بررسی فرصت‌های ایران برای جذب گردشگران رویداد
تجربه ۲ رویداد ورزشی در جذب گردشگران
گروه گردشگری، امیر شاملویی: گردشگری رویداد ورزشی یکی از جنبه‌های مختلف گردشگری است که می‌تواند درآمدزایی قابل توجهی برای کشور میزبان داشته باشد. هر چند میزبانان مخارجی نیز در این زمینه متقبل می‌شوند، اما مزایای ناشی از گردشگران وارد شده و نیز تبلیغات و حق پخش تلویزیونی این رقابت‌ها به اندازه کافی سود در اختیار برگزارکنندگان قرار می‌دهد که هزینه‌های مربوط به تامین امنیت، تهیه زیرساخت‌های لازم از قبیل استادیوم‌ها و سامانه‌های حمل‌و‌نقل و مواردی از این قبیل را متحمل شوند. یکی از زمینه‌هایی که معمولا برنامه‌ریزان رقابت‌های ورزشی بر آن تاکید دارند و برنامه‌ریزی‌ها را پیرامون آن صورت می‌دهند، جذب گردشگران است.
گروه گردشگری، امیر شاملویی: گردشگری رویداد ورزشی یکی از جنبه‌های مختلف گردشگری است که می‌تواند درآمدزایی قابل توجهی برای کشور میزبان داشته باشد. هر چند میزبانان مخارجی نیز در این زمینه متقبل می‌شوند، اما مزایای ناشی از گردشگران وارد شده و نیز تبلیغات و حق پخش تلویزیونی این رقابت‌ها به اندازه کافی سود در اختیار برگزارکنندگان قرار می‌دهد که هزینه‌های مربوط به تامین امنیت، تهیه زیرساخت‌های لازم از قبیل استادیوم‌ها و سامانه‌های حمل‌و‌نقل و مواردی از این قبیل را متحمل شوند. یکی از زمینه‌هایی که معمولا برنامه‌ریزان رقابت‌های ورزشی بر آن تاکید دارند و برنامه‌ریزی‌ها را پیرامون آن صورت می‌دهند، جذب گردشگران است. مهم‌ترین نوع از انواع رویدادهای ورزشی که می‌تواند بر درآمدهای ارزی و جذب گردشگر اثر بگذارد، فوتبال است. علاوه‌بر این، گردشگری رویدادی همچون رقابت‌های ورزشی می‌تواند نگرانی‌های حاصل از کاهش گردشگر یا مشکلات اقتصادی را تا حدودی جبران کند؛ امری که در سال جاری در اروپا و رقابت‌های یوفا قابل مشاهده است. این نوع گردشگری در ایران نیز می‌تواند اجرایی شود. اما نخست باید دید رقابت‌های جهانی ورزشی چه تاثیری در جذب گردشگران داشته‌اند؟ چه در رقابت‌های فوتبال یورو و چه در جام ملت‌های آسیا.
یورو و چشم‌انداز امیدوارکننده در جذب گردشگر
رقابت‌های قهرمانی جام ملت‌های اروپا پس از جام جهانی بزرگ‌ترین رقابت‌های فوتبال در جهان به شمار می‌رود و می‌تواند برای بسیاری از گردشگران جذاب باشد؛ تا جایی که این رویداد را به شکل مستقیم و از نزدیک پیگیری کنند. علاوه‌بر این، میزبانی کشوری همچون فرانسه با پتانسیل‌های فراوان آن به شمار علاقه‌مندان و گردشگران می‌افزاید. با این‌همه در سال گذشته با اوج‌گیری تهدیدات داعش و انجام چندین عملیات تروریستی در فرانسه، یکی از شریان‌های اقتصادی این کشور مورد هجوم قرار گرفت. به باور کارشناسان این حملات که منجر به ترس برخی گردشگران از ورود به فرانسه شده بود، می‌تواند با برگزاری رقابت‌های یورو ۲۰۱۶ و جذب گردشگران از این طریق مرتفع شود. علاوه‌بر این، درآمدزایی فرانسه از محل ورود گردشگران از کشورهای مختلف، عواید ارزی این کشور را افزایش خواهد داد و احتمالا ثبات و توانایی برقراری امنیت را به مسافران وارد شده نشان خواهد داد. یوفا پیش‌بینی کرده است که درآمدهای این دوره از رقابت‌ها نسبت به سال ۲۰۱۲ با رشد ۴۳درصدی روبه‌رو شود. رقابت‌های یورو ۲۰۱۶ که در دور یک چهارم نهایی خود قرار دارد، انتظار می‌رود حدود ۲ میلیارد یورو (معادل ۲/ ۲ میلیارد دلار) را عاید برگزارکنندگان کند؛ رقمی که نسبت به عواید ۴/ ۱ میلیارد یورویی که در دوره قبل کسب شده بود، رشد چشمگیری نشان می‌دهد.
