی سرمایه‌گذاری و کسب درآمدهای ناشی از آن نام برد.

حضور پررنگ ایتالیایی‌ها در شمال

در همین حال مدیرکل مناطق نمونه و زیرساخت‌های گردشگری در خصوص وضعیت کنونی سرمایه‌گذاری‌های خارجی‌ها در بخش زیرساخت به «ایسنا» گفته است: «اینکه سرمایه‌گذاری خارجی قبل و بعد از برجام تغییری نکرده، کذب محض است؛ چرا که تغییرات و حضور هیات‌های سرمایه‌گذاری خارجی جدی بوده و این‌طور نبوده که خارجی‌ها فقط رفت‌وآمد داشته باشند.»به گفته جلال تاجیک، هیات‌های زیادی تاکنون برای فعالیت رسمی و قطعی وارد کار شده‌اند. او از میان آنها به پروژه‌ تله‌کابین بهشهر با فاینانس ایتالیایی‌ها اشاره کرده که جزو سرمایه‌گذاری‌های قطعی محسوب می‌شود. او ادامه داده است: «علاوه‌بر این، پروژه تله کابین در جاده آمل نیز با سرمایه گروه دیگری از ایتالیایی‌ها احداث خواهد شد که زمینه‌سازی کامل برای اجرای این پروژه صورت گرفته و با اداره منابع طبیعی برای تخصیص زمین، مذاکره شده است.» این مقام مسوول افزوده است: «در منطقه‌ نمونه گردشگری گمیشان، در سواحل بندر ترکمن، یک سرمایه‌گذار ایرانی که ۲۰۰ هکتار زمین شخصی (جزو اراضی مستثنیات) دارد، سرمایه‌گذاران ترکیه‌ای را جذب کرده و قرار است به این ترتیب در فاز نخست، ۶۰۰ ویلای اقامتی در این منطقه احداث شود. طبق اعلام سرمایه‌گذاران قرار است این پروژه از عید قربان آغاز شود.» تاجیک این پروژه‌ها را تنها بخشی از پروژه‌های سرمایه‌گذاری با فاینانس و سرمایه‌های خارجی عنوان کرده است که اجرای آنها قطعی شده. وی ابراز امیدواری کرده که این پروژه‌ها سریع‌تر به نتیجه برسند؛ هرچند روند موجود نشان می‌دهد، سرعت پیشروی سرمایه‌گذاری‌های خارجی به نسبت بیشتر است. مدیرکل مناطق نمونه و زیرساخت‌های گردشگری همچنین با تاکید بر اینکه در صنعت گردشگری مانعی برای فعالیت سرمایه‌گذاران خارجی وجود ندارد و سودها تضمین شده، اذعان کرده است: «سرمایه‌گذاران خارجی، به‌ویژه اروپایی‌ها خیلی حساب شده، روی اصول و پس از مطالعات و ارزیابی‌های گسترده اقدام می‌کنند. به زعم آنها، در شرایطی که وضعیت کشورهای سوریه و عراق هنوز مشخص نیست، امنیت ایران دست‌کم تا یک‌دهه آینده، پایدار و برای سرمایه‌گذاری مطمئن خواهد بود.» به اعتقاد تاجیک و دیگر کارشناسان، سرمایه‌گذاران خارجی احساس کرده‌اند مردم ایران می‌خواهند از تسهیلات گردشگری بهره‌مند شوند، بنابراین تضمین‌های اولیه برای تامین سود در این بخش وجود دارد و آنها مطابق چنین ارزیابی‌هایی وارد بازار ایران شده‌اند.