در عین حال، برگزاری چنین رویدادی درحالی‌که اروپا در شرایط رکودی و بحران طرف تقاضا قرار دارد، می‌تواند نوعی رانش برای موتور اقتصادی فرانسه باشد. فروش ۵/ ۲ میلیون بلیت که نسبت به سال ۲۰۱۲ بیش از یک میلیون افزایش داشته، حاکی از افزایش شمار گردشگران این رویداد ورزشی طی این دوره است. علاوه‌بر این، شواهد از تقویت گردشگری داخلی فرانسه حکایت دارد؛ چه اینکه شماری از گردشگران تنها به‌دلیل برگزاری رویدادهای ورزشی در شهرهای گوناگون به مناطق مختلف این کشور سفر می‌کنند. گمانه‌زنی‌ها حاکی از این است که در طول ۳۱ روز برگزاری این رقابت و برگزاری ۵۱ مسابقه توسط ۲۴ کشور شرکت‌کننده، ۵/ ۱ میلیون بازدیدکننده خارجی بلیت این رقابت‌ها را خریده‌اند و در کل انتظار می‌رود ۷ میلیون بازدیدکننده در مناطق هواداران از داخل این کشور و خارج از آن حضور داشته باشند.
یکی از مسائلی که موجب افزایش اثرات گردشگری در این دوره می‌شود این است که هر تیم در ۳ شهر مختلف در رقابت‌های گروهی به میدان خواهد رفت؛ موضوعی که طبعا عواید بیشتری را برای صنعت توریسم این کشور به همراه خواهد داشت. برهمین اساس انتظار می‌رود مجموع مخارج صورت گرفته در فرانسه، استادیوم‌ها و مناطق حضور هواداران به ۷۸۸ میلیون یورو برسد.
از سوی دیگر، ایجاد زیرساخت‌هایی همانند استادیوم‌ها و بازسازی آنها برای این رقابت‌ها موجب اشتغال ۲۰ هزار نفر شده و در کل رقابت‌ها برای ۹۴ هزار نفر اشتغال‌زایی شود. از سوی دیگر برآورد می‌شود اثرات اقتصادی این رویداد که از محل خرید هواداران سفر کرده به این کشور حاصل می‌شود تا ۳/ ۱ میلیارد یورو برسد.
تاثیر جام ملت‌های آسیا بر توریسم استرالیا
علاوه‌بر یورو، جام ملت‌های آسیا با توجه به جمعیت این قاره یکی از بزرگ‌ترین رقابت‌ها از نظر جمعیت محسوب می‌شود. در دوره قبلی این رقابت‌ها که در ژانویه سال ۲۰۱۵ در استرالیا برگزار شد، در مجموع ۵۴۶ هزار نفر از استرالیا (در مدت یک ماه) بازدید کردند؛ این درحالی است که به باور کارشناسان این رقم اندک ناشی از فاصله مکانی این کشور از مراکز تجمع فوتبال‌دوستان است و همچنین گران بودن این مقصد نیز دلیل دیگری برای این موضع عنوان می‌شود. مسوولان این کشور معتقدند برگزاری جام ملت‌های آسیا فرصتی مناسب برای تقویت اعتبار جهانی گردشگری این کشور در اختیار آنها قرار داد.
این درحالی است که در پایان سال ۲۰۱۵ میلادی میزان گردشگران وارد شده به استرالیا از مرز ۷ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر گذشت که نسبت به سال گذشته ۲/ ۸ درصد رشد نشان می‌دهد. آمار موجود از گردشگری استرالیا نشان می‌دهد در ۱۲ ماه منتهی به ژانویه ۲۰۱۵ (که موعد برگزاری رویداد جام ملت‌های آسیا بود)، سفرهای تفریحی و تعطیلاتی نسبت به همان مدت مشابه سال گذشته ۱/ ۶ درصد رشد کرده بود.
درهمین حال انتظار می‌رفت این رقابت ۲۳روزه که بیش از ۳۲ کشور را به خود معطوف کرده بود، با همراهی ۳۰ تا ۵۰ هزار نفر گردشگر خارجی روبه‌رو شود. گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که تاثیر اقتصادی برگزاری رقابت‌های جام ملت‌های آسیا در این کشور به ۲۳ میلیون دلار رسیده باشد. مسوولان کشور استرالیا برگزاری این رویداد بزرگ در این کشور را شوک مناسبی برای بهبود وضعیت گردشگری این کشور ارزیابی کردند؛ علاوه‌بر اینکه این رقابت‌ها منجر به قدرت گرفتن مشاغل محلی در مناطق برگزاری بازی‌ها شد.
نگاهی به ایران
حالا در شرایط حاضر که ایران قصد دارد تعداد گردشگران خود را افزایش دهد، برگزاری رویدادهای ورزشی می‌تواند عاملی برای معرفی ایران و به نحوی جبران‌کننده تبلیغاتی باشد که تاکنون چندان نتوانسته است در آن موفق عمل کند. از سوی دیگر برگزاری چنین رویدادهایی با ایجاد زمینه آشنایی گردشگران با ایران می‌تواند آنها را برای سفرهای آتی به ایران نیز تشویق کند. علاوه‌بر این، درآمدزایی ارزی را افزایش می‌دهد و می‌تواند در رسیدن ایران به هدف جذب ۲۰ میلیون گردشگر خارجی تا سال ۱۴۰۴ کمکی هر چند کوچک کند.
در این میان مهم‌ترین رقابت‌هایی که می‌تواند به جذب گردشگران کمک کند، رقابت‌های فوتبال در سطوح قاره‌ای، منطقه‌ای و ملی است. این ورزش به‌دلیل محبوبیت بیشتر در میان افراد قاعدتا توان جذب گردشگران بیشتری را نیز دارد که متعاقبا بر توانایی کسب درآمد موثر است. ایران در این زمینه به‌رغم توانایی‌ها دچار مشکلات زیرساختی است که امکان میزبانی ایران و استفاده از جذب گردشگران را با اما و اگر مواجه می‌سازد و همین مسائل تاکنون موجب ناتوانی ایران در برگزاری چنین رویدادهایی شده است.
مهم‌ترین مشکلات برای میزبانی از رویدادها شامل امکاناتی نظیر هتل‌ها و حمل‌و‌نقل، زیرساخت‌های ورزشی، مشکلات مربوط به خودپردازها و مسائل نقل و انتقال پولی برای گردشگران خارجی، رقیبان مهم در سطح منطقه‌ای برای کسب میزبانی و برخی مسائل سیاسی و ناشی از فضای تحریم‌ها عنوان می‌شود.
حالا با وجود تمامی این مسائل کارشناسان امیدوارند در شرایط پسابرجام و تسهیل روابط خارجی و نقل و انتقالات حداقل بخشی از این مشکلات رفع شود و ایران تلاش کند تا از مزایای اقتصادی چنین رویدادهایی بهره‌گیرد؛ رویدادی که می‌تواند برای توسعه و صلح منطقه‌ای هم تا حدودی کمک‌کننده باشد و منابعی مالی برای این مناطق فراهم کند.
ارسال نظر